Η συμπεριφορά της κυβέρνησης στη διαχείριση πτυχών του δημόσιου βίου δημιουργεί πολλά ερωτηματικά για το αν συμβαδίζει με την κάθαρση και ανανέωση την οποία επαγγέλεται.
Στις 21-12-2018 ανακοινώθηκε η απόφαση της αρμόδιας Ειδικής Γραμματέως με θέμα την ένταξη μικρομεσαίων τουριστικών επιχειρήσεων στο ΕΣΠΑ και τη χρηματοδοτική τους ενίσχυση. Ανακοινώθηκαν 723 εντάξεις έργων σε όλη την χώρα. Στην απόφαση αυτή για πρώτη φορά στα χρονικά δεν ανακοινώθηκαν, ταυτόχρονα, πίνακες σειράς κατάταξης και βαθμολογία (γενική και ειδική). Οφείλει να σημειωθεί ότι η προηγούμενη διαδικασία έφερε χαρακτηριστικές ομοιότητες με αυτήν των πανελλαδικών εξετάσεων, ώστε να διασφαλίζεται η αντικειμενικότητα και η διαφάνεια. Ως εκ τούτου, επιλέγονταν με κλήρωση δύο βαθμολογητές από ειδικό μητρώο αξιολογητών. Η τελική βαθμολογία της κάθε επενδυτικής πρότασης ήταν ο μέσος όρος των δύο. Εφόσον μεταξύ αυτών υπήρχε απόκλιση άνω του 10%, οριζόταν και τρίτος βαθμολογητής. Τέλος, η αρμόδια επιτροπή του υπουργείου ενέκρινε απλώς τις βαθμολογίες των αξιολογητών και ανακοίνωνε το σύνολο των στοιχείων της σχετικής αξιολόγησης (γενικών και ειδικών), ταυτόχρονα με τον κατάλογο επιτυχόντων, από το μεγαλύτερο έως το μικρότερο, μέχρις όπου η βάση επαρκεί για την ένταξη του τελευταίου επενδυτικού σχεδίου.
Αντ’ αυτού, αυτή τη φορά δεν ανακοινώθηκαν ταυτόχρονα επιτυχόντες και βαθμολογίες, αλλά ούτε και πλήρης επωνυμία δικαιούχων. Εκ των υστέρων ανακοινώθηκε βάση επιτυχίας, που κατά περίεργο τρόπο αγγίζει τα όρια της «τελειότητας», υπερβαίνοντας κατά πολύ το 90%, σε αντίθεση με το παρελθόν όταν υπήρχε ένα λογικό εύρος διακύμανσης από τον πρώτο μέχρι τον τελευταίο. Συνεπώς, παρατηρείται υπερσυγκέντρωση αριστούχων-επιτυχόντων.
Πρέπει να επισημανθεί ότι αυτή τη φορά, το υπουργείο επέλεξε έναν μόνον αξιολογητή για κάθε πρόταση από το ειδικό μητρώο. Οι αξιολογητές χρειάστηκαν περίπου δύο μήνες για να εξετάσουν και να βαθμολογήσουν το σύνολο των προτάσεων. Στη συνέχεια, η Ειδική Γραμματέας, συνέστησε ad hoc επιτροπή να αποφανθεί επί της τελικής κατάταξης. Στο πλαίσιο αυτό, η επιτροπή ανέλαβε αυθαιρέτως το ρόλο του 2ου αξιολογητή, εξετάζοντας το σύνολο των προτάσεων σε χρόνο ρεκόρ 10 ημερών και ανεβάζοντας σε αμφιλεγόμενα και ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα τις βαθμολογίες και τη βάση επιτυχίας. Για το λόγο αυτό φαίνεται, εξάλλου, ότι υπάρχουν μεγάλες αποκλίσεις μεταξύ της κατάταξης της επιτροπής και των καθ’ ύλη αρμοδίων αξιολογητών.
Φαίνεται εξάλλου πως τελικά επελέγησαν άτομα με ανώριμους φακέλους, απουσία εμπειρίας και επαρκών ίδιων πόρων, τα οποία διέθεταν απλώς μια προέγκριση δανείου. Ταυτόχρονα απορρίφθηκαν άλλοι που είχαν πληρέστατο φάκελο, αλλά και το 100% της ιδιωτικής συμμέτοχης, χωρίς προσφυγή σε δανεισμό. Πληροφορούμαι μάλιστα ότι υπάρχει περίπτωση επιτυχόντα που δεν διαθέτει εισέτι οριστικούς τίτλους ιδιοκτησίας του χώρου όπου θα πραγματοποιηθεί η προτεινόμενη επένδυση…
Η ανακοίνωση των δικαιούχων, χωρίς δημοσιοποίηση κρίσιμων στοιχείων από μόνη της υποδηλώνει πολιτική σκοπιμότητα, ενώ ταυτόχρονα υπονομεύει το θεσμό των ενστάσεων. Οι αποτυχόντες υποψήφιοι καλούνται να κινηθούν στα τυφλά, αγνοώντας τις βαθμολογίες των επιμέρους ποιοτικών και ποσοτικών στοιχείων επί των οποίων έχουν αξιολογηθεί. Όλα αυτά προκειμένου να υπηρετηθεί η διαφάνεια όπως την εννοούν ορισμένοι στην κυβέρνηση.
Βασικό ερώτημα παραμένει ποια βαθμολογία παρέδωσε ο κάθε ανεξάρτητος αξιολογητής στο πληροφοριακό σύστημα για κάθε επενδυτικό σχέδιο και ποια είναι η τελική βαθμολογία της επιτροπής αξιολόγησης που διόρισε η Ειδική Γραμματέας του Υπουργείου Ανάπτυξης και με ποια αιτιολογία. Θα έχει ενδιαφέρον να δούμε τι πιστεύει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή που δίνει και τα συγκεκριμένα χρήματα, καθώς και αν αυτές οι «βαλκανικού» τύπου διαδικασίες είναι συμβατές με τα οριζόμενα από το ενωσιακό κεκτημένο.
*Ο Κώστας Χρυσόγονος είναι Ανεξάρτητος Ευρωβουλευτής
