Οι προκλήσεις με τις οποίες έρχεται αντιμέτωπη, τόσο η Ελλάδα, όσο συνολικά η Ευρώπη λόγω της κλιματικής αλλαγής, αλλά και οι πολιτικές που χρειάζονται να αναπτυχθούν, τέθηκαν στο επίκεντρο σχετικού πάνελ στο πλαίσιο του συνεδρίου «Η Ελλάδα Μετά VIII: Η Ευρώπη, η Ελλάδα και ο καταιγισμός των νέων προκλήσεων – Αναζητώντας πλαίσιο αναφοράς» που διοργανώνει ο Κύκλος Ιδεών σε συνεργασία με το Delphi Economic Forum.
Όπως τόνισε ο πρόεδρος της επιτροπής Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών, Κώστας Μπακογιάννης το μεγάλο στοίχημα είναι πώς θα μπορέσει η Ευρώπη να κάνει τη μετάβαση από το περίφημο mitigation (μετριασμό ) στο adaptation (προσαρμογή). «Έχουμε δώσει μια πάρα πολύ μεγάλη ένταση στο mitigation. Το ζήτημα είναι πως μπορούμε να κάνουμε το adaptation το οποίο ενδιαφέρει πάρα πολύ τη χώρα μας, καθώς είμαστε στη Μεσόγειο, που είναι το απόλυτο hotspot της κλιματικής αλλαγής. Έχουμε ανάγκη να θωρακίσουμε τις πόλεις μας, τις Περιφέρειες μας, που σημαίνει να θωρακίσουμε τις υποδομές μας, που σημαίνει να σκεφτούμε λίγο πιο ανοιχτά και λίγο πιο ευρύχωρα», σημείωσε ο κ. Μπακογιάννης.
Παράλληλα τόνισε: «Αυτή τη στιγμή εισπράττουμε μια αντικλιματική υστερία από τις ΗΠΑ, από την Ουάσινγκτον, η οποία γίνεται στο όνομα του ρεαλισμού. Μην κάνουμε το λάθος να θεωρήσουμε ότι είναι απλώς συνθηματολογική. Έχει από πίσω ένα υπόβαθρο, το οποίο έχει να κάνει με την εξυπηρέτηση οικονομικών συμφερόντων, της αγοράς, αλλά και με το στοιχείο του ανταγωνισμού με την Κίνα».
Ο κ. Μπακογιάννης επισήμανε ακόμη ότι το περιβάλλον και το κλίμα χρειάζεται να «είναι στην καρδιά κάθε απόφασης», είτε αυτή είναι μικρή, είτε είναι μεγάλη, κάτι που όπως είπε, δεν σημαίνει ότι αναιρεί ή συγκρούεται με τη στήριξη της ευρωπαϊκής οικονομίας. «Μπορούμε να πετύχουμε τους ίδιους στόχους σκεπτόμενοι έξυπνα. Έχουμε μια ευκαιρία αυτή τη στιγμή να ξυπνήσουμε να ανακαλύψουμε έναν νέο ευρωπαϊκό πατριωτισμό» είπε.
Από την πλευρά του, ο καθηγητής του ΕΚΠΑ και μέλος της επιστημονικής επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Κλιματική Αλλαγή, Κώστας Καρτάλης τόνισε ότι «τα δείγματα της κλιματικής αλλαγής είναι πιο επιθετικά» και υπογράμμισε ότι τα περισσότερα κλιματικά φαινόμενα που συμβαίνουν, έχουν μεγαλύτερη ένταση, μεγαλύτερη διάρκεια και αυξημένη συχνότητα. Αυτό δεν είναι μέσα από προσομοιώσεις τεχνητής νοημοσύνης, είναι πραγματικά δεδομένα της τελευταίας 30ετίας.
Τα κλιματικά φαινόμενα ενισχύονται, ιδιαίτερα στην περιοχή της Μεσογείου που θεωρείται ένα κλιματικό hotspot» σημείωσε, ενώ ανέφερε ότι σύμφωνα με έρευνα που διεξήγαγαν στο Πανεπιστήμιο Αθηνών για την τελευταία 30ετία, συγκρίνοντάς την με την αμέσως προηγούμενη, διαπίστωσαν ότι έχουν τριπλασιαστεί οι μέρες, ο αριθμός των ημερών, κατά τις οποίες έχουμε ταυτόχρονα καύσωνα και ξηρασία. «Αυτό είναι ένα λεγόμενο ‘συνδυασμένο φαινόμενο’. Δηλαδή όταν συμβαίνει, οι επιπτώσεις του ενός φαινομένου πολλαπλασιάζουν τις επιπτώσεις του άλλου, δεν είναι απλώς ότι προστίθενται.
Και προκαλούν ένα τρίτο. Το τρίτο είναι οι δασικές πυρκαγιές, οι επιθετικές megafires, δε σβήνουν, προκαλούν τεράστιες καταστροφές, μόνο που δεν τις βάζει η κλιματική αλλαγή. Τις βάζει ο άνθρωπος ή κάποιο βραχυκύκλωμα. Αλλά όταν προκύπτουν, επειδή ακριβώς το φυσικό περιβάλλον είναι σε ιδιαίτερη καταπόνηση, οι επιπτώσεις είναι υπερπολλαπλάσιες σε σχέση με το παρελθόν».
Ο κ. Καρτάλης στη συνέχεια επισήμανε ότι η κλιματική αλλαγή δεν είναι μόνο περιβαλλοντικό πρόβλημα, είναι εξόχως ενεργειακό, τεχνολογικό και αναπτυξιακό και προσέθεσε ότι ο στόχος επομένως, δεν είναι μόνο η μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου, των χημικών ενώσεων, αλλά και η στροφή της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσα από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τα βιοκαύσιμα, το πράσινο υδρογόνο που έρχεται, η πυρηνική ενέργεια σε έναν βαθμό, σε ενεργειακή αυτονομία. «Να μην έχει την ανάγκη να εισαγάγει ορυκτά καύσιμα από μια άλλη χώρα. Και κυρίως από τις ΗΠΑ, που είναι ο νέος της συμπαίκτης για να κλειδώσει την ενεργειακή της παροχή ορυκτών καυσίμων», σημείωσε.
Όπως είπε, ο δρόμος προς την ενεργειακή μετάβαση δεν θα είναι εύκολος αλλά «θα υπάρχουν όπως πάντα αναταράξεις» και χρειάζεται χρόνος. «Έχουμε χτίσει τη χώρα μας για ένα κλίμα που δεν υπάρχει πια, άρα λοιπόν πρέπει να προσαρμόσουμε τη χώρα μας, να βρούμε τρόπους που θα κάνουν τις περιοχές που σήμερα νιώθουν περισσότερο τον κίνδυνο, να είναι περισσότερο ανθεκτικές», επισήμανε .