Επανέναρξη των συνομιλιών για το κυπριακό αυτή την εβδομάδα στη Γενεύη. Πρόκειται για μια άτυπη, διευρυμένη (πενταμερή) συνάντηση υπό την αιγίδα του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, στην οποία θα συμμετέχουν η Κυπριακή Δημοκρατία, τα Κατεχόμενα και οι τρεις εγγυήτριες δυνάμεις, Ελλάδα, Τουρκία και Ηνωμένο Βασίλειο.
Του Σωτήρη Τριανταφύλλου*
Η συνάντηση είναι διευρυμένη μεν, αλλά άτυπη δε. Σύμφωνα, μάλιστα, με την Τουρκία δεν πρόκειται καν για συνομιλίες που στοχεύουν στην επίλυση του προβλήματος στην Κύπρο, αλλά απλά για μια άτυπη συνάντηση. Στην πραγματικότητα, βεβαίως, και όπως αναφέρει η πλευρά της Κυπριακής Δημοκρατίας, «στόχος είναι αυτή η συνάντηση να αποτελέσει το βήμα προς την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων από το σημείο που είχαν διακοπεί το καλοκαίρι του 2017». Οι ελπίδες, βέβαια, για την επανέναρξη των συνομιλιών επίλυσης, αλλά και την εξεύρεση λύσης είναι ελάχιστες και κατά πολλούς αυτή η συνάντηση γίνεται σε λάθος χρόνο, σε αρνητικό διεθνές κλίμα και με δυσμενή δεδομένα για την κυπριακή πλευρά.
Τι σημαίνει, όμως, το 2025 η εξεύρεση λύσης στο κυπριακό. Όπως ανέφερε ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης, δεν πρόκειται να συζητήσει οτιδήποτε εκφεύγει από το συμφωνημένο πλαίσιο Γκουτέρες για λύση του κυπριακού. Από την άλλη πλευρά, βέβαια, υπάρχει η δεδηλωμένη θέση της τουρκικής πλευράς για λύση δύο κρατών.
Αυτή είναι η σημερινή πραγματικότητα και κατάσταση που δείχνει αδιέξοδο. Μια κατάσταση που από τα ευνοϊκά σχέδια της δεκαετίας του 1950 και του 1960 έφθασε να οδηγεί μάλλον σε διχοτόμηση παρά σε λύση. Μια κατάσταση που στην πορεία των ετών επιβεβαίωνε κάθε φορά που ερχόταν ένα σχέδιο λύσης έναν άτυπο κανόνα που υπάρχει στο κυπριακό, ότι κάθε σχέδιο λύσης που κατατίθεται για επίλυση του προβλήματος στην Κύπρο είναι χειρότερο για τον ελληνισμό από κάθε προηγούμενο. Αυτό φάνηκε σε όλα τα προηγούμενα σχέδια λύσης και φάνηκε στο σχέδιο Ανάν που απορρίφθηκε από τους Έλληνες της Κύπρου σε δημοψήφισμα το 2004.
Για όλα τα παραπάνω, οι ελπίδες στην Κύπρο για συνομιλίες και λύση είναι ελάχιστες έως μηδαμινές. Ακόμη και σε περίπτωση επανέναρξης των συζητήσεων υπάρχει και ένας δεύτερος άτυπος κανόνας στο κυπριακό που δεν αφήνει μεγάλα περιθώρια αισιοδοξίας για λύση. Αυτός ο δεύτερος κανόνας αναφέρει πως όλα τα σχέδια επίλυσης στηρίχθηκαν σε προηγούμενα και δεν ήταν απολύτως νέα.
* Ο Δρ. Σωτήριος Τριανταφύλλου είναι Πρόεδρος Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ενώσεων Συντακτών – Διδακτικό προσωπικό Πανεπιστημίου Πελοποννήσου – Μέλος ΣΕΠ Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου