Ο εισαγγελέας του Μανχάταν, Alvin L. Bragg, Jr., ανακοίνωσε σήμερα την επιστροφή 11 αρχαιοτήτων συνολικής αξίας σχεδόν 1 εκατομμυρίου δολαρίων στον ελληνικό λαό. Τα αντικείμενα ανακτήθηκαν μετά από διάφορες ποινικές έρευνες, συμπεριλαμβανομένης μιας για τον προηγουμένως καταδικασμένο διακινητή Robin Symes, ο οποίος έφυγε από τη ζωή το 2023. Καθ’ όλη τη διάρκεια της συνεχιζόμενης έρευνας για τον Symes, η Μονάδα Εμπορίας Αρχαιοτήτων του Γραφείου κατέσχεσε 121 αρχαιότητες αξίας άνω των 56 εκατομμυρίων δολαρίων που φέρεται να είχαν διακινηθεί από τη Νέα Υόρκη στην κομητεία Symes. Τα αντικείμενα επιστράφηκαν σε τελετή επαναπατρισμού με την Υπουργό Πολιτισμού της Ελλάδας Δρ Λίνα Μενδώνη και τη Γενική Πρόξενο της Ελλάδας Ιφιγένεια Κανάρα.
«Η επιστροφή αυτών των κομματιών είναι το προϊόν μιας ουσιαστικής και συνεχιζόμενης έρευνας για αρκετούς διακινητές», δήλωσε ο εισαγγελέας της περιοχής Alvin Bragg . «Είμαι ευχαριστημένος που κατασχέσαμε τώρα περισσότερες από 120 αρχαιότητες καθ’ όλη τη διάρκεια της έρευνας, και αυτό συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Είμαι ευγνώμων στην ομάδα διακίνησης αρχαιοτήτων και στους εταίρους μας στην Ελλάδα για την εξαιρετική συνεργασία και συνεργασία τους».
Τα βασικά κομμάτια που επαναπατρίζονται σήμερα περιλαμβάνουν:
Μαρμάρινο ταφικό ανάγλυφο, που χρονολογείται στα τέλη του 4ου – αρχές του 3ου αιώνα π.Χ. και απεικονίζει ένα νεκρό άτομο που περιβάλλεται από την οικογένειά του σε ένα πλούσιο συμπόσιο. Η επιτύμβια στήλη βγήκε λαθραία από την Ελλάδα και στη συνέχεια εμφανίστηκε στη διεθνή αγορά τέχνης στην κατοχή του Symes, μαζί με άλλες μεσογειακές αρχαιότητες που διακινήθηκαν. Κατασχέθηκε από την ATU το 2025. Πρόκειται για το ακριβότερο αρχαίο από όσα επαναπατρίζονται, καθώς η εμπορική αξία του εκτιμάται περί το μισό εκατομμύριο δολάρια.
Το γουδί με πώμα και γουδοχέρι είναι σε μια ομάδα σκαλιστών μαρμάρινων εργαλείων της ρωμαϊκής εποχής που εμπνεύστηκαν από παλαιότερες κυκλαδικές τεχνοτροπίες. Το μικρό τους μέγεθος και η ακριβή πέτρα υποδηλώνουν ότι τα εργαλεία χρησιμοποιήθηκαν κάποτε για το χειρισμό πολύτιμων ουσιών παρά για καθημερινή χρήση. Αυτή η ομάδα μεταφέρθηκε λαθραία από την Ελλάδα και τελικά πέρασε σε έναν έμπορο αρχαιοτήτων με έδρα τη Νέα Υόρκη. Κατασχέθηκαν από την ATU το 2025.
Το παλαιότερο από όσα επιστρέφονται, χρονολογείται μεταξύ 1.300-1.200 π.Χ. Πρόκειται για ένα μυκηναϊκό αναθηματικό αγαλματίδιο, ύψους 10 εκ. περίπου, που απεικονίζει γυναικεία μορφή σε στάση δέησης και ανήκει στην κατηγορία των ειδωλίων τα οποία αποκαλούνται «τύπου Ψ και Φ» (θυμίζουν τα γράμματα του σύγχρονου ελληνικού αλφαβήτου)
Ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζει μια ανδρική κεφαλή που χρονολογείται στον 1ο αιώνα π.Χ. (με διαστάσεις 30,5 εκ. επί 16,5 εκ. επί 25 εκ.), καθώς και μια μικρή γυναικεία προτομή του 3ου αιώνα π.Χ.. Στη λίστα με τα αρχαία αντικείμενα που θα επαναπατριστούν βρίσκονται επίσης ένας αρύβαλλος (μικρό σφαιρικό αγγείο όπου φυλάσσονταν αρώματα ή το λάδι των αθλητών για τους αγώνες) που εικονίζει σκηνή μάχης και χρονολογείται μεταξύ 600-500 π.Χ., ένας κάνθαρος του 4ου αιώνα π.Χ. (αγγείο πόσης και σπονδής με υπερυψωμένες λαβές που συνδέεται με τη λατρεία του Διονύσου), καθώς και ένα λυχνάρι του 450 π.Χ. και ακόμη ένα άγνωστης χρονολογίας.
Κατά τη διάρκεια της θητείας του εισαγγελέα Bragg, η ATU έχει ανακτήσει περισσότερες από 2.225 αρχαιότητες που είχαν κλαπεί από 39 χώρες και αξίας 250 εκατομμυρίων δολαρίων. Από τη δημιουργία του, το ATU έχει ανακτήσει σχεδόν 6.000 αρχαιότητες αξίας άνω των 460 εκατομμυρίων δολαρίων και έχει επιστρέψει περισσότερες από 5.400 από αυτές σε 29 χώρες.
Ο βοηθός εισαγγελέας Μάθιου Μπογδάνος, Επικεφαλής της Μονάδας Εμπορίας Αρχαιοτήτων και Ανώτερος Δικαστικός Σύμβουλος, διεξήγαγε τις έρευνες, με τη βοήθεια των Αναλυτών Ερευνών Charlotte Looram και Michael Chapin. Ανακριτής Εισαγγελέας John Paul Labbat. και ο ειδικός πράκτορας Robert Mancene των Ερευνών Εσωτερικής Ασφάλειας. Ερευνητική υποστήριξη παρείχαν η Έλενα Βλαχογιάννη και η Βασιλική Παπαγεωργίου του Τμήματος Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών του Υπουργείου Πολιτισμού της Ελλάδας. Το Γραφείο του Εισαγγελέα θα ήθελε επίσης να ευχαριστήσει την Jennifer Morris και τους συνεργάτες της Πολιτιστικής Κληρονομιάς για τη βοήθεια και τη συνεργασία τους στις έρευνές μας.
