Για γέννηση ο λόγος, αφού αυτήν κατεξοχήν εορτάζουμε τις ημέρες αυτές.
Όχι απλώς εορτάζουμε, αλλά πανηγυρίζουμε τη Γέννηση του Θεανθρώπου
και τη δική μας αναγέννηση, την ανανέωση, το ξεκίνημά μας από την αρχή.
Της Σοφίας Μουρούτη Γεωργάνα
Η γέννηση ή -όπως στα παλιά ελληνικά μας συναντάμε τη λέξη- ἡ γέννησις,
βγαίνει από το ρήμα γεννάω – γεννῶ. Το ρήμα αυτό είναι γέννημα της
κλασσικής εποχής, το βλέπουμε στον Ευριπίδη, τον έναν από τους τρεις
μεγάλους τραγικούς ποιητές της αρχαιότητας. Γόνος της Αθήνας, μεγάλωσε
σε μια εποχή που τα γράμματα και οι τέχνες αναπτύχθηκαν σε εξαιρετικό
βαθμό. Στα Αποσπάσματα, έργα που δεν έχουν διασωθεί ολόκληρα,
διαβάζουμε: εἴπερ ἡμᾶς Ζεὺς ἐγέννησεν πατήρ (12.28, …εάν βέβαια μας
γέννησε ο πατέρας Δίας). Η ρίζα του ρήματος είναι η ινδοευρωπαϊκή gena-,
βάση για ένα πλήθος ομόρριζων λέξεων στη γλώσσα μας.
Ας δούμε όμως τι γεννητούρια μπορεί να έχουμε από τη λέξη μας και πόσες
αποχρώσεις σημασιολογικές συνδέονται με το πεδίο γέννηση.
Η γέννηση κάθε νέου ανθρώπου ή τα γεννητούρια, όπως τα αποκαλούμε,
φέρνουν στον κόσμο μεγάλη χαρά. Όλη η οικογένεια επιστρατεύεται, για να
βοηθήσει το ζευγάρι. Ιδιαίτερα τώρα που κάνουμε λόγο για
υπογεννητικότητα, ο ενθουσιασμός μας είναι ακόμη μεγαλύτερος. Εξάλλου
τα παιδιά με τη σειρά τους θα γίνουν γεννήτορες νέων ιδεών. Βέβαια, οι νέες
γενιές είναι διαφορετικές από τις προηγούμενες και τα παιδιά από τα
γεννοφάσκια τους έρχονται αντιμέτωπα με πολλά νέα πράγματα, νέες
τεχνολογίες, καινούργιες ιδέες, άλλες προοπτικές.
Κάποιοι θα πουν ότι από αγέννητα ακόμη ή νεογέννητα κουβαλούν τις
προσδοκίες των γονέων τους ή γεννητόρων τους για έναν κόσμο καλύτερο
και ωραιότερο. Είναι φυσικό ότι φέρουν και τα χρέη τους, αλλά μέρες που
είναι δε θα μιλήσουμε για οφειλές.
Μερικοί από εσάς θα πάτε στη γενέτειρά σας για τις εορτές, όπου θα
αναζωογονηθείτε. Θα επιστρέψετε έχοντας γίνει άλλοι άνθρωποι.
Ελπίζουμε εκεί στη λεβεντογέννα επαρχία όλα να λειτουργούν κανονικά,
γιατί, καμιά φορά, ο κακός καιρός οδηγεί σε διακοπές ρεύματος, οπότε
χρειάζεται γεννήτρια, για να βρει η ζωή έναν κανονικό ρυθμό.
Και οι δυσκολίες χρειάζονται γενναιότητα (κι αυτή η λέξη γονιό έχει το
γεννώ) και γενναιοψυχία.
Πολλοί θα εορτάσουν τα γενέθλιά τους και σε αυτούς με γνήσια και
ανυπόκριτη αγάπη ευχόμαστε χρόνια πολλά.
Μία από τις παθογένειες των Χριστουγέννων είναι η πολυφαγία και η
πολυποσία σε ενδοοικογενειακά τραπέζια ή τραπέζια συγγενών και φίλων.
Πώς να αντισταθεί κανείς σε συνταγές που άφησαν οι προγενέστεροι στους
μεταγενέστερους, οι πρόγονοι στους απογόνους;
Μπορούμε όμως, μέσα στη γενική χαρά μας, εμείς που έχουμε λίγα, να
δώσουμε πολλά σε ανθρώπους που βιώνουν μοναχικά τη μεγάλη εορτή. Η
ευγένεια ξαναγεννά κι εμάς.
Θα κλείσουμε με δυο ευχές μέρες που είναι:
- Να λιγοστέψουν τα βάσανα των ομογενών και των αλλογενών και
κυρίως των μικρών παιδιών. - Να εκλείψει η αγένεια των πολιτικών μας στον τρόπο που
εκφράζονται ο ένας προς τον άλλο.
Επειδή είναι δυο οι ευχές: γένοιντο! (= μακάρι να γίνουν πραγματικότητα, να
πραγματοποιηθούν!).
Και για ό, τι έχει ο καθένας στο νου του και επιθυμεί: γένοιτο! (μακάρι να
γίνει).
*Η Σοφία Μουρούτη – Γεωργάνα είναι φιλόλογος και διδάσκει στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδας
