Θα σας έχει τύχει συχνά να αναρωτιέστε γιατί κάποιο δικό σας πρόσωπο ή ακόμα και άγνωστο δεν λειτούργησε σύμφωνα με την δίκη σας λογική σε μια κρίση; Εγώ θα είχα φύγει, εγώ θα τον είχα καταγγείλει, το συναίσθημα που κυριαρχεί συχνά είναι ο θυμός. Τον τελευταίο καιρό ευδοκιμεί και σε σχόλια διαφόρων άρθρων αλλά και σε συζητήσεις για άτομα που είναι φίλοι ή συγγενείς. Όσες ιστορίες ζωής και βιωμάτων να συγκρίνουμε πέρα από μερικά κοινά σημεία, θα υπάρχουν διάφορες. Σίγουρα ταυτιζόμαστε συχνά με άλλους όμως η διαφορά έγκειται στην διαμόρφωση της προσωπικότητας μας.
Της Μίκας Πανάγου*
Κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός, ακόμα και αδέρφια που μεγαλώνουν σε ίδιο περιβάλλον εξελίσσονται πολύ διαφορετικά. Το να περιμένουμε λοιπόν να αντιδράσει ο άλλος σαν εμάς αποτελεί μια προσδοκία. Αυτό που εσύ διακρίνεις σαν ελάττωμα για μένα μπορεί να είναι προτέρημα. Ο χρόνος ανταπόκρισης σε ερεθίσματα διαφέρει αισθητά μεταξύ μας. Η ερμηνεία της αγάπης ενώ μιλάμε για μια ίδια έννοια ερμηνεύεται από την οπτική του καθενός. Το πώς φροντίζω κάποιον για σένα μπορεί να δημιουργεί πνίξιμο, για άλλον ικανοποίηση και ζεστασιά. Το να μιλάς δυνατά για σένα είναι τόσο φυσιολογικό για μένα αποτελεί απειλή. Αν δεν ξέρουμε πώς μεγάλωσε κάποιος, τί ερεθίσματα είχε, ακομα και η κουλτούρα του τόπου του είναι σημαντικές πληροφορίες. Συχνή ατάκα που ακούγεται «πραγματικά απορώ με την ψυχραιμία σου», μα κι αυτό διαφέρει γιατί έχω μάθει να διαχειρίζομαι καταστάσεις δύσκολες ενώ εσύ μεγάλωσε σε στρεσογόνο περιβάλλον.
Η σύγκριση δεν βοηθάει ακόμα και σε μέλη ίδιας οικογένειας. Αντιθέτως μπορεί να ενισχύει την δυσκολία του άλλου και να μεγαλώνει τις διαφορές. Δεν είναι μόνο τα βιώματα, έχει τεράστιο ρόλο η επαφή με τα συναισθήματα, η ερμηνεία αυτών και ο τρόπος που από μικροί αντιδρούσαμε. Έχει σημασία πόσο πίστευαν στις ικανότητες μας οι σημαντικοί για εμάς φροντιστές μας, πόσο τόνιζαν τα λάθη μας, πόσο μας επέτρεπαν να έχουμε χρόνο και χώρο δράσης και αντίδρασης. Και εδώ αντιλαμβανόμαστε την σπουδαιότητα του να μάθουμε ποίοι πραγματικά είμαστε, πώς αντιδράμε, τί φοβόμαστε, τί αγαπάμε, τί μας δυσκολεύει, την αληθινή μας ταυτότητα. Αν αντέχουμε να το εμβαθύνουμε περισσότερο τί θα θέλαμε να βελτιώσουμε που μας δυσκολεύει εμάς τους ίδιους.
Η βαθιά επαφή με το μέσα μας μπορεί να γίνει μέσω ψυχοθεραπείας, διαλογισμού, επαφή με την τέχνη και γενικά με ό,τι ταιριάζει στον καθένα. Ακόμα και αυτό δεν μπορεί να είναι ίδιο για όλους. Ας μην πιέζουμε τον σύντροφο ή τον φίλο μας να ξεκινήσει συνεδρίες αν ο ίδιος δεν θέλει, γιατί θα αποτελεί ακόμα μια δίκη μας προσδοκία. Αν δεν αντέχεις την επαφή με ένα άτομο, επικοινώνησε το, δώσε του χρόνο και απομακρύνσου αν δεις ότι δεν υπάρχει μετακίνηση για σένα.
Αν περιμένουμε να σωθούμε από την αλλαγή του άλλου, θα περιμένουμε ένα τρένο που δεν θα περάσει ποτέ ή και να περάσει θα πάρει άλλη διαδρομή από αυτή που επιθυμούμε. Όσο ίδιες καταστάσεις και να αντιμετωπίζουμε όλοι, οι διαχείριση αυτών θα παραμένει μοναδική. Όσο ακραία και να βιώνουμε την ανοχή κάποιου, για εκείνος αποτελεί ευκαιρία ή νιώθει οικεία με αυτό. Ο σεβασμός θα βοηθήσει περισσότερο έναν συνάνθρωπο μας και ειδικά η γλώσσα επικοινωνίας μας.
* Η Μίκα Πανάγου είναι κοινωνική λειτουργός με εκπαίδευση στη συστημική οικογενειακή θεραπεία – Facebook – Instagram
