Ένας χρόνος έχει πλέον συμπληρωθεί από την επίθεση της Χαμάς την 7η Οκτωβρίου του 2023 στο Ισραήλ. Μια κίνηση που προκάλεσε, τόσο την αλλαγή της στρατηγικής του κράτους, όσο και την επανεκκίνηση των εχθροπραξιών μεταξύ των δυνάμεων της περιοχής με τον πλανήτη να βρίσκεται πλέον σε ένα κομβικό σημείο όσον αφορά τις διεθνείς σχέσεις αλλά και τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή.
Ο πόλεμος που ξεκίνησε στις 7 Οκτωβρίου του 2023 επιβλήθηκε στο Ισραήλ από την αιματηρή επίθεση που δέχτηκε από τη Χαμάς και από τις 8 Οκτωβρίου μετατράπηκε σε έναν ολοκληρωμένο πόλεμο με το Ιράν και όλους τους υποστηρικτές του. Όχι με όλους εξ αρχής μερικοί εντάχθηκαν στη μάχη πιο μετά. Έτσι ξεκίνησε ένας πόλεμος φθοράς με την Χεζμπολάχ αλλά και τους Χούθι οι οποίοι ξεκίνησαν εξαπολύουν επιθέσεις.
Πολύ σύντομα έγινε σαφές ότι δεν επρόκειτο μόνο για πόλεμο μεταξύ της Χαμάς και του Ισραήλ αλλά για ένα ευρύ περιφερειακό πόλεμο μεταξύ του Ισραήλ και ενός άξονα που ηγείτο από το Ιράν με σκοπό να δημιουργήσει ένα «δακτύλιο φωτιάς» γύρω από το Ισραήλ .Ενώ υπάρχει, σύμφωνα με πρόσφατες αναλύσεις, και ένας δεύτερος άξονας που περιλαμβάνει Σουνίτες μουσουλμάνους, όπως τα μέλη της Χαμάς, αλλά και το Κατάρ και την Τουρκία που επιδιώκουν να κρατήσουν τη Χαμάς ως μια ηγετική δύναμη στη Γάζα. Παράλληλα, υπάρχει και ένας ακόμα άξονας που είναι κατά της Δύσης και του ελεύθερου κόσμου γενικότερα κάτι που φαίνεται στον πόλεμο της Ουκρανίας όπου το Ιράν είναι ένας από τους υποστηρικτές της Ρωσίας προμηθεύοντάς την με όπλα.
Έτσι αυτός ο πόλεμος δεν αφορά, πλέον, μόνο το Ισραήλ. Για παράδειγμα, οι επιθέσεις των Χούθι σε εμπορικά πλοία έχει αντίκτυπο στην παγκόσμια οικονομία. Ο πόλεμος κατά της Χαμάς έχει μετατραπεί σε μια υβριδική παγκόσμια σύρραξη.
Οι στρατηγικοί στόχοι του Ισραήλ
Οι στόχοι του Ισραήλ είναι πολύ περιορισμένοι, αλλά για την άλλη πλευρά φαίνονται να είναι πολύ διαφορετικοί και πολύ πιο ακραίοι: η εξόντωση του κράτους του Ισραήλ μέσω ενός μακροχρόνιου πολέμου φθοράς που θα κερδίσει ο άξονας.
Ο κύριος στόχος του Ισραήλ όσον αφορά τη Γάζα είναι να φέρει πίσω τους εναπομείναντες ομήρους καθώς ακόμη 101 όμηροι κρατούνται από τη Χαμάς. Αν και σύμφωνα με εκτιμήσεις ένα μέρος τους μπορεί να μην είναι πλέον ζωντανοί. Ο δεύτερος στόχος είναι να διαλύσει τη στρατιωτική δύναμη της Χαμάς και να διασφαλίσει ότι καμία δύναμη παρόμοια με τη Χαμάς δεν θα κυβερνήσει στη Γάζα.
Στα βόρεια σύνορα ο κύριος στόχος του Ισραήλ είναι πολύ περιορισμένος επίσης. Να επιστρέψουν οι πολίτες στα σπίτια τους και να απομακρυνθεί η Χεζμπολάχ από τα σύνορα. Για πολλούς μήνες το Ισραήλ επιδίωξε τόσο από της Διεθνή Κοινότητα, τον ΟΗΕ αλλά και από τον ίδιο τον Λίβανο να περιορίσει την παρουσία της Χεζμπολάχ στα σύνορα. Ωστόσο η Χεζμπολάχ διείσδυσε στα ισραηλινά σύνορα υποχρεώνοντας το Ισραήλ να περάσει στην αντεπίθεση.
Κατά τη διάρκεια αυτής της σύγκρουσης το Ιράν επιτέθηκε στο Ισραήλ κάνοντας στροφή στη καθιερωμένη στρατηγική του η οποία είναι να αποφεύγει να εμπλέκεται άμεσα στις συγκρούσεις. Η Τεχεράνη παίζει βασικό ρόλο στη σύγκρουση κινώντας τα νήματα και θα μπορούσαμε να πούμε ότι το Ιράν βρίσκεται σε πόλεμο με το Ισραήλ χωρίς να εμπλέκεται άμεσα, αλλά μέσω των υποστηρικτών του.
Όπως αναφέρουν αναλυτές, από το Ιράν και όλους τους υποστηρικτές του, το Ιράν είναι ο πιο αδύναμος κρίκος καθώς ως κράτος είναι πιο ευάλωτο από μια οργάνωση σε περίπτωση επίθεσης. Μια οργάνωση που δέχεται επίθεση μπορεί να παραμείνει λειτουργική ενώ ένα κράτος θα υποστεί σοβαρές φθορές στις υποδομές του. Το Ισραήλ έχει επισημάνει πως στόχος του είναι οι τρομοκρατικές οργανώσεις και όχι τα κράτη που τις υποθάλπουν.
Πού βρίσκεται ο πόλεμος;
Το Ισραήλ ακόμα δεν έχει καταφέρει να πάρει πίσω τους ομήρους μέσω της διπλωματίας κυρίως λόγω της έλλειψης σοβαρών εταίρων στην περιοχή. Η Χαμάς, στην οποία οι ηγέτες ανταγωνίζονται ο ένας τον άλλον, δεν είναι πιθανό να συμβιβαστεί εύκολα. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ΗΠΑ έχει απορρίψει όλες τις προτάσεις που βρίσκονται στο τραπέζι σχετικά με τους ομήρους.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία η στρατιωτική ικανότητα της Χαμάς έχει πλέον καταρρεύσει εντελώς. Δεν υπάρχει αποτελεσματική αλυσίδα διοίκησης, ωστόσο εξακολουθούν να πολεμούν, μέσω ένας αντάρτικου πολέμου στους δρόμους της Γάζας και εξακολουθούν να στρατολογούν νέα μέλη. Υπάρχουν τμήματα στα οποία γίνονται σκληρές μάχες μεταξύ των IDF και της Χαμάς. Το Ισραήλ έχει διαμηνύσει ότι οι μάχες θα συνεχιστούν μέχρι να εξαλειφθεί εντελώς η Χαμάς η οποία ελέγχει τους ανθρώπους μέσω του φόβου και της τρομοκρατίας, ωστόσο οι περισσότεροι άνθρωποι στη Γάζα εξακολουθούν να την υποστηρίζουν.
Στο βόρειο μέτωπο, η Χεζμπολάχ δέχτηκε ισχυρό πλήγμα, αλλά παραμένει ο μεγαλύτερος τρομοκρατικός στρατός στον κόσμο με ένα εντυπωσιακό οπλοστάσιο που προμηθεύεται κυρίως από το Ιράν. Το Ισραήλ κατέστρεψε την αλυσίδα διοίκησής της καθιστώντας την λιγότερο ικανή, το σύστημα επικοινωνίας της καταστράφηκε σε μεγάλο βαθμό, όπως και πολλές εγκαταστάσεις εκτόξευσης πυραύλων. Αλλά η Χεζμπολάχ εξακολουθεί να αποτελεί έναν σοβαρό και άμεσο κίνδυνο.
Το Ιράν το οποίο βρίσκεται σε μια «διασταύρωση» συνεχίζει να απειλεί για επίθεση εναντίον του Ισραήλ το οποίο έχει δηλώσει πολλές φορές ότι είναι πλήρως προετοιμασμένο για κάθε ενδεχόμενο και θα ενεργήσει αναλόγως. Οι ΗΠΑ έχουν επίσης στείλει ένα πολύ σαφές μήνυμα στο Ιράν να μην επιτεθεί στο Ισραήλ. Αυτή είναι μια μεγάλη ευκαιρία για την παγκόσμια κοινότητα να περιορίσει το Ιράν. Η διπλωματική λύση επιδιώκεται πάντα, αλλά το Ισραήλ είναι προετοιμασμένο για έναν μακρύ πόλεμο, αλλά το Ιράν είναι ένας εξαιρετικά ασταθής παράγοντας τόσο στην ευρύτερη περιοχή όσο και στην παγκόσμια σκηνή.
Τέλος, οι εκλογές στις ΗΠΑ και η αλλαγή στην εξουσία με την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ ενδέχεται να αλλάξουν το παιχνίδι στη Μέση Ανατολή. Ο Τραμπ όταν ήταν πρόεδρος ήταν ένθερμος υποστηρικτής του Ισραήλ και η Κυβέρνηση Νετανιάχου έχει μεγάλες προσδοκίες.
Ειρήνη Μυλωνά
