«Περπατώ μες στ’ αγκάθια μες στα σκοτεινά σ’ αυτά που ‘ναι να γίνουν και στ’ αλλοτινά/ κι έχω για μόνο μου όπλο μόνη μου άμυνα/ τα νύχια μου τα μωβ σαν τα κυκλάμινα» λέει η Μαρία Νεφέλη του Οδυσσέα Ελύτη. Και μια ελαφίνα από το Ιράν (Ahoo το όνομά της, που σημαίνει ελάφι) έχει για μόνο της όπλο, για μόνη της άμυνα έναν στηθόδεσμο μωβ σαν τα κυκλάμινα και το άλλο της εσώρουχο. Το έγκλημά της ήταν ότι τα έδειξε σε κοινή θέα στο Πανεπιστήμιο όπου φοιτούσε, όταν της έκαναν παρατήρηση γιατί δεν είχε στερεώσει σωστά το χιτζάμπ.
Ελα τώρα εσύ, γυναίκα της Δύσης, που συνήθως δεν σηκώνεις μύγα στο σπαθί σου για το πώς θα ντυθείς, θα μακιγιαριστείς και θα συμπεριφερθείς, να συμπαρασταθείς στην Ahoo. Ηδη έχει συλληφθεί βίαια, έχει εγκλειστεί σε ψυχιατρείο και ουδείς γνωρίζει πού. Χωρίς συμπαράσταση, δεν θα τα βγάλει πέρα.
Της συμπαραστεκόμαστε, άντρες και γυναίκες; Ντρέπομαι να το πω: σε πολύ μικρό βαθμό. Ούτε για τη Μαχσά Αμινί διαμαρτυρηθήκαμε όσο θα μπορούσαμε κι όσο έπρεπε. Θυμίζω πως η Μαχσά συνελήφθη γιατί έβγαλε το χιτζάμπ και δεν είχε επομένως καλυμμένο το κεφάλι, και τη χτύπησαν τόσο ώστε πέθανε από βαριές κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις. Είναι τόοοοοσο μακριά το Ιράν που να μην παίρνουμε χαμπάρι; Και να αφήνουμε τις επαναστατημένες νεαρές γυναίκες χωρίς συμπαράσταση;
Μη μου πείτε πως το χιτζάμπ-, το ειδικό κάλυμμα κεφαλής, λαιμού και ώμων είναι στην κουλτούρα τους, διότι δεν είναι. Φωτογραφίες τους δεκαετίας του 70 δείχνουν έναν λαό ντυμένο α λα δυτικά, κορίτσια με μίνι, γυναίκες με αμάνικα φουστάνια και μαντήλες πουθενά. Υστερα ήρθαν οι μουλάδες και τα άλλαξαν όλα. Πλην, με την καταπίεση. Θέλουν δεν θέλουν, οι γυναίκες πρέπει να φοράνε χιτζάμπ και παντελόνι. Εστω ότι κάποιες θέλουν να ντύνονται έτσι. Κι εκείνες που δεν θέλουν; Πρέπει το ιερατείο της Τεχεράνης να το επιβάλλει επειδή, και καλά, αλλιώς… σκανδαλίζονται οι άνδρες;
Η Αχού έμεινε «όρθια και μόνη μεσ’ στη φοβερή ερημία του πλήθους» όπως έγραψε η φίλη Πέπη Ραγκούση κάνοντας χρήση σχετικού στίχου του Μανόλη Αναγνωστάκη. Σαν την ταπεινή εκείνη ελαφίνα του δημοτικού μας τραγουδιού που δεν πήγαινε μαζί με τ’ άλλα ελάφια γιατί βγήκε ο βασιλιάς να κυνηγήσει και της σκότωσε το μονάκριβο ελαφάκι της. Ετσι, «Μόνο στ’ απόσκια περπατεί, τ’ απόζερβα αγναντεύει/ Κι όπου βρει γάργαρο νερό θολώνει το και πίνει»
Αν ήταν ψυχολογικά διαταραγμένη, όπως σπεύσατε να πείτε πολλοί, θα σας πω εντελώς πρόχειρα, όλοι γύρω της, οι μαυροφορεμένες γυναίκες και οι άντρες που κοιτάνε εκείνη ή κοιτάνε αλλού, θα είχαν σπεύσει να την καλύψουν με κάτι. Ουδείς κουνήθηκε και ξέρετε γιατί; Επειδή φοβούνται μήπως θεωρηθεί πως μετέχουν στη διαμαρτυρία. Ακρα του τάφου σιωπή βασίλευε στην Πανεπιστημιούπολη και μετά η Αχού περπάτησε μέχρι πιο κάτω και η αστυνομία την έβαλε βιαίως σε ένα αυτοκίνητο.
Ηταν τρελή η Ελαφίνα; Ήταν τρελή η Μαχσά; Ήταν τρελό του 16χρονο κορίτσι που αυτοκτόνησε επειδή έβγαλε το χιτζάμπ για να χορέψει και οι δάσκαλοί της την απείλησαν με αποβολή; Όλες οι γυναίκες του Ιράν που αντιτίθενται στην καταπίεση, είναι τρελές;
Και τα κορίτσια του Αφγανιστάν τρελά είναι; Κι εκεί, σε περασμένες δεκαετίες, ντύνονταν όπως ήθελαν. Ηρθαν οι Ταλιμπάν, τους επέβαλαν τη μπούργκα, τους έκοψαν τη μόρφωση και τις δουλειές και πλέον τους απαγορεύεται ακόμα και να ακουστεί η φωνή τους έξω από το σπίτι τους. «Ένα αηδόνι μπορεί να τραγουδήσει στην Καμπούλ, αλλά όχι και ένα κορίτσι ή μια γυναίκα, δημοσίως» είπε η αγαπημένη όλων μας, Μέριλ Στριπ.
Αδιανόητο. Αυτό που φοβάμαι είναι πως κάποτε κινδυνεύουμε να μας συμβεί και στην Ευρώπη, εφόσον αφήνουμε από ιδεοληψία, αδιαφορία ή και αδυναμία το Ισλάμ να κάνει ό,τι θέλει. Δεν είμαι εναντίον των μεταναστών, το ακριβώς αντίθετο. Είμαι εναντίον της επιβολής κάθε ιδέας, κάθε κουλτούρας.
Δεν το κατάλαβαν οι Δημοκρατικοί και πάνε καλιά τους. Ο συνάδελφος Ηλίας Κανέλλης τα έγραψε τόσο καλά, ώστε αναγκάζομαι και πάλι να τον αντιγράψω. «Η υπεράσπιση των ταυτοτήτων μετέφερε το πεδίο της σύγκρουσης στους συμβολισμούς, χάθηκε όμως η πραγματικότητα. Ο Φράνσις Φουκουγιάμα είχε χαρακτηρίσει πολύ νωρίς τη στάση αυτή πολιτικά ελλιπή, αποσπασματική, πατερναλιστική: η δημοκρατία δεν χρειάζεται κατακερματισμό σε επιμέρους ταυτότητες αλλά απαιτεί διεκδικήσεις για λογαριασμό του homo universalis, προειδοποιούσε έγκαιρα (“Επαναστάσεις αξιοπρέπειας”, ΤΑ ΝΕΑ, 3/6/2020). Ο περισσότερο σύνθετος και αναλυτικός φιλελεύθερος στοχαστής Μαρκ Λίλα (“Κάποτε φιλελεύθερος και πάλι φιλελεύθερος”, Επίκεντρο 2018) υποστηρίζει ότι “ο φιλελευθερισμός των ταυτοτήτων εξόρισε τη λέξη ‘εμείς’ από τον αξιοσέβαστο πολιτικό λόγο”. Αλλά χωρίς το “εμείς”, δεν υπάρχει μακροπρόθεσμα μέλλον για τον φιλελευθερισμό.»
Μην κλαίτε και μη σπαράζεστε εκεί στις ΗΠΑ. Φυλάξτε μόνο το Αγαλμα της Ελευθερίας, γιατί άλλο που δεν θέλει να επιστρέψει στη γηραιά ήπειρο. «Κι αυτή, πήρε χαμπάρι γιατί είναι Ευρωπαία, αλλιώς…» σχολίασε η φίλη του Χρυσούλα σε σκίτσο που δείχνει το άγαλμα να κλαίει πικρά. Ετσι…
Αμα μιλάμε για σπαραγμούς, βέβαια, δεν μπορούμε να αφήσουμε απέξω τον ΣΥΡΙΖΑ. Οι διασπάσεις είναι τρομακτικές, όσο και να μην το καταλαβαίνουν οι άφρονες. Δεν προσφέρονται για γέλια, τραγούδια και συνθήματα. Όπως έγραφε και ο Μάνος Ελευθερίου,
«Στου πικραμένου την αυλή βγαίνει ξερό χορτάρι
δεν έχει δέντρο και πουλί τον πόνο του να πάρει.
Κι αυτά τα δάκρυα τα καυτά δεν ξέρεις για που πάνε
για όσους θα ‘ρθουν ή γι’ αυτούς που πίσω δε γυρνάνε.
Μες στο παλιό το σπιτικό που έχουν όλοι φύγει
ο θάνατος το μυστικό σιγά σιγά τυλίγει.»
Κρίμα για όσους έδωσαν τη ζωή τους ή την κατέστρεψαν μερικές γενιές πριν. Ούτε αυτούς τους σεβάστηκαν…
Αφήστε εκείνο τον Ιάκωβο Καμπανέλλη. Σπουδαίος θεατρικός συγγραφέας, άλλαξε και όνομα και τέχνη. Ο Στέφανο (ένας είναι ο Στέφανο) τον είπε Καμπανέλλο. Και στιχουργό. Αν και διάβασε τους στίχους από το Μεγάλο μας τσίρκο και καλά για να μην κάνει λάθος, το έκανε.
«Κι όπου φοβάται φωνή ν’ ακούει απ’ το λαό» λέει ο στίχος, «Κι όποιος φοβάται» τον άλλαξε ο Στέφανο. Παραθέτουμε και τους υπόλοιπους στίχους μήπως και καταλάβει τίποτα, αν και μάλλον εις μάτην:
«Σ’ ερημο τόπο ζει και βασιλεύει
Κάστρο φυλάει ερημικό
Έχει το φόβο φυλαχτό
Όπου φωνή φοβάται ν’ ακούει απ’ το λαό»
Είναι και μερικοί εκ «των αυτόπτων μαρτύρων» που δεν ξέρουνε ούτε τι βλέπουνε, ούτε τι λένε. Σας παρακαλώ, έτσι για αλλαγή, μπορεί ΜΙΑ τηλεπαρουσιάστρια να διορθώσει τον νεοσσό στον τηλεοπτικό αέρα; Να αγιάσουν τα αποθαμένα σας.
Ας πει κάποια, επίσης, πως «δεν ειπώνονται» λέγονται. Τη δημοτικιά να την αφήνουν σπίτι τους οι… μαρκουτσοφόροι (που κρατούν τα μικρόφωνα)
Όχι ότι γραπτώς τα πηγαίνουμε καλύτερα.
«Ατιμάζει τη μνήμη της βασιλομήτωρ» γράφει ο άλλος. Ο ίδιος που γράφει και η Αυτού Μεγαλειότης η βασίλισσα; Θα σας γελάσω, παρότι πιστεύω πως ένας- δύο σε κάθε σάιτ ασχολούνται με τους αχρείαστους βασιλιάδες. Η βασιλομήτωρ της βασιλομήτορος και η Αυτής Μεγαλειότης εφόσον είναι γυναίκα.
Καμία φορά αγχωνόμαστε να τα κάνουμε όλα, αλλά πρέπει να θυμόμαστε ότι θα γίνουν «εν ευθέτω χρόνω». Τι σημαίνει αυτό το «εν ευθέτω χρόνω»; Σύμφωνα με άνθρωπο που «κυνηγά» τους παίκτες να τους πιάσει έτσι και κάνουν λάθος σε παιχνίδι γνώσεων, σημαίνει σχετικά γρήγορα. Στην πραγματικότητα χρησιμοποιείται για να δείξει ότι κάτι θα γίνει την κατάλληλη στιγμή. Θα σας πάρω στο κυνήγι!
Εννοείται πως λεμονάκι μυρωδάτο της εβδομάδας θα επιλέξουμε από το ίδιο τηλεπαιχνίδι, στο οποίο ερωτήθηκε παίκτης «Ποιος ποιητής έγραψε στην αγαπημένη του Μάρω». Την αγαπημένη και σύζυγο του Σεφέρη, την οποία εννοούσαν, την έλεγαν Μαρώ πάντως. Σας έχει φοβηθεί το μάτι μου
«Βρε μη φοβηθείς τον άνθρωπο, Λούλα μου, Μαρικούλα μου
ωρέ όσο θεριό και να ‘ναι λέλε ναι κουρμπάν»
Αντε να τηγανίσεις κανένα ψάρι στο καπηλειό…
