Η στρατιωτική εκστρατεία του Ισραήλ για την εξάλειψη της Χαμάς ως αντίποινα για τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου έχει αποδυναμώσει την οργάνωση με την εξόντωση πολλών από τους ηγέτες της και χιλιάδων από τους μαχητές της και με την καταστροφή μεγάλων τμημάτων των εδαφών που ελέγχει.
Αλλά η ένοπλη παλαιστινιακή οργάνωση δεν εξαλείφθηκε πλήρως και ένα χρόνο μετά την επίθεση χωρίς προηγούμενο που εξαπέλυσε στο Ισραήλ παραμένει αόριστο το τέλος της κυριαρχίας της στη Γάζα.
Η Χαμάς προκάλεσε τον πόλεμο στη Γάζα εξαπολύοντας επίθεση στο Ισραήλ, τη μεγαλύτερη εδώ και χρόνια, με ένοπλους και ρουκέτες.
Η επίθεση είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο 1.205 ανθρώπων, οι περισσότεροι εκ των οποίων άμαχοι, σύμφωνα με απολογισμό του AFP που βασίζεται σε επίσημα ισραηλινά στοιχεία, στα οποία περιλαμβάνονται και οι όμηροι που σκοτώθηκαν κατά την κράτησή τους.
Με τη δέσμευση να συνθλίψει την Χαμάς και να απελευθερώσει τους ομήρους το Ισραήλ ξεκίνησε στρατιωτική εκστρατεία στη Λωρίδα της Γάζας από στεριά, θάλασσα και αέρα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο Υγείας της Χαμάς στη Γάζα, περισσότεροι από 41.000 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί και η πλειονότητα είναι άμαχοι. Τα Ηνωμένα Εθνη θεωρούν μάλιστα αξιόπιστα τα στοιχεία αυτά.
Νεκρός ο ηγέτης
Σε ένα από τα μεγαλύτερα πλήγματα προς την ένοπλη οργάνωση από την ίδρυσή της το 1987 στη διάρκεια της Ιντιφάντα (σ.σ της εξέγερσης των Παλαιστινίων ενάντια στην κατοχή της Δυτικής Όχθης και της Γάζας από το Ισραήλ) στις 31 Ιουλίου δολοφονήθηκε στο Ιράν ο ηγέτης της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγια.
Τόσο η Χαμάς όσο και ο υποστηρικτής της, το Ιράν, κατηγόρησαν το Ισραήλ για τη δολοφονία του παρότι το Ισραήλ δεν έχει πάρει θέση.
Μετά τον θάνατο του Χανίγια, η Χαμάς όρισε νέο ηγέτη της τον Γιαχία Σινουάρ, τον οποίο το Ισραήλ κατηγορεί ότι ενορχήστρωσε την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου.
Στο πεδίο της μάχης στη Γάζα οι ισραηλινές δυνάμεις καταδιώκουν τόσο τον Σινουάρ όσο και τον στρατιωτικό επικεφαλής της οργάνωσης, τον Μοχάμεντ Ντέιφ, τον οποίο το Ισραήλ υποστηρίζει ότι σκότωσε σε αεροπορική επιδρομή, αλλά η Χαμάς ισχυρίζεται ότι είναι ζωντανός.
“Ο διοικητής Μοχάμεντ Ντέιφ εξακολουθεί να δίνει εντολές”, δήλωσε στο AFP πηγή της ένοπλης πτέρυγας της Χαμάς, των Ταξιαρχιών Εζεντίν αλ-Κάσαμ, διατηρώντας την ανωνυμία της καθώς δεν της επιτρέπεται να μιλάει στα μέσα ενημέρωσης για το ζήτημα.
“Υπ’αριθμόν ένα στόχος”
Ανώτερος αξιωματούχος της Χαμάς, ο οποίος επίσης ζήτησε να μην κατονομαστεί, περιέγραψε τον Σινουάρ, ο οποίος δεν έχει εμφανιστεί δημοσίως από την έναρξη του πολέμου, ως “ανώτατο διοικητή”, ο οποίος διοικεί “τόσο την στρατιωτική όσο και την πολιτική πτέρυγα” της Χαμάς.
“Μια ομάδα ασχολείται αποκλειστικά με την ασφάλειά του γιατί είναι ο υπ’αριθμόν ένα στόχος του εχθρού”, είπε ο αξιωματούχος.
Τον Αύγουστο, Ισραηλινοί αξιωματούχοι ανέφεραν ότι ανάμεσα στους νεκρούς στη Γάζα περιλαμβάνονταν και περισσότεροι από 17.000 Παλαιστίνιοι ένοπλοι.
Ανώτερος αξιωματούχος της Χαμάς παραδέχτηκε ότι “πολλές χιλιάδες μαχητές του κινήματος και άλλων αντιστασιακών οργανώσεων σκοτώθηκαν στη μάχη”.
Παρά τις τεράστιες απώλειές της, η πηγή στους κόλπους της ένοπλης πτέρυγας της οργάνωσης εξακολουθεί να καυχιέται για το σοβαρό πλήγμα στην ασφάλεια και στις υπηρεσίες πληροφοριών του Ισράηλ που επέφεραν οι επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου.
“(Το Ισραήλ) ισχυρίζεται ότι γνωρίζει τα πάντα αλλά στις 7 Οκτωβρίου ο εχθρός δεν γνώριζε τίποτα”, λέει.
Το Ισραήλ έχει τη δική του ανάγνωση για το πού βρίσκεται σήμερα η Χαμάς.
Πρόσφατα, ο υπουργός Αμυνας Γιόαβ Γκάλαντ είπε ότι η Χαμάς “δεν υφίσταται πλέον ως στρατιωτικός σχηματισμός”.
Ο Μπρους Χόφμαν, ερευνητής στο Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων, λέει ότι η επίθεση του Ισραήλ έχει επιτύχει σημαντικό αλλά όχι συντριπτικό πλήγμα” στη Χαμάς.
“Πολιτική αυτοκτονία”
Η Χαμάς ελέγχει τη Γάζα και τους θεσμούς της από μόνη της από το 2007 έχοντας κερδίσει στις βουλευτικές εκλογές ένα χρόνο νωρίτερα και αφού επικράτησε της αντίπαλης παλαιστινιακής οργάνωσης, της Φάταχ.
Σήμερα, οι περισσότερες υποδομές στη Γάζα είτε έχουν πληγεί είτε καταστραφεί.
Το Ισραήλ κατηγορεί την Χαμάς ότι χρησιμοποιεί σχολεία, υγειονομικές εγκαταστάσεις και άλλες πολιτικές υποδομές στις επιχειρήσεις της, κάτι το οποίο η ίδια διαψεύδει.
Ο πόλεμος δεν έχει αφήσει ανέπαφο από τους βομβαρδισμούς κανένα τμήμα της Γάζας: σχολεία που είχαν μετατραπεί σε καταφύγια για τους εκτοπισμένους χτυπήθηκαν και το ίδιο συνέβη με υγειονομικές εγκαταστάσεις.
Εκατοντάδες χιλιάδες παιδιά δεν έχουν πάει σχολείο εδώ και σχεδόν ένα χρόνο, ενώ πανεπιστήμια, ηλεκτροπαραγωγικοί σταθμοί, σταθμοί παροχής πόσιμου νερού και αστυνομικά τμήματα δεν είναι πλέον λειτουργικά.
Μέχρι τα μέσα του 2024, η οικονομία της Γάζας είχε συρρικνωθεί σε “λιγότερο από το ένα έκτο του επιπέδου της του 2022”, σύμφωνα με έκθεση των Ηνωμένων Εθνών που αναφέρει ότι θα χρειαστούν “δεκαετίες για να επιστρέψει η Γάζα” στην κατάσταση που βρισκόταν πριν από την 7η Οκτωβρίου.
Η κατάρρευσή της έχει προκαλέσει δεινά στα 2,4 εκατομμύρια κατοίκους της Γάζας, τα δύο τρίτα εκ των οποίων ήταν ήδη φτωχοί πριν από τον πόλεμο, σύμφωνα τον Μουχάϊμερ Αμπού Σααντά, έναν πολιτικό αναλυτή του πανεπιστημίου Αλ-Αζαρ στο Κάιρο.
“Η κριτική είναι σκληρή”, λέει ο ίδιος στο AFP.
Ο συνάδελφός του Τζαμάλ αλ-Φαντί χαρακτήρισε “πολιτική αυτοκτονία για την Χαμάς” τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου , που “έχει απομονωθεί”.
Την εκτίμηση αυτή απορρίπτει ο Μπασέμ Νάιμ, μέλος του πολιτικού γραφείου της Χαμάς.
“Ενώ κάποιοι πιθανόν να διαφωνούν με τις πολιτικές απόψεις της Χαμάς, η αντίσταση και τα σχέδιά της εξακολουθούν να χαίρουν μεγάλης στήριξης”, υποστηρίζει ο ίδιος, ο οποίος–όπως και πολλοί άλλοι αυτοεξόριστοι ηγέτες της Χαμάς–ζει στο Κατάρ.
Δημοσκόπηση του Palestinian Center for Policy and Survey Research (σ.σ ένα think tank με έδρα τη Ραμάλα) που διενεργήθηκε τον Ιούνιο, έδειξε ότι 67% των ερωτηθέντων στην υπό ισραηλινή κατοχή Δυτική Οχθη πιστεύουν ότι στο τέλος η Χαμάς θα νικήσει το Ισραήλ.
Ωστόσο, στην ίδια τη Γάζα το αντίστοιχο ποσοστό είναι χαμηλότερο: μόλις 48%.
