Το κοινοβούλιο της Σουηδίας ξεκινά σήμερα να συζητά νομοσχέδιο το οποίο προβλέπει τη μείωση στα 16 από τα 18 έτη της κατώτατης ηλικίας που επιτρέπεται η αλλαγή φύλου στα επίσημα κρατικά έγγραφα, σε μια χώρα που το 1972 έγινε η πρώτη που νομιμοποίησε την αλλαγή αυτή.
Το νομοσχέδιο, που προβλέπει επίσης την απλούστευση της διαδικασίας αλλαγής φύλου στα επίσημα έγγραφα, αποδυναμώνει τον Σουηδό πρωθυπουργό Ουλφ Κρίστερσον, σύμφωνα με αναλυτές, καθώς ο ίδιος παραδέχθηκε ότι αναγκάστηκε να υποχωρήσει στις πιέσεις κάποιων βουλευτών.
“Η διαδικασία είναι πολύ μακρά, η αλλαγή φύλου στα επίσημα κρατικά έγγραφα μπορεί να πάρει ως και επτά χρόνια στη Σουηδία”, δήλωσε ο Σίντλουντ Πονκάλα, πρόεδρος της Εθνικής Ομοσπονδίας για τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων (RSFL).
Σύμφωνα με την πρόταση που εξετάζεται, δύο νέοι νόμοι θα αντικαταστήσουν τους υφιστάμενους: ένας που θα ρυθμίζει τις χειρουργικές επεμβάσεις για την αλλαγή φύλου και ένας άλλος που θα καθορίζει τις διαδικασίες για την αλλαγή φύλου στα επίσημα έγγραφα.
Αν το κοινοβούλιο εγκρίνει την πρόταση αυτή, η αλλαγή φύλου στα επίσημα έγραφα θα μπορεί να γίνεται ήδη από την ηλικία των 16 ετών. Για τους ανήλικους θα απαιτείται η σύμφωνη γνώμη των γονιών, όπως και η γνωμοδότηση ενός γιατρού και της Εθνικής Διεύθυνσης Υγείας και Κοινωνικών Υποθέσεων. Ωστόσο δεν θα απαιτείται πλέον διάγνωση “δυσφορίας φύλου”, κάτι που σημαίνει ότι ένα άτομο υποφέρει επειδή δεν ταυτίζεται με το φύλο με το οποίο έχει γεννηθεί.
Η χειρουργική επέμβαση για τη φυλομετάβαση θα επιτρέπεται από την ηλικία των 18 ετών, αλλά δεν θα είναι πλέον απαραίτητη η γνωμοδότηση της Εθνικής Διεύθυνσης Υγείας και Κοινωνικών Υποθέσεων. Η αφαίρεση ωοθηκών ή όρχεων θα επιτρέπεται από την ηλικία των 23 ετών, όπως ισχύει και τώρα.
Αύξηση των περιπτώσεων δυσφορίας φύλου
Αριθμός ευρωπαϊκών χωρών έχει ήδη υιοθετήσει νομοθεσία που διευκολύνει την αλλαγή φύλου στα επίσημα κρατικά έγγραφα.
Η Σουηδία αποφάσισε το 2022 να περιορίσει την πρόσβαση σε ορμονοθεραπεία για φυλομετάβαση στους ανήλικους όπως και τις χειρουργικές επεμβάσεις γαι την αφαίρεση γεννητικών οργάνων στους εφήβους.
Η σκανδιναβική χώρα παρατηρεί μεγάλη αύξηση των περιπτώσεων δυσφορίας φύλου, μια τάση ιδιαίτερα αισθητή στους εφήβους 13 με 17 ετών που γεννήθηκαν κορίτσια όπου η αύξηση φτάνει το 1.500% από το 2008, σύμφωνα με τη Διεύθυνση Υγείας.
Σε μια κοινωνία που είναι εδώ και χρόνια ανοικτή στο θέμα της φυλομετάβασης, το νέο νομοσχέδιο έχει διχάσει κόμματα, πανεπιστημιακούς, γιατρούς αλλά και σχολιαστές.
Σύμφωνα με δημοσκόπηση που δημοσιεύθηκε αυτή την εβδομάδα, σχεδόν το 60% των Σουηδών είναι αντίθετοι στο νομοσχέδιο, έναντι 22% που το στηρίζουν.
Έντονες διαφωνίες
“Υπάρχει προφανής σχέση μεταξύ διάφορων τύπων ψυχιατρικών προβλημάτων” και της δυσφορίας φύλου, δήλωσε η Ανίκα Στράντχαλ, επικεφαλής του γυναικείου παρακλαδιού των Σοσιαλδημοκρατών μιλώντας στο σουηδικό πρακτορείο TT.
“Θέλουμε να κάνουμε μια παύση (στην αλλαγή του ηλικιακού ορίου) και να περιμένουμε επιπλέον έρευνες να εξηγήσουν αυτή την αύξηση” των περιπτώσεων δυσφορίας φύλου, πρόσθεσε.
Ο πρόεδρος της RSFL εκτίμησε από την πλευρά του ότι η απλούστευση του νόμου είναι σημαντική για τα τρανς άτομα που είναι “ευάλωτα”. “Πρέπει να αντιμετωπίσουν πολλούς κινδύνους (…) βλέπουμε ότι το πολιτικό κλίμα έχει σκληρύνει”, πρόσθεσε.
Ο Κρίστερσον σχολίασε ότι το νομοσχέδιο είναι “ισορροπημένο και υπεύθυνο”.
Ο κυβερνητικός συνασπισμός όμως είναι διχασμένος, με τους Μετριοπαθείς και τους Φιλελεύθερους να το στηρίζουν, ενώ οι Χριστιανοδημοκράτες και οι Δημοκράτες της Σουηδίας –ακροδεξιό κόμμα που στηρίζει την κυβέρνηση– να είναι αντίθετοι.
Ο Κρίστερσον επιδίωξε να έχει τη στήριξη της αριστερής αντιπολίτευσης για να περάσει το νομοσχέδιο. Αναγνώρισε επίσης ότι ο ίδιος επιθυμούσε να διατηρηθεί στα 18 η κατώτατη ηλικία για την αλλαγή φύλου στα επίσημα έγγραφα, όμως αναγκάστηκε να υποχωρήσει στις πιέσεις αυτών που ήθελαν να τη μειώσουν.
Αν το νομοσχέδιο ψηφιστεί, θα τεθεί σε ισχύ την 1η Ιουλίου 2025.
