Η ανάγκη για μία συμπεριληπτική πολιτική προστασία χωρίς αποκλεισμούς, βρέθηκε στο επίκεντρο ημερίδας με τίτλο «Συμπεριληπτική Πολιτική Προστασία», που διοργάνωσαν από κοινού το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας και η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ).
Όπως τόνισε κατά την έναρξη της ημερίδας ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Βασίλης Κικίλιας, στόχος είναι η συγκεκριμένη ημερίδα να αποτελέσει την αρχή μιας νέας συνεργασίας με την κοινότητα των ατόμων με αναπηρία, που σύμφωνα και με τις έρευνες του ΟΗΕ αποτελεί μία από τις πιο ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού απέναντι στις συνέπειες της ακραίας κλιματικής κρίσης ή κατάρρευσης όπως λένε πολλοί ειδικοί. «Είχα την τύχη και την τιμή και ως υπουργός Υγείας να συνεργαστώ μαζί σας κύριε πρόεδρε της ΕΣΑμεΑ και με όλη την ομάδα σας, να δω από κοντά τα προβλήματα τα οποία υπάρχουν και να προσπαθήσουμε όλοι μαζί να δώσουμε λύσεις σε αυτά», υπογράμμισε ο κ. Κικίλιας. Όπως είπε, με αυτό το δεδομένο, η χωρίς αποκλεισμούς ενεργή συμμετοχή της κοινότητας στον κύκλο της διαχείρισης των καταστροφών μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά σε δύο επίπεδα:
«Πρώτον από την πλευρά της Πολιτείας, να μπορέσει να βελτιώσει τις πρακτικές της. Δηλαδή να καταλάβουμε ακριβώς τι απαιτείται και να μπορέσουμε να προσφέρουμε λύσεις σε αυτό. Και δεύτερον να ενισχύσουμε την ενημέρωση των ίδιων των ατόμων με αναπηρία», σημείωσε ο υπουργός.
Ο κ. Κικίλιας είπε ότι επιθυμεί να προχωρήσουν σε μια σειρά από πρωτοβουλίες και να υλοποιήσουν μια σειρά από ασκήσεις προσομοίωσης, «έτσι ώστε να βοηθάμε τους συνανθρώπους μας στην κρίση, στις δύσκολες καταστάσεις» και προσέθεσε ότι «η σωστή επικοινωνία αποτελεί σημαντικό κομμάτι της πρόληψης, της πρόγνωσης και της απόκρισης σε έκτακτες κρίσεις, έτσι ώστε να διευκολύνεται το έργο των ομάδων της Πολιτικής Προστασίας που επιχειρούν».
«Είμαι εδώ σήμερα, όχι τυπικά, αλλά ουσιαστικά, για να χαιρετίσω τις εργασίες της ημερίδας και να πω ότι εμείς αποδείξαμε το αυτονόητο τα τελευταία χρόνια από οποιοδήποτε μετερίζι υπηρετήσαμε. Για τους ανθρώπους που δεν έχουν, τους ανθρώπους που δεν μπορούν, προκειμένου να τους στηρίξουμε, να τους περιθάλψουμε, να τους βοηθήσουμε, να παρέμβουμε στο έκτακτο και να δώσουμε όλο μας το είναι κι όλο μας τον εαυτό στην προσπάθεια αυτή», κατέληξε ο κ. Κικίλιας.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος ΕΣΑμεΑ, Ιωάννης Βαρδακαστάνης, επισήμανε την ανάγκη για λήψη μέτρων και τόνισε: «Είμαστε σήμερα εδώ για να υπηρετήσουμε με τόλμη και με γνώση ώστε να έχουμε μια Πολιτική Προστασία για όλους σε όλους τους τομείς. Θέλω να επιβεβαιώσω και σε επίπεδο ΟΗΕ και σε επίπεδο ΕΕ, ότι υπάρχει πολύ σοβαρή συζήτηση και ενασχόληση για τα ζητήματα της κλιματικής αλλαγής, της πολιτικής προστασίας και των καταστάσεων κρίσης για τα άτομα με αναπηρία. Και τώρα, στην Cop28, θα γίνει ιδιαίτερη συζήτηση γι αυτό. Υπάρχουν ζητήματα που επιχειρεί και η ΕΕ και η διεθνής κοινότητα να τα αντιμετωπίσει. Ασφαλώς έχουμε σύμμαχό μας την τεχνογνωσία τη γενική που έχουν οι αρχές της χώρας, την ειδική που μπορούμε να σας προσφέρουμε κι εμείς, έχουμε σύμμαχό μας τη διεθνή σύμβαση για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, ιδιαίτερα μεταξύ των άλλων τα άρθρα 9 και 11».
Στη συνέχεια ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ και καθηγητής Διαχείρισης Κρίσεων, Ευθύμης Λέκκας αναφέρθηκε στις δράσεις και στις ενέργειες που έχει προχωρήσει ο ΟΑΣΠ, ενώ επισήμανε ότι έχει ξεκινήσει ο υποχρεωτικός προσεισμικός έλεγχος, ο οποίος γίνεται με τις τελευταίες επιστημονικές τεχνικές εξελίξεις και είναι «πολύ πιο βελτιωμένος από τον έλεγχο που γινόταν μέχρι τώρα». Παράλληλα τόνισε ότι ο ΟΑΣΠ έχει διοργανώσει πολλές εκπαιδευτικές δράσεις για τα άτομα με αναπηρία, σε όλη την Ελλάδα, με σκοπό να μειωθεί η τρωτότητα και η έκθεση των ατόμων με αναπηρία στους κινδύνους.
«Προσπαθούμε να μειώσουμε την τρωτότητα και την έκθεσή τους σε κινδύνους με πολλαπλούς τρόπους. Επιδιώκουμε να μειώσουμε τη διακινδύνευση για τα άτομα με αναπηρία», σημείωσε ο κ. Λέκκας, ενώ υπογράμμισε ότι στον σχεδιασμό των ασκήσεων ετοιμότητας συμμετέχουν και τα άτομα με αναπηρία.
Από την πλευρά της η αναπληρώτρια διευθύντρια ΙΝ-ΕΣΑμεΑ, Ευαγγελία Καλλιμάνη, αναφέρθηκε αναλυτικά στα εμπόδια που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρία και τόνισε: «Τα άτομα με αναπηρία έχουν τα ίδια δικαιώματα και βασικές ανάγκες σε ίση βάση με τους υπόλοιπους πολίτες. Αντιμετωπίζουν πολλά εμπόδια και έρχονται αντιμέτωπα με επισφαλείς συνθήκες, καθώς και με δυσκολίες πρόσβασης στην ανθρωπιστική βοήθεια, στα μέσα διαβίωσης, στην υγειονομική και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη».
Στη συμβολή του ΕΚΑΒ κατά τη διάρκεια αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών και κρίσεων αναφέρθηκε ο διευθυντής Ιατρικών Υπηρεσιών ΕΚΑΒ, Δημήτρης Πύρρος.
«Θα πρέπει να είμαστε ένα κράτος που θα πρέπει ο πολίτης να καλεί το κράτος, και το κράτος θα είναι αυτό που θα μπορεί να τους προσφέρει τις βέλτιστες υπηρεσίες και να συντονίζει τις υπηρεσίες που πρέπει να στείλει σε κάθε πολίτη», σημείωσε, ενώ παρουσίασε βήμα- βήμα τον τρόπο με τον οποίο εκκενώθηκε το φετινό καλοκαίρι το νοσοκομείο της Αλεξανδρούπολης, λόγω της δασικής πυρκαγιάς που είχε εκδηλωθεί στην ευρύτερη περιοχή.
Από την πλευρά της, η διευθύντρια του Ευρωπαϊκού Κέντρου Δασικών Πυρκαγιών (ΕΚΕΔΑΠ/Συμβούλιο της Ευρώπης), Δρ. Χημικών Μηχανικών ΕΜΠ, Σοφία Κάρμα, αναφέρθηκε στην συμπερίληψη στην πρόληψη και ετοιμότητα απέναντι στις φυσικές καταστροφές. Στη συνέχεια παρουσίασε την άσκηση επί χάρτου «Ήφαιστος 2023» που αφορούσε εκκένωση κτιρίου λόγω σεισμικής δόνησης και πρόκλησης πυρκαγιάς, στην οποία εμπλέκονται ‘Ατομα με Αναπηρία (ΑμεΑ) και η οποία πραγματοποιήθηκε πριν περίπου ένα μήνα στο κτίριο της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ) στην Ηλιούπολη Αττικής.
Στόχος της άσκησης «ΗΦΑΙΣΤΟΣ 2023» ήταν όπως είπε, να αναδειχθεί η σημασία της συμμετοχής εκπροσώπων από την κοινότητα των ατόμων με αναπηρία τόσο στον αρχικό σχεδιασμό όσο και στην υλοποίηση αυτών των ασκήσεων. Όπως τόνισε η κ. Κάρμα, απαιτούνται ατομικά σχέδια εκκένωσης έκτακτης ανάγκης, ενώ είναι αναγκαία και η συμμετοχή των ατόμων με αναπηρία σε όλα τα στάδια του σχεδιασμού για τη μείωση του κινδύνου των καταστροφών. Παράλληλα, επεσήμανε ότι χρειάζεται να εκπαιδευθούν, τόσο οι διασώστες, όσο και οι φροντιστές και οι προσωπικοί βοηθοί, και προσέθεσε ότι πρέπει να δοθεί έμφαση στην προσβασιμότητα στα μηνύματα έκτακτης ανάγκης καθώς και στα κτίρια και στις υποδομές.
Στον ρόλο του 112 στην ενίσχυση της προσβασιμότητας των ατόμων με αναπηρία αναφέρθηκε ο ανθυποπυραγός και αξιωματικός της Μονάδας Ευρωπαϊκού Αριθμού Έκτακτης Ανάγκης (UNIT5-112), Βασίλης Καζούκας.
Ο κ. Καζούκας μίλησε για αναβάθμιση του 112, κάτι το οποίο όπως είπε, χρειάζεται συνεργασία για να συμβεί, ενώ τόνισε ότι υπάρχει ανάγκη για ισότιμη πρόσβαση σε αυτό.
Τέλος, από την πλευρά του, ο ψυχολόγος, πυραγός και αξιωματικός του τμήματος Ψυχοκοινωνικής Μέριμνας του Πυροσβεστικού Σώματος, Ιωάννης Ανδρουτσάκος, αναφέρθηκε στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρία κατά τη διάρκεια των φυσικών καταστροφών, αλλά και μετά, δίνοντας ωστόσο έμφαση στο ψυχικό τραύμα που προκύπτει. Τέτοιες δυσκολίες, είναι όπως είπε, μεταξύ άλλων η αδυναμία εκκένωσης χώρου, η απώλεια του φροντιστή, δυσκολίες στη μετακίνηση προς τους χώρους καταφυγής. Τα ΑμεΑ μπορεί να αντιμετωπίσουν δυσκολίες στην προσαρμογή στην νέα κατάσταση, μετά δηλαδή την καταστροφή, πρόσθεσε.
Επιπλέον, ο κ. Ανδρουτσάκος επισήμανε ότι χρειάζεται αλλαγή της κουλτούρας, ενώ προσέθεσε ότι θα πρέπει τα άτομα με αναπηρία να λαμβάνουν έγκαιρη προειδοποίηση έναντι των κινδύνων των φυσικών καταστροφών. «Η προσβασιμότητα συνδέεται άμεσα με τη σχεδίαση των υποδομών, συνεπώς όταν σχεδιάζονται νέες υποδομές θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψιν ότι θα υπάρξουν και άτομα με αναπηρία που θα τις χρησιμοποιήσουν», σημείωσε και υπογράμμισε ότι θα πρέπει να είναι βασική μέριμνα ο εντοπισμός των ατόμων με αναπηρία. Ακόμη, τόνισε ότι χρειάζεται η ευαισθητοποίηση των διασωστών σχετικά με την αναπηρία και τις καταστροφές, όπως και η ευαισθητοποίηση των ατόμων με αναπηρία και των φροντιστών τους σχετικά με τους αυξανόμενους κινδύνους των καταστροφών. «Θα πρέπει λοιπόν να υπάρχει μια επαφή των δύο πλευρών, έτσι ώστε και οι διασώστες να γνωρίζουν καλύτερα τις δυσκολίες που μπορεί να υπάρχουν όταν χρειαστεί να προσφέρουν βοήθεια σε άτομα με αναπηρία και αντίστοιχα και τα άτομα με αναπηρία να γνωρίζουν τι σημαίνει η φυσική καταστροφή και πώς θα μπορέσουν καλύτερα να προετοιμαστούν κι αυτοί, όπως και οι φροντιστές τους», επισήμανε.
