«Οι διαπραγματεύσεις για τόσο ευαίσθητα πράγματα απαιτούν χρόνο, επιμονή και υπομονή, και εμείς διαθέτουμε. Η Ελλάδα συνεχίζει να μιλάει με το Βρετανικό Μουσείο, όπως και με όλη την επιστημονική κοινότητα» είπε η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη κατά τη συνέντευξη που έδωσε στους δημοσιογράφους Νότη Παπαδόπουλο και Βασίλη Χιώτη (ραδιοσταθμός ΣΚΑΙ 100.3). «Όλα αυτά είναι πράγματα που συζητώνται» συνέχισε.
«Όμως, τα γλυπτά είναι προϊόντα κλοπής. Βρίσκονται, σήμερα, στο Βρετανικό Μουσείο ως προϊόντα κλοπής. Από κει και πέρα, η Ελλάδα κρατά την εθνική της στάση και συνεχίζει με επιμονή και υπομονή να διεκδικεί. Κι είναι γνωστή η ελληνική θέση, ότι εφόσον τα Γλυπτά του Παρθενώνα επιστρέψουν στην Ελλάδα, το κενό στο Βρετανικό Μουσείο η Ελλάδα μπορεί να το καλύψει διοργανώνοντας περιοδικές εκθέσεις με σημαντικές αρχαιότητες.»
Με αυτά τα λόγια, η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη εξέθεσε, στην εκπομπή του Βασίλη Χιώτη και του Νότη Παπαδόπουλου, στον Σκάι 100,3, τις θέσεις της ελληνικής πλευράς μετά την ακύρωση από τον βρετανό πρωθυπουργό, Ρίσι Σούνακ, της συνάντησής του με τον Ελληνα ομόλογό του, Κυριάκο Μητσοτάκη.
Η Λίνα Μενδώνη είπε ακόμα ότι η δημοσιότητα βοηθάει σίγουρα την υπόθεση της επιστροφής των Γλυπτών του Φειδία και η απρεπής κίνηση Σούνακ συνέβαλε σε αυτή τη δημοσιότητα. «Η Ελλάδα, είπε, εντείνει τη διεκδίκησή της, εστιάζοντας στη βαρβαρότητα που έχουν υποστεί τα γλυπτά, όχι μόνο από τον Ελγιν αλλά και κατά τη διάρκεια της έκθεσή τους: Όταν τη δεκαετία του 1930 καταστράφηκε η πατίνα στη διάρκεια καθαρισμού με βούρτσες. Όταν τη δεκαετία του 1960 υπέστησαν φθορές, καθώς καλύφθηκαν με αραιωμένο κερί γλυκόλης πολυαιθυλενίου. Οταν τις δεκαετίες του 1970 μαθητές έπεσαν πάνω στα γλυπτά και αποσπάστηκε τμήμα της θραυσμένης οπλής αλόγου». Σημείωσε ότι «το πολιτικό μομέντουμ είναι αυτό που μπορεί να δώσει διέξοδο. Αλλωστε σε λίγους μήνες η Βρετανία έχει εκλογές».
Η Υπουργός αναφέρθηκε και στις παρεμβάσεις που έγιναν και στις μελέτες που ετοιμάζονται για να βελτιωθεί η προσβασιμότητα στην Ακρόπολη. Στόχος του Υπουργείου Πολιτισμού είναι να αποκαταστήσει τη μορφή που είχε η νότια πρόσβαση κατά την αρχαιότητα, κάτι που θα δώσει τη δυνατότητα να ελεγχθεί η κοσμοσυρροή στα Προπύλαια. Στόχος είναι το φθινόπωρο του 2024 να έχουν ολοκληρωθεί οι μελέτες και οι αδειοδοτήσεις, για να αρχίσει το έργο. Η Υπουργός αναφέρθηκε ακόμα στις σχεδιαζόμενες αναγκαίες παρεμβάσεις συντήρησης και αναστήλωσης του Ηρωδείου. Οι μελέτες προγραμματίζονται να τελειώσουν ως το τέλος του 2025, και θα χρειαστεί, για τον σκοπό αυτό, για ένα διάστημα, να διακοπούν οι παραστάσεις.
Τέλος, η Υπουργός Πολιτισμού, απαντώντας σε σχετική ερώτηση, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία, αναφέρθηκε και στις παρεμβάσεις που έγιναν και στις μελέτες που ετοιμάζονται για να βελτιωθεί η προσβασιμότητα σε όλες τις δομές, τους αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία στην Ελλάδα, ώστε τα άτομα με αναπηρία να μην αντιμετωπίζουν περιορισμένη πρόσβαση. «Κάποια έργα ακόμα βρίσκονται ακόμη σε εξέλιξη, είπε η Υπουργός, και σύντομα θα έχουμε πετύχει την καθολική προσβασιμότητα».
Η υπουργός ανέφερε πως και σήμερα το πρωί ήταν στην Ακρόπολη, καθώς πηγαίνει πολύ συχνά. Ηταν εκεί «μαζί με τον καθηγητή Μανόλη Κορρέ, τον Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου, την αρμόδια έφορο αρχαιοτήτων, την Ελενα Κουντούρη, συνεργάτες από την υπηρεσία της αναστήλωσης των μνημείων της Ακρόπολης και αρχιτέκτονες, οι οποίοι είναι οι μελετητές μας, για τη δυτική πρόσβαση της Ακροπόλεως. Θα θυμάστε, ενδεχομένως, ότι πριν από 3 χρόνια είχε ξεκινήσει η συζήτηση ότι στόχος του Υπουργείου Πολιτισμού είναι να αποκαταστήσει την άνοδο στην Ακρόπολη, δηλαδή, από εκεί που είναι σήμερα η κύρια είσοδος από την πύλη Μπελέ (Beule) μέχρι τα προπύλαια, στη μορφή την οποία είχε κατά την ρωμαϊκή περίοδο.
Αυτό, πέρα από το ότι θα αποκαταστήσει την πραγματική άνοδο στην Ακρόπολη, γιατί αυτό που βλέπουμε σήμερα είναι διαδοχικές παρεμβάσεις, από τον 19ο αιώνα μέχρι και τη δεκαετία του 1970, θα δώσει τη δυνατότητα να μην υπάρχει η κοσμοσυρροή που παρατηρείται στα Προπύλαια, που είναι ένας πολύ στενά διαμορφωμένος χώρος, άνοδος και κάθοδος, και εκεί η μεγάλη ροή των επισκεπτών δημιουργεί τεράστιο συνωστισμό. Λοιπόν, την μελέτη αυτή, η οποία είχε προκαλέσει, τότε, και διάφορες συζητήσεις από την αντιπολίτευση, έχει προχωρήσει πολύ, είναι σχεδόν έτοιμη για να εισαχθεί στα αρμόδια όργανα του Υπουργείου Πολιτισμού.»
Η μελέτη λοιπόν, θα διαμορφώσει την είσοδο από την πύλη Μπελέ μέχρι τα προπύλαια, όπως ήταν στην ρωμαϊκή αρχαιότητα. Είναι ένα πολύ μεγάλο έργο, πολύ δύσκολο έργο και η υπουργός ήταν εκεί για κατά χώραν διαβούλευση. Στόχος, μέχρι το φθινόπωρο του 2024 να έχουν ολοκληρωθεί οι μελέτες σε όλες τις λεπτομέρειες τους, οι αδειοδοτήσεις και λοιπά, προκειμένου να ξεκινήσει το έργο. Το μελετητικό κομμάτι είναι το πιο δύσκολο και γι αυτό γίνεται ήδη πολλούς μήνες.
Μελετητικό πρόγραμμα έχει ξεκινήσει και για το Ηρώδειο, ως προς την αναστήλωση και τη συντήρηση, καθώς το μνημείο έχει καταπονηθεί. Το πακέτο μελετών ξεκίνησε φέτος και θα συνεχιστεί έως το τέλος του 2025. Μετά θα πρέπει για κάποιο διάστημα να κλείσει το μνημείο για να μπορέσει να γίνει η αποκατάστασή του.
Η Λίνα Μενδώνη διευκρίνισε: «Για ένα διάστημα θα διακοπούν οι παραστάσεις και ακριβώς επειδή αυτό επηρεάζει και το Ελληνικό Φεστιβάλ, θέλουμε έγκαιρα να κάνουμε αυτό τον προγραμματισμό, ώστε να ενημερώσουμε και τους φορείς που μετέχουν στο ελληνικό φεστιβάλ και το Ελληνικό Φεστιβάλ, πότε ακριβώς θα ξεκινήσουν τα έργα και ποια είναι η κατάλληλη στιγμή για να κλείσει το Ηρώδειο, προφανώς για τον συντομότερο δυνατό χρόνο.»
Ως προς τις απρέπειες του κ. Σούνακ, η κα υπουργός σημείωσε πως το ζήτημα αυτό βοηθάει την υπόθεση των γλυπτών. «Νομίζω ότι αυτό το εξέφρασε και ο πρωθυπουργός, σήμερα στην επίσκεψή του στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας» τόνισε. «Κάνοντας από χθες μια ανασκόπηση μέσω του Διαδικτύου στα διεθνή μέσα και όχι μόνο στα ευρωπαϊκά, είδα ότι το θέμα έχει αποκτήσει μια τεράστια δημοσιότητα. Και η όποια δημοσιότητα δεν αφορά μόνο το γεγονός ότι ακυρώθηκε με ευθύνη του βρετανού πρωθυπουργού, η συνάντησή του με τον κύριο Μητσοτάκη αφορά σε αυτό καθαυτό το ελληνικό αίτημα.
Επομένως, εξαιτίας αυτής της εσφαλμένης κίνησης του κ. Σούνακ, της απρεπούς συμπεριφοράς θα έλεγα, το ελληνικό αίτημα, της οριστικής επιστροφής και επανένωσης των γλυπτών στο μουσείο της Ακρόπολης, δύο μέρες βρίσκεται στην απόλυτη επικαιρότητα».
Αν εκλεγεί κυβέρνηση εργατικών, εκτιμά πως σίγουρα «το πολιτικό momentum είναι αυτό το οποίο μπορεί να δώσει και διέξοδο, αλλά είναι και ένα γενικότερο momentum. Θα δούμε. Η Βρετανία έχει εκλογές σε λίγους μήνες. Σε κάθε περίπτωση χρειάζεται υπομονή και επιμονή.
Τα διαθέτουμε και τα δύο. Με το Βρετανικό Μουσείο, όπως και με όλη την επιστημονική κοινότητα, η Ελλάδα συνομιλεί για αυτό το θέμα. Και για να σας πω και κάτι περισσότερο, η σχέση μας με το Βρετανικό Μουσείο, μπορεί να είναι έντονη, δηλαδή να υπάρχει μια ένταση, όσον αφορά στα γλυπτά του Παρθενώνα, όμως στην έκθεση η οποία θα εγκαινιαστεί, μετά από λίγες μέρες, στο μουσείο της Ακρόπολης, το Βρετανικό Μουσείο δανείζει στο Μουσείο της Ακρόπολης, σημαντικά εκθέματά του. Αυτό γιατί το λέω;
Το λέω για να δείξουμε ότι το Υπουργείο Πολιτισμού, το Μουσείο της Ακρόπολης, η ελληνική πλευρά, καλλιεργεί συστηματικά τις σχέσεις της και με το Βρετανικό Μουσείο και με τα άλλα ευρωπαϊκά μουσεία και τα αμερικανικά προφανώς- απλώς, στα αμερικάνικα δεν υπάρχουν θραύσματα των γλυπτών- αλλά γενικά η ελληνική πλευρά κάνει διάλογο και αναπτύσσει τα επιχειρήματά της».
Επιβεβαίωσε πως εφόσον τα γλυπτά επιστρέψουν, το κενό το οποίο θα προκύψει, μπορεί η Ελλάδα να το καλύψει, οργανώνοντας περιοδικές εκθέσεις με σημαντικές αρχαιότητες και από το ντεπό που έχει το βρετανικό μουσείο, αλλά προφανώς και με αρχαιότητες, οι οποίες, με βάση τον αρχαιολογικό νόμο, μπορούν να δανείζονται για περιοδικές εκθέσεις στο Βρετανικό Μουσείο».
Ως προς την πρόσβαση των ΑμεΑ σε πολιτιστικές υποδομές, η κα Μενδώνη είπε πως υπάρχουν σε εξέλιξη έργα «προκειμένου να φτάσουμε σε αυτό που είναι κεντρικός πολιτικός στόχος όχι μόνο του Υπουργείου Πολιτισμού, αλλά συνολικά της κυβέρνησης. Ένας λόγος παραπάνω, όταν μιλάμε για πολιτιστικές υποδομές, την καθολική προσβασιμότητα».
Το Υπουργείο Πολιτισμού αντιμετωπίζει και τα τέσσερα επίπεδα προβλημάτων που απαιτούνται: Τα κινητικά προβλήματα, τα προβλήματα όρασης, τα προβλήματα ακοής και τα προβλήματα νοητικής στέρησης. Θα σας δώσω κάποια παραδείγματα για τα κινητικά προβλήματα. Ξέρετε πολύ καλά ότι έχει γίνει η Ακρόπολη προσβάσιμη πλέον με τον ανελκυστήρα και με τις διαδρομές.