Η Ιράν Ναργκίς Μοχαμαντί, υπέρμαχος των δικαιωμάτων των γυναικών στο Ιράν που κρατείται σε φυλακή, βραβεύεται με το Νόμπελ Ειρήνης 2023, όπως ανακοινώθηκε σήμερα, σε μια απόφαση που πιθανόν να εξοργίσει την Τεχεράνη.
Η επιτροπή των βραβείων κάλεσε το Ιράν να αφήσει ελεύθερη τη Μοχαμαντί, μια από τις σημαντικότερες ακτιβίστριες υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Ιράν, που μάχεται για τα δικαιώματα των γυναικών και την κατάργηση της θανατικής ποινής.
Χαιρετίζοντας τη Μοχαμαντί ως «μαχήτρια της ελευθερίας», η επικεφαλής της Νορβηγικής Επιτροπής Νόμπελ ξεκίνησε την ομιλία της με τις λέξεις “γυναίκα, ζωή, ελευθερία” στα φαρσί –ένα από τα συνθήματα των ειρηνικών διαδηλώσεων κατά της ιρανικής κυβέρνησης.
«Η Νορβηγική Επιτροπή Νόμπελ αποφάσισε να τιμήσει την Ναργκίς Μοχαμαντί με το Νόμπελ Ειρήνης 2023 για τον αγώνα της κατά της καταπίεσης των γυναικών στο Ιράν και τη μάχη της για να προωθήσει τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ελευθερία για όλους», ανέφερε η πρόεδρος της Επιτροπής Μπέριτ Ράις-Άντερσεν. «Μόνο με την αποδοχή ίσων δικαιωμάτων για όλους θα μπορέσει ο κόσμος να πετύχει την αδελφότητα μεταξύ των κρατών που ο (ιδρυτής των βραβείων) Άλφρεντ Νόμπελ θέλησε να προωθήσει», δήλωσε ίδια.
Η βράβευση της Μοχαμαντί αποτελεί «στιγμή ιστορική και σημαντική στον αγώνα για την ελευθερία στο Ιράν», δήλωσε η οικογένειά της σε γραπτό μήνυμα. «Αφιερώνουμε αυτό το βραβείο σε όλους τους Ιρανούς και ιδιαίτερα στις γυναίκες και τα κορίτσια στο Ιράν που αποτελούν έμπνευση για όλο τον κόσμο με το θάρρος και τον αγώνα τους για την ελευθερία και την ισότητα», προσέθεσε η οικογένεια.
«Δυστυχώς, η Ναργκίς δεν μπορεί να είναι μαζί μας για να μοιραστεί αυτή την εξαιρετική στιγμή», αναφέρει ακόμη η οικογένεια. «Όπως λέει πάντα η Ναργκίς: η νίκη δεν είναι εύκολο να επιτευχθεί, αλλά είναι σίγουρη».
Το Γραφείο του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (OHCHR) δήλωσε πως η βράβευση της Μοχαμαντί με το Νόμπελ Ειρήνης υπογραμμίζει το θάρρος και την αποφασιστικότητα των Ιρανών γυναικών.
“Είδαμε το θάρρος και την αποφασιστικότητά τους απέναντι στα αντίποινα, τον εκφοβισμό, τη βία και την κράτηση”, δήλωσε η εκπρόσωπος του OHCHR Ελίζαμπεθ Θρόσελ. “Παρενοχλήθηκαν για αυτά που κάνουν ή που δεν φοράνε. Υπάρχουν όλο και περισσότερα νομικά, κοινωνικά και οικονομικά μέτρα εναντίον τους. Αυτό είναι πραγματικά κάτι που υπογραμμίζει το θάρρος και την αποφασιστικότητα των γυναικών του Ιράν και το ότι αποτελούν έμπνευση για τον κόσμο”.
ΕΚΚΛΗΣΗ ΓΙΑ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ
Η Μοχαμαντί εκτίει αυτή τη στιγμή ποινές φυλάκισης στην φυλακή Εβίν της Τεχεράνης, που φθάνουν συνολικά τα 12 χρόνια, σύμφωνα με τον οργανισμό Front Line Defenders, μια από τις πολλές περιόδους κατά τις οποίες είναι κρατούμενη. Οι κατηγορίες σε βάρος της περιλαμβάνουν την διασπορά προπαγάνδας σε βάρος του κράτους.
Η ίδια είναι αναπληρώτρια επικεφαλής του Κέντρου Υπερασπιστών των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, μιας μκο που ιδρύθηκε από την βραβευμένη με Νόμπελ Ειρήνης Σιρίν Εμπάντι.
Η Μοχαμαντί είναι η 19η γυναίκα που κερδίζει το βραβείο αυτό και η πρώτη μετά τη Φιλιππινέζα Μαρία Ρέσα που το 2021 κέρδισε το βραβείο μαζί με τον Ρώσο Ντμίτρι Μουράτοφ.
Το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης, που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 11 εκατ. σουηδικών κορωνών (περίπου 980.000 ευρώ) θα απονεμηθεί στον Όσλο στις 10 Δεκεμβρίου, επέτειο του θανάτου του Σουηδού επιχειρηματία Άλφρεντ Νόμπελ, με τη διαθήκη του οποίου το 1895 θεσμοθετήθηκαν τα βραβεία.
«Το βραβείο είναι πρώτα και πάνω απ’ όλα αναγνώριση του πολύ σημαντικού έργου ενός ολόκληρου κινήματος στο Ιράν, με την αδιαμφισβήτητη επικεφαλής του, τη Ναργκίς Μοχαμαντί», δήλωσε η Ράις Άντερσεν.
«Εάν οι ιρανικές αρχές λάβουν τη σωστή απόφαση, θα την απελευθερώσουν ούτως ώστε να μπορεί να είναι παρούσα για να παραλάβει το βραβείο αυτό (τον Δεκέμβριο), το οποίο είναι αυτό που πρωτίστως ελπίζουμε».
