Περίπου 50 Ευρωπαίοι ηγέτες συναντώνται σήμερα στη Γρανάδα, στη νότια Ισπανία, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας με στόχο τη βελτίωση της συνεργασίας παρά την όξυνση των εντάσεων και συγκρούσεων στην ήπειρο.
Αν και έχει ισχυρή συμβολική αξία, η οικογενειακή φωτογραφία της τρίτης συνόδου κορυφής της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας δεν θα έχει την αναμενόμενη λάμψη.
Η απουσία του Αζέρου προέδρου Ιλχάμ Αλίεφ και του Τούρκου ομολόγου του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αποτελούν πισωγύρισμα για το φόρουμ, ένας από τους βασικούς στόχους του οποίου είναι να προσφέρει ένα άτυπο πλαίσιο για την άμβλυνση των περιφερειακών εντάσεων.
Δύο εβδομάδες μετά την επίθεση αστραπή των δυνάμεων του Αζερμπαϊτζάν που ώθησε σχεδόν το σύνολο του αρμένικου πληθυσμού να εγκαταλείψει τον θύλακα του Ναγκόρνο Καραμπάχ, η σύνοδος αυτή φαινόταν να αποτελεί την ιδανική ευκαιρία για μια συνάντηση.
Όμως χθες, Τετάρτη, ο Αλίεφ, ενοχλημένος από την ευρωπαϊκή στήριξη στην Αρμενία, ανακοίνωσε ότι δεν θα παραστεί στη Γρανάδα.
Καταγγέλλοντας μια «αντιαζέρικη ατμόσφαιρα» θεώρησε ότι «δεν είναι απαραίτητο» να συμμετάσχει στις διαπραγματεύσεις υπό αυτό το σχήμα, δήλωσε στο AFP Αζέρος αξιωματούχος.
Ο Αρμένιος πρωθυπουργός Νικόλ Πασινιάν, που θα είναι παρών στη Γρανάδα, δήλωσε απογοητευμένος. «Είχαμε εποικοδομητική και αισιόδοξη διάθεση, πιστεύαμε ότι θα μπορούσε να υπογραφεί ένα έγγραφο», εξήγησε. «Μέχρι σήμερα το πρωί έμοιαζε πολύ πιθανό».
Στη διάρκεια της προηγούμενης συνόδου της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, τον Ιούνιο στη Μολδαβία, οι δύο ηγέτες είχαν συναντηθεί παρουσία του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν και του Γερμανού καγκελάριου Όλαφ Σολτς.
Στόχος της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας είναι να φέρνει κοντά χώρες πέραν της Ευρωπαϊκής Ένωσης: σε αυτή την τρίτη σύνοδο έχουν προσκληθεί 20 χώρες. Ανάμεσά τους βρίσκονται χώρες που έχουν δηλώσει ότι επιθυμούν την ένταξή τους στο μπλοκ, χώρες που γνωρίζουν ότι η πόρτα του είναι κλειστή για καιρό και η Βρετανία, η οποία επέλεξε πριν από επτά χρόνια να αποχωρήσει.
Σούνακ και μετανάστευση
«Η απουσία του Ερντογάν για δεύτερη συνεχή φορά αποδυναμώνει την Ευρωπαϊκή Πολιτική Κοινότητα, η οποία χρησιμεύει για να υπάρχουν συνομιλίες με την Άγκυρα υπό ένα άλλο σχήμα πέραν της ΕΕ, η υποψηφιότητά της στην οποία έχει παγώσει», υπογράμμισε ο Σεμπαστιάν Μαϊγάρ του Ινστιτούτου Ζακ Ντελόρ.
«Χωρίς την Τουρκία και το Αζερμπαϊτζάν, η Κοινότητα γίνεται πιο αυστηρά ευρωπαϊκή και μοιάζει περισσότερο κατά του (Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ) Πούτιν», πρόσθεσε. «Μένει να φανεί αν αυτές οι απουσίες είναι κάτι προσωρινό ή οριστικό», κατέληξε.
Με την πολυαναμενόμενη συζήτηση για το Ναγκόρνο Καραμπάχ να ακυρώνεται, η συνάντηση στη Γρανάδα ενδέχεται να επικεντρωθεί στη μεταναστευτική κρίση, ένα θέμα που ο Βρετανός πρωθυπουργός θέλει να φέρει στο επίκεντρο των συνομιλιών.
Χθες οι 27 ηγέτες της ΕΕ συμφώνησαν σε ένα κείμενο για τη μεταρρύθμιση της μεταναστευτικής πολιτικής που έχει στόχο την οργάνωση της ευρωπαϊκής απάντησης σε περίπτωση μαζικής εισροής μεταναστών σε ένα κράτος μέλος, όπως είχε συμβεί την περίοδο 2015-16.
Όμως εν αναμονή της οριστικοποίησης της μεταρρύθμισης του ευρωπαϊκού μεταναστευτικού συστήματος, που ενδέχεται να πάρει καιρό, η Ιταλία και η Βρετανία ζητούν να αναληφθεί πιο άμεση δράση.
«Τα επίπεδα της παράνομης μετανάστευσης προς την ηπειρωτική Ευρώπη είναι τα υψηλότερα που έχουν καταγραφεί εδώ και σχεδόν μία δεκαετία», τόνισε χθες ο Σούνακ.
«Με χιλιάδες ανθρώπους να πεθαίνουν στη θάλασσα, η κατάσταση είναι τόσο ανήθικη όσο και αφόρητη. Δεν μπορούμε να επιτρέπουμε σε εγκληματικές οργανώσεις να αποφασίζουν ποιος φτάνει στις ευρωπαϊκές ακτές», πρόσθεσε.
Σύμφωνα με τη Ντάουνινγκ Στριτ, ο Σούνακ και η Ιταλίδα ομόλογός του Τζόρτζια Μελόνι θα συναντηθούν στο περιθώριο της συνόδου και θα ανακοινώσουν «κοινή δράση» για το ζήτημα.