Το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης είναι το πρώτο σε όλη την Ευρώπη που εντάχθηκε εδώ και λίγο καιρό ως σταθμός στην Πολιτιστική Διαδρομή του Συμβουλίου της Ευρώπης Iter Vitis – Les Chemins de la vigne. Πλέον θα αποτελεί στάση σε όσους ακολουθούν τη διαδρομή αυτή και θα παρουσιάζει τα ευρήματά του, ψηφιδωτά, σαρκοφάγους με θέματα το κρασί και το αμπέλι, αλλά και το πλήθος των αγγείων για την αποθήκευση και τη μεταφορά του κρασιού.
«Είναι πολύ σημαντικό ότι το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης γίνεται μέρος αυτής της διαδρομής των αμπελοκαλλιεργειών και των οινοποιητικών τόπων, αναδεικνύοντας έτσι τον πολιτισμό τής αμπέλου, και του κρασιού που έρχεται από την αρχαία Ελλάδα και τα Διονυσιακά συμπόσια», δήλωσε στη διάρκεια εκδήλωσης για την παρουσίαση της ένταξης, που έγινε το μεσημέρι της Παρασκευής στη Θεσσαλονίκη, η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη.
Η κ. Μενδώνη ανέφερε ότι ο θεσμός της Πολιτιστική Διαδρομή του Συμβουλίου της Ευρώπης Iter Vitis αποτελεί ένα εξαιρετικά αποτελεσματικό εργαλείο, ενώ ανακοίνωσε πως το δεύτερο ελληνικό μουσείο της διαδρομής αυτής είναι το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου, καθώς η Κρήτη έχει επίσης μακρά παράδοση στην αμπελοκαλλιέργεια. Μάλιστα, υπογράφηκε το σχετικό μνημόνιο με τη διαδικτυακή παρουσία της γενικής διευθύντριας του μουσείου, Στέλλας Χρυσουλάκη.
Το ενδιαφέρον σε αυτές τις εγγραφές; Για το μεν μουσείο της Θεσσαλονίκης η υπογραφή έγινε στην Κρήτη, για το δε μουσείο του Ηρακλείου στη Θεσσαλονίκη!
«Το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης πολύ γρήγορα αποδίδει στο πλαίσιο του νέου του ρόλου» είπε η Λίνα Μενδώνη αναφερόμενη στη μετατροπή του από δημόσια υπηρεσία σε ΝΠΔΔ. «Ενας από τους λόγους της μετατροπής ήταν να μπορεί να αποφασίζει με πολύ πιο εύκολες διαδικασίες τη συμμετοχή σε τέτοια προγράμματα. Να απεμπλακεί από τις γραφειοκρατικές διαδικασίες του σκληρού πυρήνα του κράτους, αλλά χωρίς έκπτωση στη λειτουργία του ως μουσειακού οργανισμού και χωρίς καμία παραβίαση του πλαισίου προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς.»
Η υπουργός τόνισε με έμφαση: «τα δίκτυα είναι το μέλλον όλων μας». Κάτι που φαίνεται να ενστερνίζονται πολλοί φορείς, όπως επί παραδείγματι η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, εκπρόσωπος της οποίας μετέφερε σχετικό μήνυμα του Απ. Τζιτζικώστα. Η συνεργασία της Περιφέρειας θα γίνει αμέσως, μέσα στον Οκτώβριο όπως αναφερόταν στο μήνυμα.
Το Πρόγραμμα Πολιτιστικών Διαδρομών του Συμβουλίου της Ευρώπης ξεκίνησε το 1987 και έχει ως στόχο την προώθηση, διατήρηση, αξιοποίηση και μεταβίβαση στις επόμενες γενιές της κοινής ευρωπαϊκής υλικής και άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, ενώ σκοπός της διαδρομής Iter Vitis είναι η ανάδειξη, αξιοποίηση και προβολή των σχετικών σημείων ενδιαφέροντος.
Η πρόεδρος της Διαδρομής, Εμανουέλα Πάνκε, αναφέρθηκε στους σκοπούς του θεσμού και τόνισε πως πλέον αυτές γίνονται αποδεκτές από ντόπιους και ξένους με ενθουσιασμό, καθώς αναδεικνύουν την αρχαιολογία και την ιστορία των περιοχών, όπου παράγεται το κρασί.
«Το πολύ σημαντικό για μας είναι πως συστήνονται τόποι και σημεία όχι μόνο εντός της Ευρώπης, αλλά και ευρύτερα, από το Λουξεμβούργο ως τον Λίβανο κι από το Αζερμπαϊτζάν ως την Πορτογαλία», ανέφερε η Εμ. Πάνκε, επισημαίνοντας πως επί παραδείγματι η κουλτούρα του οίνου, είναι πέρα από την Ευρώπη, άρα μπορεί να ενώσει πολλούς λαούς.
Η κα Πάνκε ήταν αποκαλυπτική όταν σημείωσε πως αρχικά όλοι θεωρούσαν ότι ο πολιτισμός του κρασιού είναι κάτι που ανήκει στον εμπορικό τομέα και όχι στον πολιτιστικό. «Απαιτήθηκε πολλή δουλειά και πολύς κόπος για να τους πείσουμε» είπε. Και ευτυχώς, διότι όπως δείχνουν οι συμμετοχές στο δίκτυο, η επιτυχία είναι μεγάλη.
Παρουσιάζοντας το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης και το πλήθος των εκδηλώσεων στην πολιτιστική διαδρομή, η Γενική Διευθύντριά του, Αναστασία Γκαδόλου, στάθηκε ιδιαίτερα σε μια μικροεφαρμογή που εντάσσεται στην γενικότερη «Το Μουσείο είναι παντού». Η κα Γκαδόλου ετοιμάζει μαζί με τους συναδέλφους της πολλές εκδηλώσεις στο πλαίσιο του δικτύου, όπως και άλλες, που σχετίζονται με ενδιαφέροντα και σημαντικά αρχαιολογικά θέματα.
Η αρχαιολόγος Στυλιάνα Γαλινίκη, προϊσταμένη του Τμήματος Λίθινων, Τοιχογραφιών και Ψηφιδωτών του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης, παρουσίασε τα πλούσια και σημαντικά εκθέματα του Μουσείου, χάρη στα οποία εντάχθηκε στην πολιτιστική διαδρομή. Όπως είπε η κ. Γαλινίκη, οι απαρχές της αμπελοκαλλιέργειας στον ελλαδικό χώρο βρίσκονται πριν από 6000 χρόνια στη μακεδονική γη, όπως έχουν δείξει οι ανασκαφές στη θέση Ντικιλί Τας στους Φιλίππους Καβάλας, ενώ ήδη από τον 8ο αιώνα είναι γνωστός ο Μενδαίος οίνος -από την αρχαία Μένδη της Χαλκιδικής-, αλλά και ο οίνος της Πέλλας, της Ημαθίας, της Θάσου, που αποθηκεύονταν και μεταφέρονταν σε οξυπύθμενους αμφορείς.
Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν η αντιπεριφερειάρχης, Βούλα Πατουλίδου, ο Γιάννης Μπουτάρης ως εκπρόσωπος της Ένωσης Οινοποιών Βορείου Ελλάδας, στελέχη της διεύθυνσης Διεθνών Σχέσεων του υπουργείου Πολιτισμού και του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης, καθώς και του αντίστοιχους του Ηρακλείου Κρήτης.
