«Κάηκε η μονή Οσίου Λουκά στη Βοιωτία». -Όχι, δεν κάηκε. «Πώς δεν κάηκε;»- Η μονή, τα καθολικά, η τράπεζα, τα βοηθητικά κτήρια και ο περίβολος δεν έπαθαν κάτι- και ευτυχώς. Κάηκε μόνο ένα νεότερο κτίσμα, που ήταν, μάλιστα, ερειπωμένο. «Κάηκε το κτίσμα, κάηκε και ο περιβάλλων χώρος της μονής, που είχε πράσινο. Επρεπε να τον έχουν ‘ξυρίσει’ ολόκληρο». -Μα η μονή ήταν πάντοτε σε δάσος- δασάκι. Πώς θα αποψιλώσεις τα πάντα γύρω μετατρέποντάς την σε μονή εις κρανίου τόπον;
Αυτά και άλλα ακούστηκαν τις περασμένες ημέρες με αφορμή την (δυσάρεστη) πυρκαγιά στη μονή Οσίου Λουκά Βοιωτίας, που ανήκει στον κατάλογο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Ηταν εκείνοι που καρδιοχτύπησαν για το μνημείο. Ηταν οι άλλοι, που έκαναν πως καρδιοχτύπησαν, αλλά πολύ στενοχωρέθηκαν που δεν έπαθε κάτι ώστε να μπορούν να το τρίψουν στη μούρη της κυβέρνησης. Ηταν και οι τρίτοι, οι πολλοί, που δεν κατάλαβαν καθόλου τι διακυβεύθηκε. Ο,τι άρπαξε το αυτί τους.
Κι όμως, το ζήτημα των μνημείων και των κινδύνων που τα απειλούν λόγω κλιματικής αλλαγής είναι τεράστιο, και ακόμα δεν έχουμε μέτρα.
Θα πω εξαρχής ότι ναι, η μονή δεν είχε σύστημα πυρόσβεσης. Όπως έμαθα ερευνώντας το θέμα, η μελέτη συντάχθηκε το 2020, περίμεναν όλοι την πυροσβεστική να πει τη γνώμη της, την είπε το 2022 και ένα χρόνο μετά το θέμα θα συζητηθεί στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο. Δεν θα ρωτήσω γιατί ήταν τόσα χρόνια χωρίς σύστημα πυρόσβεσης όπως ρώτησε παλιός συνάδελφος που έχει χρηματίσει και κάτι σαν υπουργός. Λες και επί των ημερών του, (από το 15) δεν είχαμε πυρκαγιές. Ας το αφήσουμε.
Μετά πάσης σοβαρότητος θα πω ότι αν ήτανε να υπάρχουν συστήματα πυρόσβεσης σε μεγάλα κτίσματα που να μπορούν να τα σώσουν από μια μεγάλη δασική πυρκαγιά, δεν θα είχαν καεί τόσες βίλες σταρ και λοιπών εκατομμυριούχων στην Καλιφόρνια. Αλλοίμονο αν για βίλες δεκάδων εκατομμυρίων δεν διέθεταν οι ιδιοκτήτες χρήματα. Μέχρι στιγμής, αυτό να καταλάβουμε, δεν υπάρχει σύστημα πυρόσβεσης που να προφυλάγει κτήρια από μεγάλες φωτιές. Δυστυχώς.
Φυσικά δεν σημαίνει πως πρέπει να σταυρώσουμε τα χέρια και να περιμένουμε να σβήσουν οι φωτιές από μόνες τους. Το αντίθετο ακριβώς σημαίνει. Πως τώρα, -αλλά ΤΩΡΑ!- είναι η ώρα να ληφθούν σοβαρά μέτρα για τέτοιες περιπτώσεις. Γιατί, το πρόβλημα δεν λέγεται μόνο κλιματική αλλαγή, λέγεται πολυδιάσπαση δυνάμεων και άτολμες κινήσεις.
Ας ρωτήσω προβοκατόρικα τι θα γίνει με το δελφικό τοπίο; Θα πρέπει να κόψουμε όλα τα δέντρα, να αφανίσουμε τους ελαιώνες και τη βλάστηση ώστε να μην κινδυνέψουν τα μνημεία; Και τι θα γίνει με το Δίον και την αρχαία Ολυμπία, που ήταν κτισμένα μέσα σε ιερά άλση από την αρχαιότητα;
Ενδεικτικά τα ονόματα τόπων. Ολη η Ελλάδα έχει μνημεία σε περιοχές πνιγμένες στη βλάστηση. Τι θα κάνουμε λοιπόν;
Το πρόβλημα δεν είναι οι ελαιώνες, όπως μού είπαν αρμόδια χείλη για τους Δελφούς. Είναι, όμως, τα παραμελημένα οικόπεδα μέσα στο δελφικό τοπίο. Και, όπου υπάρχει δάσος, το πρόβλημα είναι πως αυτό δεν «καλλιεργείται». Δεν μπαίνουν άνθρωποι για μελίσσια, για υλοτομία και ό,τι άλλο. Αν λοιπόν πάρει φωτιά αυτό το δάσος, όλα τελειώνουν.
Και άντε και βρίσκουμε τι θα κάνουμε για τους περιβάλλοντες χώρους και κάνουμε, φερ’ ειπείν, τεράστιες αντιπυρικές ζώνες γύρω από τη Μεσσήνη. Αν συμφωνήσει το ΚΑΣ πως πρέπει να αποκόψουμε τους αρχαιολογικούς χώρους από το τοπίο- που δεν το βλέπω. Τέλος, πάντων, λύσαμε το ζήτημα; Σε καμία περίπτωση. Επειδή, παντού υπάρχει πολυδιάσπαση. Ποιος θα είναι υπεύθυνος για τα παραμελημένα οικόπεδα; Για τις παράνομες χωματερές δίπλα σε αρχαιολογικούς χώρους; Για μύρια άλλα που δεν μπορούμε να σκεφτούμε ακόμα;
Να ήταν μόνο αυτό; Όταν θα αρχίσει να ανεβαίνει η στάθμη της θάλασσας τι θα γίνουν η Δήλος, η Ρήνεια, αλλά και η μεσαιωνική πόλη της Ρόδου; Και όταν θα βρέχει καταρρακτωδώς επί ημέρες, τι θα συμβεί στα τείχη της Θεσσαλονίκης, του Διδυμοτείχου, στον Κούλε και αλλού;
Αντί μεμψιμοιρίας χρειάζεται προβληματισμός. Γενναίος, βαθύς, που να βλέπει πενήντα χρόνια μετά. Αυτό πρέπει να το καταλάβει ολόκληρο το υπουργείο Πολιτισμού. Και οι υπηρεσίες και οι άνθρωποί του. Αλλιώς, και μνημεία θα χάσουμε και αρχαιολογικοί χώροι θα καταστραφούν και οι προσπάθειες θα πάνε στον βρόντο.
Καθώς ο Αύγουστος τελειώνει, τελειώνουν και οι εμφανίσεις «φυντανιών» στην τηλεόραση. Όχι ότι οι μόνιμοι είναι καλύτεροι…
Παγκόσμιο πρωτάθλημα, λοιπόν, 10.000 μέτρα γυναικών και ο παρουσιαστής λέει, έχουν 11 στροφές ακόμη. «Ούτε δερβίσηδες να ήταν», σχολιάζει η παιδική μου φίλη Χρυσούλα. «Πέσ’του ότι γύρους λέμε.» Καλύτερα να του πω το τραγουδάκι «Κι όπως θα παίρνω τις στροφές εσύ αν θέλεις κοίταζε με/ Τα μάτια σου δυο μαχαιριές και εκεί επάνω στο χορό αποτελείωσε με».
Μας αποτέλειωσε αμέσως μετά. «Χωρίς να την ακουμπήξει» συνεχίζει ακάθεκτος. Λοιπόν ο νέος θα κάνει καριέρα, να το θυμηθείτε και να με σκουντήξετε αν τον ξανακούσετε.
Όταν είμαστε σε ζωντανή μετάδοση, προσέχουμε λιγουλάκι. «Στο σημείο (αυτό το ρημάδι το σημείο) της Κακιάς Ωρας» είπε ρεπόρτερ. Της Κακιάς Σκάλας εννοούσε. Η ώρα η καλή να πας στα μετόπισθεν και να επιστρέψει κανένας λιγότερο αφηρημένος.
Τι σας έχω τι σας έχω: «Το μυστικό ομορφιάς που λατρεύουν οι celebrities τον τελευταίο καιρό. Ένα αόρατο έμπλαστρο μακιγιάζ σάς επιτρέπει να λάμπετε χωρίς να χρειάζεται το άγγιγμα. Εφαρμόστε στα μάγουλά σας και βγείτε έξω σαν ένα εκατομμύριο δολάρια». Αριστούργημα.
Δεν είναι το μόνο. Απευθείας μετάφραση (από πού άραγε;) και το παρακάτω κείμενο: «Χειροποίητο Φόρεμα Flower Bud Κοίλος σχεδιασμός, πιο άνετος και δροσερός». Αν καταλάβετε, λέτε και σε μας.
Εντάξει, αυτό είναι διαφημιστικό. Το παρακάτω όμως που δεν είναι; «Η Κατερίνα Ευαγγελάτου στην Επίδαυρο με φόρεμα στο πιο ευέλικτο χρώμα». Πείτε μας, τι εστί ευέλικτο χρώμα; Πλιιιιιζ; (δεν φταίει καθόλου η καλλιτεχνική διευθύντρια του φεστιβάλ, τα ψώνια του lifestyle φταίνε.)
«Αρχίζουν να γλιστρούν μακριά στο δάσος, αγελαδωμένος από τον φίλο του, ο οποίος καθόταν εκεί σταθερά μετά σε αυτόν.» Κατάλαβες αγελαδίτσα μου τι γράφουνε τα βόδια;
Ευτυχώς, «ήμασταν επαγρυπνημένοι» και δεν μας έπιασαν στον ύπνο. Μετά όμως μίλησαν για «ενός τέτοιου είδους δήλωση». Ενας δήλωση; Ελεος μήπως;
«Ο Μπελέρης βρίσκεται στη φυλακή των Τυράννων χωρίς τη θέληση του» λέει η ΕΡΤούλα μας. «Ενώ όλοι οι άλλοι φυλακισμένοι μπήκαν εθελοντικά» σχολιάζει φίλη μου. Ελα μου ΕΡΤόπουλα;
«Το REPLAY διαλευκάνει την υπόθεση και μας τη δείχνει σε όλο της το μεγαλείο». Αθλητικό ρεπορτάζ βεβαίως- βεβαίως. Λευκαίνω, άρα διαλευκαίνω. Και τώρα που σε βοήθησα, για πες τι σημαίνει «μας τη δείχνει σε όλο της το μεγαλείο»;
Υγρό «ράπισμα» του Γιάννη Καλλιάνου: «Οσοι έμειναν πίσω στην Αθήνα θα βιώσουν». Το ράπισμα μόνο σε εισαγωγικά. Το υγρό ρευστό ήταν και έγινε ατμός, καπνός, θα σας γελάσω.
Λεμονάκι μυρωδάτο της εβδομάδας: «Εσείς ποιον φιλάτε [sic] εδώ; Α εντολές των ανωτέρων [sic], να προσέχουμε το ξενοδοχείο. Μη στι τι μου κύριε». Πείτε μου πως το Μη στι τι μου κύριε δεν είναι εφάμιλλο του ΟΝΟ ΟΝΟ ΗΤΟ!
Αθάνατοι Ελληνες. Ούτε βιβλίο ανοίγουμε, ούτε και μας νοιάζει.
