Με την υπογραφή της Προγραμματικής Σύμβασης Πολιτιστικής Ανάπτυξης για την κατασκευή τελεφερίκ που θα συνδέει την Άνω με την Κάτω Πόλη της Μονεμβασίας και την επίσημη εκκίνηση των εργασιών για άλλα δύο εμβληματικά έργα πολιτισμού, τον φωτισμό των τειχών και του Βράχου της Μονεμβασίας και τη μετατροπή της οικίας Ρίτσου σε Μουσείο αφιερωμένο στην μεγάλο Έλληνα ποιητή, επισφράγισε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, την επένδυση 8.000.000 ευρώ σε έργα πολιτισμού για την περιοχή.
Οι δρομολογούμενες επεμβάσεις υπηρετούν τον σχεδιασμό του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού στο πλαίσιο της Πολιτιστικής Χάρτας Ανάπτυξης και Ευημερίας με στόχο την ανάδειξη της ιδιαίτερης πολιτιστικής φυσιογνωμίας του τόπου ώστε να είναι ένα καθολικά προσβάσιμο πολιτιστικό αγαθό αλλά και τη δημιουργία μιας νέας αναπτυξιακής διάστασης για τον προορισμό με τον πολιτισμό ως βασικό της πυλώνα. Eτσι, η φημισμένη πολιτεία αλλά και η περιοχή, αποκτούν πρόσθετους χώρους και επισκέψεις σε μνημεία, που θα ελκύσουν κοινό.
Όπως δήλωσε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, που επισκέπτεται σήμερα την πόλη, «Η Μονεμβασία αποτελεί μείζον πολιτιστικό αγαθό. Εκτός από την ιστορική και αρχαιολογική της αξία στην ταυτότητα των Λακώνων, έχει και μία μεγάλη αναπτυξιακή διάσταση. Υλοποιούμε έργα με στόχο την προστασία και ανάδειξη του πολιτισμικού μας πλούτου, η οποία αποτελεί βασική μας αρμοδιότητα, αλλά και με καταλυτική επίδραση στην ανάπτυξη μιας περιοχής.
Κάθε επένδυση σε ένα μνημείο ή σε μία πολιτιστική υποδομή, όπως είναι η Οικία Ρίτσου, η οποία θέλουμε να γίνει Μουσείο, δημιουργεί εξωτερικές οικονομίες κλίμακας σε άμεση σύνδεση με τον τουρισμό. Το να υπάρχει στη Μονεμβασία ένα επιπλέον Μουσείο, το να δίνεται η δυνατότητα να επισκεφτεί κανείς εκτός από την Κάτω Πόλη και την Άνω Πόλη, αυτό αυτομάτως διευρύνει τον χρόνο επίσκεψης.
Κάθε έργο πολιτισμού την τελευταία τετραετία αποτελεί μια ψηφίδα ενός γενικότερου σχεδιασμού στο πλαίσιο της Πολιτιστικής Χάρτας Ανάπτυξης και Ευημερίας που καταρτίσαμε τον Ιούλιο του 2019 για κάθε Περιφέρεια της χώρας. Σε αυτήν, για κάθε περιοχή, καταγράφεται το πολιτιστικό της απόθεμα αλλά και οι δυνατότητες που έχει ή μπορεί να αναπτύξει στη σύγχρονη δημιουργία. Βλέπουμε τί έργα έχουν γίνει, ποια είναι αυτά που πρέπει να γίνουν, αναζητούμε συγκεκριμένους πόρους, θέτουμε χρονοδιαγράμματα που θα μας οδηγήσουν στην ολοκλήρωση ενός έργου ώστε να παραδοθεί στην τοπική κοινωνία και στους πολίτες.
Στη Μονεμβασία το 2010 σχεδιάστηκαν συγκεκριμένα έργα. Έγιναν παρεμβάσεις αποκατάστασης στα τείχη, στην Αγία Σοφία, έργα ανάδειξης στην Άνω Πόλη, η αποκατάσταση της Χρυσαφίτισσας και μια σειρά από άλλα μικρότερα έργα σε Ναούς της Κάτω Πόλης.
Σε αυτή την Πολιτιστική Χάρτα, με δεδομένα τα έργα που έχουν ήδη γίνει, δρομολογήσαμε τα επόμενα, στη βάση της αρχής ότι ο πολιτισμός ως κοινωνικό αγαθό πρέπει να είναι προσβάσιμος σε όλους. Είτε πρόκειται για ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας είτε για εμποδιζόμενα άτομα είτε ΑμεΑ, πρέπει, ως ισότιμοι κοινωνοί του πολιτιστικού αγαθού, να μπορούν να προσεγγίσουν τα έργα τα οποία έγιναν. Σε αυτό το πλαίσιο, εξετάσαμε τη δυνατότητα να μπορούμε να προσεγγίσουμε την Άνω Πόλη με τη χρήση τελεφερίκ.
Πλέον έχουμε εξασφαλίσει μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης 6.500.000 ευρώ προκειμένου αυτό το έργο να μπορεί να υλοποιηθεί. Αξιοποιώντας και το εργαλείο των προγραμματικών συμβάσεων πολιτιστικής ανάπτυξης εξασφαλίσαμε και τη συμμετοχή της τοπικής αυτοδιοίκησης ως φορέα λειτουργίας. Το τελεφερίκ συμπληρώνει την Πολιτιστική Χάρτα Ανάπτυξης για την περιοχή.
Ανταποκρινόμενοι στο αίτημα της τοπικής κοινωνίας και συμμεριζόμενοι το όραμα του Περιφερειάρχη, προχωράμε και το έργο της φωτιστικής ανάδειξης των τειχών και του Βράχου της Μονεμβασιάς.
Όμως, η Μονεμβασιά δεν είναι μόνο η μεσαιωνική και βυζαντινή της ιστορία. Έχει και εμβληματικές μορφές. Πιο χαρακτηριστική για τη Μονεμβασιά ο Ρίτσος, στην οικία του οποίου βρισκόμαστε σήμερα. Στο πλαίσιο της πολιτικής του Υπουργείου για πρόσωπα που έχουν διαδραματίσει σημαίνοντα ρόλο στην πολιτιστική ιστορία του τόπου, δημιουργούμε χώρους που προβάλλουν την προσωπικότητά τους, το έργο και την απήχησή τους στη διαμόρφωση της ελληνικής σκέψης και ταυτότητας. Σε προηγούμενη επίσκεψή μας με τους αρμόδιους του Δήμου, συμφωνήσαμε να γίνει ένα άρτιο Μουσείο για τον ποιητή, το οποίο προβλέπεται να αποδοθεί το καλοκαίρι».
Ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου Παναγιώτης Νίκας, δήλωσε: «Με τη σημερινή μας παρουσία σε έναν χώρο πνεύματος όπως ο συγκεκριμένος, προσυπογράφουμε μια σειρά από εμβληματικά έργα πολιτισμού που χρειάζεται ο τόπος και αναβαθμίζουν τη Μονεμβασιά ως τουριστικό προορισμό. Ευχαριστώ την Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού για την πολύ καλή συνεργασία που έχουμε».
Ο Δήμαρχος Μονεμβασίας Ηρακλής Τριχείλης, δήλωσε: «Για εμάς είναι μια ιδιαίτερα σημαντική ημέρα καθώς, μαζί εκτελούνται και είναι σε διαφορετική φάση ανάπτυξης, τρία εμβληματικά έργα πολιτισμού για την Μονεμβασιά. Ως Δήμος έχουμε εκπονήσει και μία μελέτη για τη βελτίωση της οδικής σύνδεσης από τη Γέφυρα μέχρι την Πύλη του Κάστρου, η οποία έχει διαβιβαστεί στις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού για έγκριση, συμμετέχοντας στο γενικό πλαίσιο του σχεδιασμού για την αναβάθμιση της ταυτότητας της Μονεμβασιάς».
Την Προγραμματική Σύμβαση Πολιτιστικής Ανάπτυξης για την κατασκευή του τελεφερίκ υπέγραψαν από κοινού η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου Παναγιώτης Νίκας, ο Δήμαρχος Μονεμβασίας Ηρακλής Τριχείλης και ο Διευθύνων Σύμβουλος του Αναπτυξιακού Οργανισμού ΟΤΑ «Πάρνωνας» Μαρίνης Μπερέτσος.
Τα έργα του φωτισμού του Βράχου και της δημιουργίας του Μουσείου Γιάννη Ρίτσου ξεκινούν άμεσα με στόχο να έχουν ολοκληρωθεί το καλοκαίρι του 2023.
Εγκατάσταση τελεφερλίκ στον Βράχο της Μονεμβασιάς: Το έργο αφορά στην προμήθεια, εγκατάσταση και λειτουργία τελεφερίκ για την εξασφάλιση της πρόσβασης εμποδιζόμενων ατόμων και ατόμων με κινητικές δυσκολίες στην Άνω Πόλη Μονεμβασίας, αλλά για την ταχύτερη προσέγγιση σε αυτή στο πλαίσιο της αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών. Επιπλέον, το έργο περιλαμβάνει τη διαμόρφωση δικτύου διαδρομών περιήγησης στον αρχαιολογικό χώρο της Άνω Πόλης και σύνδεσης του τελεφερίκ με επισκέψιμα μνημεία της Άνω Πόλης. Το έργο εκτελείται μέσω προγραμματικής σύμβασης πολιτιστικής ανάπτυξης του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού με την Περιφέρεια Πελοποννήσου, τον Δήμο Μονεμβασιάς και τον αναπτυξιακό οργανισμό ΟΤΑ «Πάρνωνας». Τα συνοδά έργα επί των μνημείων υλοποιεί η Διεύθυνση Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων και η Εφορεία Λακωνίας. Το έργο, συνολικού προϋπολογισμού 6.800.360 ευρώ χρηματοδοτείται το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού μέσω εξασφαλισμένων πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Φωτιστική ανάδειξη Βράχου Μονεμβασίας: Κύριος σκοπός του παρέμβασης είναι να καθοριστεί ένα σημείο εστίασης, να ενισχυθεί μια ιεραρχική οργάνωση του χώρου, και να αναδειχθεί ο Βράχος ως οντότητα, μέσα στον νυχτερινό ορίζοντα. Το πεδίο ενδιαφέροντος της παρέμβασης είναι κυρίως ο Βράχος. Επιπρόσθετα, όμως, θα συμπεριληφθούν στο φωτισμό ανάδειξης και κάποια τοπόσημα και ιστορικά σημαντικά σημεία ειδικού ενδιαφέροντος. Το έργο, συνολικού προϋπολογισμού 980.542 ευρώ, υλοποιείται στο πλαίσιο προγραμματικής σύμβασης πολιτιστικής ανάπτυξης του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού με την Περιφέρεια Πελοποννήσου, τον Δήμο Μονεμβασιάς και τον Αναπτυξιακό Οργανισμό ΟΤΑ «Πάρνωνας». Χρηματοδοτείται από την Περιφέρεια Πελοποννήσου και εποπτεύεται από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ.
Μετατροπή οικίας Γιάννη Ρίτσου στο Κάστρο Μονεμβασίας σε Δημοτικό Μουσείο: Η οικία του ποιητή μετατρέπεται σε Δημοτικό Μουσείο με στόχο να αναδειχθεί η προσωπικότητα και το έργο του, καθώς και η σχέση του με το γενέθλιο τόπο του, τη Μονεμβασιά. Στόχος είναι η δημιουργία ενός πόλου προσέλκυσης επισκεπτών που με σύγχρονο, ψηφιακό, διαδραστικό, πολυμεσικό και ψυχαγωγικό τρόπο θα εμπλουτίσει την πολιτιστική ταυτότητα του Δήμου, προσφέροντας συγχρόνως μια διαφορετική ματιά της Μονεμβασιάς, όπως αυτή αποτυπώνεται στο έργο του Γιάννη Ρίτσου. Η έκθεση θα ακολουθεί τέσσερις νοηματικούς άξονες: του τόπου, των γεγονότων, των προσώπων και των έργων, παρουσιάζοντας τη ζωή και το έργο του ποιητή, μέσα από επιλεγμένα εμβληματικά για κάθε ενότητα ποιήματα. Το έργο, συνολικού προϋπολογισμού 286.539 ευρώ υλοποιείται με χρηματοδότηση του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού στο πλαίσιο προγραμματικής σύμβασης με την Περιφέρεια Πελοποννήσου, τον Δήμο Μονεμβασίας και τον Αναπτυξιακό Οργανισμό Ο.Τ.Α «Πάρνωνας». Το έργο υλοποιείται υπό την εποπτεία των αρμόδιων υπηρεσιών του, την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λακωνίας και τη Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
