Απορρίπτω μετά βδελυγμίας σημαίνει ότι νιώθω αποστροφή για κάτι, το θεωρώ πολύ κακό.
Της Σοφίας Μουρούτη Γεωργάνα
Η λέξη παράγεται από το βδελύττομαι (=σιχαίνομαι, απεχθάνομαι). Το βδελύττομαι και τα παράγωγά του συνδέονται με την σημασία ενός ρήματος που αναφέρεται σε κάποια λειτουργία του ανθρώπινου σώματος, πολύ σιχαμερή, που για λόγους κοσμιότητας δεν την αναφέρουμε. Αυτά τα β και δ, τοποθετημένα το ένα δίπλα στο άλλο, δημιουργούν έναν πολύ δυσάρεστο ήχο που παραπέμπει σε αυτό που υπονοούμε.
Τον βδελυρό τον αποφεύγουμε, γιατί μας κάνει να νιώθουμε αηδία ή, για να μην ξεφύγουμε από το ετυμολογικό πεδίο που εξετάζουμε, βδελυρότητα. Τέτοια αισθήματα μάς γεννά ένα αποτρόπαιο έγκλημα, για παράδειγμα.
Στα αρχαία κείμενά μας, η βδελυγμία ήταν επίσης η ναυτία που μας φέρνει την τάση για εμετό. Ο μεγάλος γιατρός της αρχαιότητας, ο Ιπποκράτης, ονομάζει τις ακαθαρσίες του ανθρώπινου σώματος, βδελυγμίες.
Βδελυγμία δεν μας προκαλούν μόνο συμπεριφορές, δηλώσεις, καταστάσεις, αλλά και πρόσωπα. Όλα αυτά τα βδελύγματα ή τα απεχθανόμαστε ή τα αποκηρύσσουμε ή τα αποστρεφόμαστε ή τα απορρίπτουμε μετά βδελυγμίας. Μετά βδελυγμίας απορρίπτουμε, επίσης, τη χυδαιότητα, τη μωρολογία, την υποκρισία, την κακογουστιά, την έλλειψη μόρφωσης, την απρεπή στάση απέναντι στους συνομιλητές μας, τις βρισιές, τη διαδικτυακή οχλαγωγία.
Ο κατάλογος είναι μακρύς για όλα τα βδελυρά. Εξίσου μακρύς είναι ο κατάλογος αυτών που αγαπάμε και για τα οποία δεν νιώθουμε βδελυγμία, αλλά ενδιαφέρον, αφοσίωση, αγάπη, χαρά, τρυφερότητα, λατρεία, προσήλωση.
Η βδελυγμία είναι δυσάρεστο συναίσθημα και κάθε δυσάρεστο συναίσθημα είναι ψυχοφθόρο. Εάν κάποιος την αποκαλύψει στους άλλους, για να λυτρωθεί, τότε μπορεί να αναφωνήσει: «ξεσκεπάζω την ψυχοφθόρο βδελυγμία». Το «ξεσκεπάζω την ψυχοφθόρο βδελυγμία» είναι φράση που χαρακτηρίζεται ως παντόγραμμα, γιατί περιέχει όλα τα γράμματα της ελληνικής αλφαβήτου.
Κάτι καλό προέκυψε, λοιπόν, από την βδελυγμία.
*Η Σοφία Μουρούτη – Γεωργάνα είναι φιλόλογος και διδάσκει στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδας
