Αδυνατώντας να σώσει την οικογένειά του, που θάφτηκε στα συντρίμμια του σπιτιού της στη βορειοδυτική Συρία, ο νοσηλευτής Άμπντελ Μπάσετ Χαλίλ, δεν είχε άλλη επιλογή παρά να συνεχίσει να φροντίζει ακατάπαυστα τους εκατοντάδες τραυματίες που συρρέουν στο νοσοκομείο όπου εργάζεται.
Ο σεισμός που έπληξε την περασμένη Δευτέρα την Τουρκία και τη γειτονική Συρία δοκιμάζει τα νοσοκομεία των συριακών περιοχών που ελέγχονται από τους αντάρτες και τα οποία ήδη αντιμετώπιζαν σοβαρές ελλείψεις σε προσωπικό, φάρμακα και υλικά.
«Βοηθούσα τους ανθρώπους στο νοσοκομείο ενώ η σύζυγός μου και οι δυο κόρες μου ήταν κάτω από τα χαλάσματα, δεν μπορούσα να κάνω τίποτα για αυτές», είπε ο 50χρονος Χαλίλ, νοσηλευτής ειδικευμένος στην αναισθησιολογία, που εργάζεται στο νοσοκομείο της Χαρίμ, κοντά στα σύνορα με την Τουρκία.
Την ώρα του σεισμού βγήκε από το νοσοκομείο και αντιλήφθηκε με τρόμο ότι το σπίτι του, σε πολύ μικρή απόσταση, είχε καταρρεύσει. Καθώς δεν μπορούσε να προσφέρει καμία βοήθεια στην οικογένειά του, επέστρεψε στο νοσοκομείο όπου άρχισαν να φτάνουν κατά κύματα οι τραυματίες. Εκεί μεταφέρονταν και οι νεκροί – μεταξύ τους ήταν ο διοικητικός διευθυντής του νοσοκομείου και ο επικεφαλής των νοσηλευτών.
«Η πρώτη ημέρα ήταν πολύ δύσκολη, πολύ σκληρή, σαν να πέρασαν 50 χρόνια μέσα σε λίγες ώρες» είπε ο Χαλίλ. Τις επόμενες δύο επωφελήθηκε από κάποια σπάνια διαλείμματα στο νοσοκομείο, έτρεχε στο κατεστραμμένο σπίτι του και παρακολουθούσε το έργο των σωστικών συνεργείων. Η γυναίκα του και οι κόρες του ανασύρθηκαν νεκρές 48 ώρες μετά τον σεισμό.
Σήμερα, ο Χαλίλ λέει ότι παρηγοριέται με τη σκέψη ότι κάποια στιγμή «θα προσκυνήσει στους τάφους τους». Την ίδια ώρα, εκατοντάδες άλλες οικογένειες παραμένουν ακόμη εγκλωβισμένες στα γκρεμισμένα κτίρια.
Ο Χαλίλ λέει επίσης ότι δυσκολεύεται να κοιμηθεί, τόσο επειδή έχασε τους δικούς του ανθρώπους όσο και επειδή έγινε μάρτυρας «φρικιαστικών σκηνών». Δείχνει τις φωτογραφίες της γυναίκα του και των παιδιών του στο κινητό τηλέφωνό του και λέει ότι θα συνεχίσει να δουλεύει στο νοσοκομείο του Χαρίμ για να βοηθήσει άλλους ανθρώπους.
Τις πρώτες ώρες μετά τον σεισμό, αυτό το μικρό νοσοκομείο εκστρατείας κατακλύσθηκε από θύματα. Είχε στηθεί αρχικά για να νοσηλεύει τραυματίες από τους αεροπορικούς βομβαρδισμούς και η χωρητικότητά του δεν ξεπερνά τις 30 κλίνες, όπως εξήγησε ο χειρουργός Μοχάμαντ αλ Μπαντρ. «Η κατάσταση ήταν τόσο δύσκολη που οι ασθενείς κοιμόντουσαν στο πάτωμα, στην είσοδο και στους διαδρόμους», πρόσθεσε.
Το νοσοκομείο δέχτηκε περίπου 2.500 τραυματίες και από αυτούς οι 390 πέθαναν, είπε ο ορθοπεδικός χειρουργός Χασάν αλ Χάμντο.
Όπως και άλλα νοσηλευτικά ιδρύματα της περιοχής, αντιμετωπίζει σοβαρές ελλείψεις ιατροφαρμακευτικού υλικού. «Πολλοί ασθενείς χρειάζονταν τομογραφία αλλά δεν γίνεται αυτή η εξέταση πουθενά στην περιοχή», πρόσθεσε ο Χάμντο.
Σε μια πρόσφατη έκθεσή της, η Διεθνής Επιτροπή Διάσωσης (IRC) προειδοποίησε ότι το σύστημα υγείας κινδυνεύει να καταρρεύσει στη βορειοδυτική Συρία, μια ζώνη που δεν ελέγχεται από το συριακό καθεστώς. Τα νοσοκομεία δεν διαθέτουν ορούς, γάζες, αναλγητικά, αλλά δεν έχουν επίσης ούτε καύσιμα, ούτε καν σάκους για τη φύλαξη των νεκρών. Και ο αριθμός των ασθενών θα αυξηθεί, δεδομένου ότι οι επιζώντες είναι αναγκασμένοι να ζουν κάτω από δύσκολες συνθήκες, σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες. «Εάν δεν λάβουμε κατεπειγόντως πρόσθετη χρηματοδότηση, προμήθειες και ανεμπόδιστη ανθρωπιστική βοήθεια, τα αποτελέσματα θα είναι καταστροφικά», προειδοποίησε αυτή η μη κυβερνητική οργάνωση.
Τα νοσοκομεία γέμισαν
Στο νοσοκομείο της πόλης Σαλκίν, κοντά στα σύνορα με την Τουρκία, ο ορθοπεδικός χειρουργός Χασάν Τζουλάκ εξήγησε ότι σήμερα νοσηλεύονται 800-1000 τραυματίες, οι περισσότεροι με κατάγματα. «Δεκαπέντε λεπτά μετά τον σεισμό άρχισαν να συρρέουν οι τραυματίες και ξεπέρασαν τις δυνατότητες του νοσοκομείου», είπε.
Ο εμφύλιος πόλεμος στη Συρία, που σύντομα θα μπει στον 12η χρόνο, έχει πλήξει ιδιαίτερα τις υποδομές υγείας, κυρίως στις ζώνες που ελέγχονται από τους αντάρτες. Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, περίπου το 50% των νοσοκομείων έχουν τεθεί εκτός λειτουργίας σε όλη τη χώρα. Όσα λειτουργούν αντιμετωπίζουν ελλείψεις σε προσωπικό και ιατροφαρμακευτικό υλικό.
Στις περιοχές που ελέγχονται από την κυβέρνηση, τα νοσοκομεία αντιμετώπιζαν ελλείψεις και πριν από τον σεισμό, καθώς στη χώρα επιβλήθηκαν διεθνείς κυρώσεις μετά την έναρξη του πολέμου το 2011.
Στην πόλη Τζάμπλε σκοτώθηκαν πέντε γιατροί από τον σεισμό, ανέφερε ο διευθυντής του κρατικού νοσοκομείου Μοχάμαντ αλ Χαλί. Το προσωπικό δουλεύει νυχθημερόν μολονότι πολλοί έχασαν το σπίτι τους ή κινδυνεύουν να το χάσουν.
