Βασική αρχή στην άσκηση εξωτερικής πολιτικής είναι ο αυτοέλεγχος των ηγετών στο τι λένε και τι πράττουν, διότι αυτά έχουν άμεσο αντίκτυπο στις διεθνείς σχέσεις της χώρας τους και κάθε στραβοτιμονιά θα την βρουν μπροστά τους. Αυτά ισχύουν ακόμη πιο πολύ στις περιπτώσεις ηγετών που ηγούνται μιας υπερδύναμης.
Του Δημήτρη Γ. Απόκη *
Το μάθημα αυτό παίρνει με αρκετά δυσάρεστο τρόπο ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Τζό Μπάιντεν, με την επίσκεψή του στη Σαουδική Αραβία. Ο επιρρεπής σε σοβαρές γκάφες πρόεδρος των ΗΠΑ, αναγκάστηκε να υπερασπιστεί το γεγονός ότι θα συναντηθεί με τον πρίγκιπα διάδοχο Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν, κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στη Σαουδική Αραβία, αναγνωρίζοντας τη σημασία του πλούσιου σε πετρέλαιο Βασιλείου του Περσικού Κόλπου, που ως υποψήφιος Πρόεδρος είχε υποσχεθεί να τιμωρήσει.
Η εκστρατεία αγάπης και φιλοφρονήσεων του Αμερικανού Προέδρου στη Μέση Ανατολή, έρχεται αφού ο κ. Μπάιντεν δεσμεύθηκε κατά τη διάρκεια της προεδρικής του εκστρατείας να αντιμετωπίσει τη Σαουδική Αραβία ως «παρία», σε απάντηση της δολοφονίας του δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι υπό την καθοδήγηση των Σαουδαράβων το 2018.
Έλα όμως που η ζωή τα έφερε έτσι και μετά την παράνομη εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία και την τραγική διαχείριση της ενεργειακής κρίσης, ο Πρόεδρος Μπάιντεν αναγκάζεται να γλείψει εκεί που έφτυνε.
Ο κ. Μπάιντεν πηγαίνει στην ίδια χώρα που είχε χαρακτηρίσει παρία, για να παρακαλέσει να αυξήσουν την παραγωγή πετρελαίου. Αν και προσπάθησε να αποστασιοποιηθεί από την επερχόμενη συνάντηση με τον πρίγκιπα διάδοχο, τονίζοντας στους δημοσιογράφους ότι επρόκειτο να συναντηθεί με τον βασιλιά Σαλμάν και την ομάδα του, ο Λευκός Οίκος επιβεβαίωσε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, ότι θα συναντήσει τον πρίγκιπα διάδοχο, ως μέρος αυτής της μεγαλύτερης αντιπροσωπείας κατά τη διάρκεια του ταξιδιού.
Ο κ. Μπάιντεν συνέδεσε τη δύναμη και την ασφάλεια των ΗΠΑ με την αντιμετώπιση της ρωσικής επιθετικότητας και του ανταγωνισμού από την Κίνα και στη συνέχεια υποστήριξε ότι η άμεση συνεργασία με χώρες όπως η Σαουδική Αραβία, θα μπορούσε να βοηθήσει στην προώθηση αυτών των προσπαθειών.
Ο πρόεδρος είπε ότι στοχεύει να ενισχύσει μια εταιρική σχέση ΗΠΑ-Σαουδικής Αραβίας «στο μέλλον που βασίζεται σε αμοιβαία συμφέροντα και ευθύνες, διατηρώντας παράλληλα πιστή τις θεμελιώδεις αμερικανικές αξίες».
Όσο και να προσπαθεί ο Αμερικανός Πρόεδρος, να ξεπεράσει τον ύφαλο της προεκλογικής γκάφας του, αλλά και την έντονη κριτική αναφορικά με το ταξίδι του στη Σαουδική Αραβία, από την ακραία και εκτός τόπου και χρόνου πτέρυγα του κόμματός του, των Δημοκρατικών, θέλει δεν θέλει θα πιει το πικρό ποτήρι και θα φανεί για μια ακόμα φορά, ότι οδηγείται από τις εξελίξεις και δεν, όπως αρμόζει στον ηγέτη του ελεύθερου κόσμου, τις διαμορφώνει.
0 κ. Μπάιντεν σε μια αγωνιώδη προσπάθεια να σώσει το πρόσωπό του, ανέφερε ότι γνωρίζει ότι, υπάρχουν πολλοί που διαφωνούν με την απόφασή του να ταξιδέψει στη Σαουδική Αραβία σημειώνοντας ότι οι απόψεις του για τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι σαφείς και μακροχρόνιες, και οι θεμελιώδεις ελευθερίες βρίσκονται πάντα στην ημερήσια διάταξη όταν ταξιδεύει στο εξωτερικό, όπως θα είναι κατά τη διάρκεια αυτού του ταξιδιού, όπως ακριβώς θα είναι στο Ισραήλ και τη Δυτική Όχθη.
Ωραία κούφια λόγια. Οι εξωφρενικές τιμές του φυσικού αερίου είναι ένας από τους κύριους λόγους για την προεδρική επίσκεψη, καθώς η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει ζητήσει μάταια από τον ΟΠΕΚ να άρει τα ανώτατα όρια παραγωγής του στο πετρέλαιο.
Ο Αμερικανός Πρόεδρος θα επισκεφτεί, επίσης, το Ισραήλ και τη Δυτική Όχθη, όπου τα προβλήματα δεν είναι λίγα.
Η Ιερουσαλήμ, δεν βλέπει με καθόλου καλό μάτι την επιμονή της κυβέρνησης Μπάιντεν, να αναβιώσει τη συμφωνία για τα πυρηνική με το Ιράν, και την προκλητική αντιμετώπιση του καθεστώτος της Τεχεράνης από την Ουάσιγκτον.
Σε κάθε περίπτωση το γεγονός ότι ο κ. Μπάιντεν σύρεται σε μια επίσκεψη κατά την οποία, ασχέτως από το πώς θα παρουσιαστεί, πάει στην ουσία να παρακαλέσει και να πει mea culpa, δεν είναι και ότι καλύτερο, με δεδομένο μάλιστα ότι η κρίση που διέρχεται η Δύση λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο.
* Ο Δημήτρης Γ. Απόκης, είναι Διεθνολόγος και Δημοσιογράφος, ειδικός σε θέματα Αμερικανικής Πολιτικής. Απόφοιτος των πανεπιστημίων The American University, School of International Service, και του The Johns Hopkins University, The Paul H. Nitze, School of Advanced International Studies της Ουάσιγκτον, μέλος του The International Institute for Strategic Studies του Λονδίνου, και υπήρξε επί σειρά ετών διαπιστευμένος ανταποκριτής στο Λευκό Οίκο, στο Στέητ Ντιπάρτμεντ και στο Αμερικανικό Πεντάγωνο.
