«Είναι ζωτικής σημασίας να διαφυλάξουμε την υγεία της ατμόσφαιράς της, τον πλούτο και την ποικιλομορφία της ζωής στη Γη, τα οικοσυστήματά της και τους πεπερασμένους πόρους της» προτάσσει σε μήνυμά του ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες για τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος. Κατά τον Αντόνιο Γκουτέρες, ένα υγιές περιβάλλον είναι απαραίτητο για όλους τους ανθρώπους και όλους τους 17 Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης: Παρέχει τρόφιμα, καθαρό νερό, φάρμακα, τη ρύθμιση του κλίματος και προστασία από ακραία καιρικά φαινόμενα. Εξίσου, αναδεικνύει τη σημασία της διαχείρισης τη φύσης με σύνεση και τη διασφάλιση ισότιμης πρόσβασης στις υπηρεσίες της, ιδίως για τα πιο ευάλωτα άτομα και κοινότητες.
Σε ό,τι αφορά το θέμα της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος, «Μόνο μία Γη», ο γενικός γραμματέας αναφέρει πως αυτός ο πλανήτης είναι το μόνο μας σπίτι.
Ωστόσο, ο Αντόνιο Γκουτέρες διαπιστώνει πως «αποτυγχάνουμε να το κάνουμε», σημειώνοντας ότι «τα φυσικά συστήματα της Γης δεν μπορούν να συμβαδίσουν με τις απαιτήσεις μας». Υπενθυμίζει ότι πριν από πενήντα χρόνια, οι ηγέτες του κόσμου συναντήθηκαν στη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Ανθρώπινο Περιβάλλον και δεσμεύτηκαν να προστατεύσουν τον πλανήτη και επισημαίνει πως απέχουμε πολύ από το να πετύχουμε. «Δεν μπορούμε πλέον να αγνοούμε τις καμπάνες συναγερμού που χτυπούν πιο δυνατά κάθε μέρα» προειδοποιεί.
Ειδικότερα, παρατηρεί ότι περισσότεροι από 3 δισεκατομμύρια άνθρωποι πλήττονται από τα υποβαθμισμένα οικοσυστήματα, η ρύπανση ευθύνεται για περίπου 9 εκατομμύρια πρόωρους θανάτους κάθε χρόνο, περισσότερα από 1 εκατομμύριο φυτικά και ζωικά είδη κινδυνεύουν να εξαφανιστούν, πολλά μέσα σε δεκαετίες, σχεδόν οι μισοί άνθρωποι βρίσκονται ήδη στη ζώνη κινδύνου για το κλίμα και έχουν 15 φορές περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από τις κλιματικές επιπτώσεις, όπως η ακραία ζέστη, οι πλημμύρες και η ξηρασία. «Υπάρχει μια πιθανότητα 50-50 ότι οι ετήσιες μέσες παγκόσμιες θερμοκρασίες θα παραβιάσουν το όριο της Συμφωνίας του Παρισιού των 1,5 βαθμών Κελσίου τα επόμενα πέντε χρόνια. Περισσότεροι από 200 εκατομμύρια άνθρωποι κάθε χρόνο μπορεί να εκτοπιστούν από την κλιματική διαταραχή μέχρι το 2050» προσθέτει.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο γενικός γραμματέας υπογραμμίζει την ανάγκη «να αναλάβουμε την ευθύνη να αποτρέψουμε την καταστροφή που προκαλείται από την τριπλή κρίση της κλιματικής αλλαγής, της ρύπανσης και της απώλειας της βιοποικιλότητας, οι κυβερνήσεις επειγόντως να δώσουν προτεραιότητα στη δράση για το κλίμα και την προστασία του περιβάλλοντος μέσω πολιτικών που προωθούν τη βιώσιμη πρόοδο».
Για τον σκοπό αυτό, ο Αντόνιο Γκουτέρες έχει προτείνει πέντε συγκεκριμένες συστάσεις για τη δραματική επιτάχυνση της ανάπτυξης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας παντού, συμπεριλαμβανομένης της διάθεσης ανανεώσιμων τεχνολογιών και πρώτων υλών σε όλους, της μείωσης της γραφειοκρατίας, της μετατόπισης των επιδοτήσεων και του τριπλασιασμού των επενδύσεων. Όσον αφορά τις επιχειρήσεις, προτείνει πως πρέπει να θέσουν τη βιωσιμότητα στο επίκεντρο της λήψης αποφάσεων για χάρη της ανθρωπότητας και της δικής τους κατώτατης γραμμής. Ένας υγιής πλανήτης είναι η ραχοκοκαλιά σχεδόν κάθε βιομηχανίας στη Γη, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά.
Απευθυνόμενος στους πολίτες και καταναλωτές, τους καλεί να κάνουν τις ενέργειές τους να μετράνε: από τις πολιτικές που υποστηρίζουμε, τα τρόφιμα που τρώμε, τις μεταφορές που επιλέγουμε, τις εταιρείες που υποστηρίζουμε. «Μπορούμε όλοι να κάνουμε φιλικές προς το περιβάλλον επιλογές που θα καταλήξουν στην αλλαγή που χρειαζόμαστε», προσδιορίζει συγκεκριμένα. Ειδική αναφορά κάνει στις γυναίκες και τα κορίτσια, ότι μπορούν να είναι δυναμικοί παράγοντες αλλαγής. «Πρέπει να χειραφετηθούν και να συμπεριληφθούν στη λήψη αποφάσεων σε όλα τα επίπεδα. Ομοίως, η εγχώρια και παραδοσιακή γνώση πρέπει να γίνεται σεβαστή και να αξιοποιείται για να συμβάλει στην προστασία των εύθραυστων οικοσυστημάτων μας» συμπληρώνει.
Περαιτέρω, εκφράζει την εκτίμηση ότι φέτος και το επόμενο έτος θα παρουσιαστούν περισσότερες ευκαιρίες για την παγκόσμια κοινότητα να επιδείξει τη δύναμη της πολυμερούς προσέγγισης για την αντιμετώπιση των αλληλένδετης περιβαλλοντικής κρίσης, από τις διαπραγματεύσεις για ένα νέο παγκόσμιο πλαίσιο βιοποικιλότητας έως την αντιστροφή της απώλειας της φύσης έως τη θέσπιση μιας συνθήκης για την αντιμετώπιση της ρύπανσης από τα πλαστικά.
Καταληκτικά, ο Αντόνιο Γκουτέρες, διατυπώνει τη δέσμευση τα Ηνωμένα Έθνη να ηγηθούν αυτών των συνεργατικών παγκόσμιων προσπαθειών, «διότι ο μόνος τρόπος για να προχωρήσουμε είναι να συνεργαστούμε με τη φύση, όχι εναντίον της» και πως «μαζί μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι ο πλανήτης μας όχι μόνο επιβιώνει, αλλά ευδοκιμεί, επειδή έχουμε μόνο μία Γη».
