Έχουν περάσει πλέον έξι εβδομάδες, με τον πόλεμο που ξεκίνησε από τη στρατηγική ανοησία του Βλαντιμίρ Πούτιν, να προχωρήσει στην παράνομη εισβολή στην Ουκρανία, και δυστυχώς η σύγκρουση έχει εισέλθει σε μια φάση που εάν δεν επικρατήσει σωφροσύνη, τότε είναι πολύ πιθανό να επικρατήσει η τρέλα και να δούμε αυτό που όλοι απευχόμαστε, ένα ολοκαύτωμα στην καρδία της Ευρώπης. Την ιστορία να επαναλαμβάνεται, με τον πλέον εφιαλτικό τρόπο.
Του Δημήτρη Γ. Απόκη *
Και οι δύο πλευρές στον πόλεμο αυτό, έχουν ξεκάθαρα μπει σε μια διαδικασία θεωρίας νίκης, αλλά δυστυχώς και οι δύο αποτυγχάνουν στους στόχους που έχουν θέσει και η σύγκρουση λαμβάνει διαστάσεις εφιάλτη.
Και οι δύο πλευρές έχουν πλέον ανακαλύψει ότι οι αρχικές στρατηγικές τους δεν αποδίδουν. Το αρχικό σχέδιο της Ρωσίας, ήταν να λυγίσει το ουκρανικό κράτος, παίρνοντας γρήγορα την πρωτεύουσα και μεγάλες πόλεις. Απέτυχε.
Η Ουκρανία ήλπιζε ότι το σοκ των στρατιωτικών αποτυχιών, μαζί με τις βαρύτατες οικονομικές κυρώσεις είτε θα αναγκάσει τον κ. Πούτιν να αποδεχθεί τους όρους ειρήνης που ευνοούν την Ουκρανία είτε θα οδηγήσει στην ανατροπή του. Αυτό το σχέδιο φαίνεται επίσης, να έχει αποτύχει.
Σαν αποτέλεσμα και οι δύο πλευρές έχουν κολλήσει σε μια σύγκρουση που κανείς δεν ξέρει πώς να κερδίσει. Ταυτόχρονα, κάθε ημέρα που περνά γίνεται όλο και πιο δύσκολο να υπάρξει ένα ειρηνευτικό σχέδιο που θα μπορούσαν να δεχτούν και οι δύο πλευρές. Η Ουκρανία δεν μπορεί να δεχτεί μια ειρήνη που την αφήνει εκτεθειμένη σε περαιτέρω ρωσική επιθετικότητα και που συνεπάγεται περαιτέρω εδαφικές θυσίες, και ο Πούτιν δεν μπορεί να τερματίσει τον πόλεμο χωρίς αποδεδειγμένα κέρδη εις βάρος της Ουκρανίας.
Η επικράτηση αυτής της λογικής, έχει πλέον κλειδώσει τις δυο πλευρές σε περαιτέρω, ίσως κλιμακούμενες στρατιωτικές, οικονομικές και πολιτικές συγκρούσεις, καθώς η καθεμία αναζητά κάποιο δρόμο προς τη νίκη. Η Ρωσία επικεντρώνει εκ νέου τις στρατιωτικές της προσπάθειες στα ανατολικά και εντείνει το επίπεδο βίας στο πεδίο της μάχης και εναντίον αμάχων για να τρομοκρατήσει τους Ουκρανούς με στόχο, την αποδοχή της ρωσικής κυριαρχίας. Η Ουκρανία, εντείνει, με άκομψο και πλέον εξοργιστικό, μιλώντας με ασέβεια και υβριστικό τρόπο, την έκκλησή της προς τις δυτικές χώρες για περισσότερη στρατιωτική βοήθεια και αυστηρότερες οικονομικές κυρώσεις.
Και εκεί που θα περίμενε κανείς από τη Δύση και ιδιαίτερα από τις Ηνωμένες Πολιτείες, την ηγέτιδα δύναμη του ελεύθερου κόσμου, να κάνει την υπέρβαση και βγαίνοντας μπροστά να προωθήσει μια διπλωματική λύση, η Ουάσιγκτον κάθε άλλη ημέρα ρίχνει λάδι στη φωτιά, όχι μόνο τορπιλίζοντας, κάθε πιθανότητα διπλωματίας, αλλά φέρνοντας πιο κοντά την πιθανότητα ενός εφιαλτικού σεναρίου μιας γενικευμένης σύγκρουσης και μάλιστα με τρόπο που κανείς δεν θέλει να πιστέψει, ότι είναι δυνατόν να συμβεί.
Υπό την ηγεσία της Ουάσιγκτον, η Δύση πιέζει σε αφάνταστο σημείο τον Πούτιν και το καθεστώς του, με την πιθανότητα να τον οδηγήσει στα άκρα να έρχεται όλο και πιο κοντά.
Τελευταίο περιστατικό σε αυτή τη στρατηγική της κυβέρνησης Μπάιντεν, η απόφαση του υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ να διακόψει τις πληρωμές χρέους της Ρωσίας, σε δολάρια από τους λογαριασμούς της χώρας σε αμερικανικές τράπεζες. Η απόφαση αυτή περιπλέκει περαιτέρω τις προσπάθειες της Ρωσίας να συνεχίσει να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της για χρέος εν μέσω των κυρώσεων που επιβλήθηκαν μετά την εισβολή της στην Ουκρανία.
Η απόφαση αυτή από την κυβέρνηση Μπάιντεν, έχει ως στόχο να αναγκάσει τη Ρωσία είτε να εξαντλήσει τα εγχώρια αποθέματά της σε δολάρια είτε να δαπανήσει νέα έσοδα για να πραγματοποιήσει πληρωμές ομολόγων ή αλλιώς να χρεοκοπήσει. Δεν είναι καθόλου απίθανο, η Μόσχα να εκλάβει την κίνηση αυτή ως κήρυξη πολέμου από τις ΗΠΑ και οι συνέπειες από κάτι τέτοιο να είναι πραγματικά τραγικές.
Η στρατηγική που έχει εφαρμόσει, ο Αμερικανός Πρόεδρος και η κυβέρνηση του, μετά τη διπλωματική αποτυχία να αποτρέψει την παράνομη εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία και την έναρξη του πολέμου, έχουν οδηγήσει την Ουάσιγκτον στο να βρίσκεται ενώπιον τριών τραγικών επιλογών.
Πρώτη επιλογή, είναι να βοηθήσει την Ουκρανία να κερδίσει. Μπορεί να πρόκειται για μια ηθικά σωστή και πολιτικά επωφελή επιλογή, αλλά με τους κινδύνους να είναι πολλοί και το κόστος υψηλό. Ο Πούτιν δεν πρόκειται να αποδεχτεί μια ήττα και θα δοκιμάσει τα πάντα, όσο βάναυσα και ανήκουστα να είναι, ακόμη και τα πυρηνικά.
Οι άλλες δύο επιλογές είναι επίσης τραγικές. Μια νίκη του Πούτιν, θα προκαλούσε τεράστιο πλήγμα στο κύρος των ΗΠΑ και ειδικά το ΝΑΤΟ έναν κλινικά νεκρό οργανισμό. Το πάγωμα της σύγκρουσης είναι επίσης επικίνδυνο, καθώς αυτό θα άφηνε πιθανώς τη Ρωσία να κατέχει ακόμη περισσότερα ουκρανικά εδάφη από ότι μετά την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014. Θα πρόκειται για μια νίκη του Πούτιν.
Αυτή είναι η πραγματικότητα και οι επιλογές που αντιμετωπίζει ο Πρόεδρος Μπάιντεν και η κυβέρνησή του. Και δυστυχώς, μαζί με τον Πούτιν και την παράνομη και εγκληματική εισβολή του στην Ουκρανία, είναι δικό του δημιούργημα.
Τώρα, έχουμε φτάσει στην κρίσιμη στιγμή, που πρέπει να επικρατήσει η σωφροσύνη για να μπει ένα τέλος στην τρέλα.
Όμως, η τραγωδία είναι ότι στη σημερινή Ουάσιγκτον, υπάρχει φοβερή έλλειψη ηγεσίας σε όλα τα επίπεδα. Είναι κρίμα, αλλά σε μια στιγμή που στο Κογκρέσο θα χρειάζονταν η παρουσία ενός Λή Xάμιλτον, γερουσιαστών του μεγέθους ενός Μπόμπ Ντόουλ. Πώλ Σαρμπάνη, και προσωπικοτήτων στο σύστημα εξωτερικής πολιτικής, όπως ο Υπουργός Εξωτερικών, Τζέημς Μπέηκερ, έχουμε πρόσωπα, τα οποία στερούνται της εμπειρίας και της γνώσης, έτσι ώστε να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων και να πάρουν ρεαλιστικές και δύσκολες αποφάσεις, που δεν θα βασίζονται στο θυμικό, το πολιτικό όφελος και τα δεκαπέντε λεπτά δημοσιότητας.
Η γυναίκα, η μάνα που είδε το σύζυγο, το παιδί της, να κείτονται νεκροί στους δρόμους των πόλεων της Ουκρανίας, στο δια ταύτα δεν νοιάζεται για το ποιος το σκότωσε, αλλά για το γιατί σκοτώθηκε. Οι πρόσφυγες που ξεριζώθηκαν, ξέρουν, όπως όλοι μας, ποιος φταίει, αλλά στο δια ταύτα, εκείνο που τους καίει είναι να μπει ένα τέλος στην τραγωδία και να επιστρέψουν σπίτι τους. Ο Ευρωπαίος πολίτης που δεν έχει τη δυνατότητα να πληρώσει το λογαριασμό του ηλεκτρικού και του φυσικού αερίου, που δεν θα έχει λεφτά για τα βασικά αγαθά, για να πληρώσει τις σπουδές του παιδιού του, γνωρίζει το ποιος φταίει, αλλά εκείνο που τον καίει και επιθυμεί, είναι να μπει ένα τέλος στην τραγωδία, και να επανέλθει η ζωή του σε μια κανονικότητα.
Όλα αυτά δεν είναι απλές απαιτήσεις, είναι υποχρεώσεις για τις ηγεσίες.
Ας επικρατήσει λοιπόν σωφροσύνη, και ας μπει ένα τέλος στην τρέλα, διότι ο απόλυτος εφιάλτης δεν απέχει πολύ.
* Ο Δημήτρης Γ. Απόκης, είναι Διεθνολόγος και Δημοσιογράφος, ειδικός σε θέματα Αμερικανικής Πολιτικής. Απόφοιτος των πανεπιστημίων The American University, School of International Service, και του The Johns Hopkins University, The Paul H. Nitze, School of Advanced International Studies της Ουάσιγκτον, μέλος του The International Institute for Strategic Studies του Λονδίνου, και υπήρξε επί σειρά ετών διαπιστευμένος ανταποκριτής στο Λευκό Οίκο, στο Στέητ Ντιπάρτμεντ και στο Αμερικανικό Πεντάγωνο.
