Πριν από λίγες ώρες ο Πρόεδρος της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, με μια μακροσκελή ομιλία, στην οποία σχολίασε διεξοδικά τις σχέσεις της Ρωσίας με την Ουκρανία, προχώρησε στην έναρξη ενός νέου Ψυχρού Πολέμου με τη Δύση, ξεκαθαρίζοντας ταυτόχρονα ότι κατά την άποψη του δεν θα πρέπει να υπάρχει μια ανεξάρτητη Ουκρανία. Μάλιστα έφτασε στο σημείο να πραγματοποιήσει επίθεση στον Λένιν, επικαλούμενος ότι η Ουκρανία είναι δημιούργημά του και ο ίδιος θα κάνει κάτι για να διορθώσει αυτό το λάθος.
Του Δημήτρη Γ. Απόκη *
Στην ουσία ο Ρώσος Πρόεδρος, εφάρμοσε αυτό που έκανε και συνεχίζει να κάνει η Τουρκία με την παράνομη και εγκληματική εισβολή στην κατεχόμενη Κύπρο, τα τελευταία 40 και πλέον χρόνια. Για να δούμε λοιπόν τι θα κάνει η Ουάσιγκτον, διότι εάν κάνει ότι κάνει για σαράντα και πλέον χρόνια στην Κύπρο, σωθήκαμε.
Πίσω από τις λέξεις είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον και χρήσιμο για την καταιγίδα που έρχεται, να αναλύσει κανείς με προσοχή και ιστορική επίγνωση τα γεγονότα και στο δια ταύτα το πόσο έτοιμη είναι η Δύση, κυρίως η Ευρώπη, αλλά και η ίδια η Ρωσία, για αυτή τη σκληρή και με βαρύ κόστος σύγκρουση, που έθεσε σε εφαρμογή ο Πούτιν. Εάν ανατρέξει κανείς στη πρόσφατη ιστορία, ο Πούτιν εφάρμοσε ένα ήδη γνωστό εγχειρίδιο, αναγνωρίζοντας επίσημα τα δυο αποσχιστικά εδάφη της Ουκρανίας, Ντονέτσκ και Λουχάνσκ, τα οποία στην ουσία υποστηρίζει με ειδικές δυνάμεις, όπλα, παροχή πληροφοριών και αεροπορική υποστήριξη, εδώ και επτά χρόνια.
Πρόκειται για εφαρμογή, ακριβώς του ίδιου σχεδίου, όταν το 2008, σε δυο επαρχίες μιας άλλης γειτονικής πρώην Σοβιετικής Δημοκρατίας, ένας σύντομος πόλεμος οδήγησε στη διάλυση του στρατού της Γεωργίας, και ρωσικά στρατεύματα παραμένουν ακόμη εκεί, για να προστατεύσουν τους αποκαλούμενους συμμάχους.
Ο Πούτιν, εδώ και αρκετό διάστημα, συγκεντρώνει μεγάλο αριθμό δυνάμεων στα σύνορα με την Ουκρανία. Πλησιάζουν τις 200.000 τα ρωσικά στρατεύματα και τέτοια συγκέντρωση στρατευμάτων έχουμε να δούμε από την εποχή, για εμάς που θυμόμαστε, της εισβολής των Ηνωμένων Πολιτειών στο Ιράκ το 2003. Σύμφωνα μάλιστα με κάποιες πληροφορίες, ρωσικά στρατεύματα βρίσκονται ήδη στο έδαφος των δυο αποσχιστικών επαρχιών της Ουκρανίας.
Η στρατηγική θέση της Ρωσίας, σήμερα, δεν είναι αυτή που ήταν στον Ψυχρό Πόλεμο. Τα ρωσικά σύνορα αποτελούνται από δύσκολα υπερασπίσιμα, τεράστια ανοίγματα. Η υπεράσπιση τους απαιτεί τεράστιο αριθμό στρατευμάτων και όπως πολύν σωστά το είχε θέσει, «δεν έχω τρόπο να υπερασπιστώ τα σύνορά μου παρά μόνο να τα επεκτείνω». Η επέκταση των συνόρων είναι ο μόνος τρόπος υπεράσπισης των τεράστιων και με μεγάλα κενά συνόρων της σημερινής Ρωσίας. Εάν μάλιστα αναλογιστεί κανείς το υπαρξιακό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Ρωσία, σήμερα, με την υπό κατάρρευση δημογραφία της, αντιλαμβάνεται ότι η στρατηγική Πούτιν είναι μονόδρομος.
Στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, η ισχυρή Σοβιετική Ένωση είχε υπό τον έλεγχο της, τα εννέα γεωγραφικά κενά που επιτρέπουν την είσοδο στα ρωσικά εδάφη. Όταν κατέρρευσε, η Ρωσία είχε υπό τον έλεγχό της ένα. Με τη στρατηγική του ο Πούτιν, έχει καταφέρει, οι Ρώσοι να έχουν πλέον δυνάμεις σε έξι. Από τα υπόλοιπα, δύο βρίσκονται στα δυτικά σύνορα της Ουκρανίας. Πρόκειται για τα πολωνικά και τα μπεσαραβικά κενά. Ήταν λοιπόν δεδομένο ότι ο Πούτιν θα προχωρούσε σε κίνηση στην Ουκρανία.
Οι οποιεσδήποτε κυρώσεις, και ειδικά αυτές οι αστείες που βλέπουμε, δεν θα αλλάξουν τη στάση του Πούτιν. Για τη Ρωσία, ο έλεγχος της Ουκρανίας δεν θεωρείται απλώς εκ γενετής δικαίωμα, αλλά ζήτημα εθνικής επιβίωσης.
Το μόνο που θα μπορούσε να πλήξει τη Ρωσία, είναι εάν οι Ευρωπαίοι, αποφάσιζαν να αποκοπούν από το ρωσικό πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. Η Ευρώπη είναι, μακράν, ο βασικός χρηματοδότης της σημερινής Ρωσίας. Ο Πούτιν γνωρίζει πολύ καλά, ότι εάν οι Ευρωπαίοι, προχωρούσαν σε μια τέτοια κίνηση, θα καταδίκαζαν τους εαυτούς τους στο σκοτάδι και το κρύο. Θα ήταν πραγματικά εντυπωσιακό εάν η δήθεν ενωμένη Ευρώπη αποκτούσε ραχοκοκαλιά άλλα τέτοιος στρατηγικός νάνος που είναι, κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται.
Η Ουκρανία δεν είναι σύμμαχος του ΝΑΤΟ. Η Δύση δεν θα στείλει τακτικά στρατεύματα για να υποστηρίξουν την Ουκρανία και αυτό την καθιστά εύκολο στόχο για τη Μόσχα.
Το σχέδιο της Δύσης, και η βοήθεια που στέλνει και έχει ήδη στείλει στην Ουκρανία, όπως όλα δείχνουν, είναι να παγιδεύσει τη Ρωσία σε όσο το δυνατόν πιο οδυνηρή και αιματηρή κατοχή.
Και τότε είναι που θα αρχίσει ο πραγματικός πόλεμος. Οι δύο σημαντικότερες πύλες προς τη ρωσική ενδοχώρα είναι, η ακτή της Βαλτικής Θάλασσας και το τμήμα του πολωνικού χάσματος που βρίσκεται στην Πολωνία. Σε αντίθεση με την Ουκρανία, οι εν λόγω χώρες, Πολωνία, Λιθουανία, Λετονία και Εσθονία, είναι μέλη της συμμαχίας του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Οι παραλίες της Βαλτικής και οι πεδιάδες της Πολωνίας είναι εκεί όπου θα αποφασιστεί τελικά το μέλλον της Ρωσίας και της Δύσης, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ. Εκεί θα αποφασιστεί το εάν η στρατηγική του Πούτιν θα πετύχει ή η Ρωσία θα καταρρεύσει οριστικά. Μια παρατεταμένη σύγκρουση στην Ουκρανία θα προκαλέσει μεγάλη αιμορραγία στη Ρωσία, και θα πιέσει αβάστακτα τις συμβατικές στρατιωτικές της ικανότητες, αφήνοντας μόνο την επιλογή του αντισυμβατικού, για την επόμενη σύγκρουση.
Δυστυχώς ο πραγματικός πόλεμος είναι μπροστά μας και δεν θα είναι συμβατικός. Το γήπεδο θα είναι για μια ακόμη φορά η Ευρώπη. Και ποια Ευρώπη. Αυτό το χάλι που όλοι βλέπουμε εδώ και χρόνια.
Μπορεί ο Πρόεδρος της Ρωσίας να κήρυξε, ένα νέο Ψυχρό Πόλεμο, αλλά οι εποχές έχουν αλλάξει. Στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, η Σοβιετική προπαγάνδα, είχε τη δυνατότητα μέσω πολλών δορυφόρων, να περνάει το μηνύματα που ήθελε, και πολύ δύσκολα αποκαλύπτονταν, το παραμύθι. Σήμερα στην εποχή των κινητών τηλεφώνων, των social media, και των εμπορικών δορυφόρων, είναι σχεδόν αδύνατον να μην αποκαλυφθεί το παραμύθι. Και σίγουρα δεν είναι αρκετοί για τη Μόσχα, οι ελάχιστοι γραφικοί, υποστηρικτές της.
Η σημερινή Ρωσία, είναι μια πολύ πιο αδύνατη οντότητα σε σχέση με την πάλαι ποτέ κραταιά Σοβιετική Ένωση, και με δεδομένο ότι στο χώρο της εκπαίδευσης, λόγω δραστικών περικοπών, έχει μείνει δραματικά πίσω, ο Πούτιν, είναι αναγκασμένος να στηριχτεί στη μόνη εναπομείνασα γενιά ταλέντων, ηλικίας κοντά στα 60, τους πρώην σοβιετικούς πράκτορες των υπηρεσιών πληροφοριών, και όσα στελέχη υπάρχουν από εκείνη την εποχή.
Αλλά και η στρατηγική της σημερινής Ρωσίας δεν είναι ίδια με αυτή του Ψυχρού Πολέμου. Τα εδάφη της Ρωσίας είναι τεράστια και ανοικτά και απαιτούν μεγάλο αριθμό στρατευμάτων για την υπεράσπισή τους.
Όσοι ακόμη γνωρίζουν ιστορία, θα έχουν διαβάσει τη ρήση της Αικατερίνης της Μεγάλης, «δεν υπάρχει άλλος τρόπος από το να υπερασπιστώ τα σύνορά μου, από το να τα επεκτείνω.» Ο Πούτιν το γνωρίζει αυτό πάρα πολύ καλά και είναι ο λόγος που έχει χάσει τον ύπνο του και κινείται με τον τρόπο που όλοι βλέπουμε.
Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, η Σοβιετική Ένωση, είχε πλήρη έλεγχο των εννέα γεωγραφικών κενών που επιτρέπουν εισβολή στα εδάφη της Ρωσίας. Το εγχειρίδιο που εφαρμόζει ο Πούτιν τα τελευταία χρόνια, έχει οδηγήσει στην παρουσία ρωσικών δυνάμεων σε έξη από αυτά. Από τα υπόλοιπα τρία, τα δυο βρίσκονται στα δυτικά σύνορα της Ουκρανίας, πρόκειται για τα πολωνικά και τα μπεσαβάρικα πεδία. Με το δεδομένο αυτό, δεν υπήρχε καμία αμφιβολία ότι ο πτιν, θα έκανε κίνηση στην Ουκρανία.
* Ο Δημήτρης Απόκης, είναι Διεθνολόγος και Δημοσιογράφος, Απόφοιτος του The Paul H. Nitze, School of International Studies, The Johns Hopkins University, μέλος του The International Institute of Strategic Studies, και διετέλεσε επί σειρά ετών διαπιστευμένος ανταποκριτής στο Λευκό Οίκο, το Στέητ Ντιπάρτμεντ, και το Πεντάγωνο, στην Ουάσιγκτον.
