Βιώνουμε μια ίσως κρίσιμη εποχή που καθημερινά καλούμαστε να διαχειριστούμε πολύπλευρα θέματα και αλλαγές στις ζωές μας. Μπορεί κάποιος να διαπιστώσει μια έντονη αλλαγή στη συμπεριφορά της κοινωνίας μας, κυριαρχεί θυμός, άγχος, αγωνία για το αύριο. Όμως «κρίσεις» υπήρχαν πάντοτε τόσο στην ευρύτερη κοινωνία μας όσο και σε πιο προσωπικό επίπεδο.
Της Μικάς Πανάγου *
Σημαντικό πρώτο βήμα είναι να εντοπίσουμε και να αποδεχτούμε το οποίο πρόβλημα έχουμε να αντιμετωπίσουμε. Σε επόμενη φάση θα πρέπει να διερευνήσουμε τους λόγους και τις συνθήκες που οδήγησαν στην κρίση και να αναλογιστούμε την δίκη μας ευθύνη αλλά και όσων άλλων εμπλέκονται. Πολλές φορές νιώθουμε αποκλειστικά υπαίτιοι για μια κατάσταση και αυτό ενισχύει το άγχος μας ή πιστεύουμε ότι δεν είμαστε αρκετά ικανοί να το αντιμετωπίσουμε. Θέλει ιδιαίτερη προσοχή ως προς τους ρόλους που εκπαιδευόμαστε από μικρή ηλικία να έχουμε. Μεγάλη μερίδα ανθρώπων έχει το ρόλο συντονιστή, άλλοι ρόλο ισορροπιστή και κάποιοι δύσκολα αναλαμβάνουν ευθύνες με αποτέλεσμα να θεωρούν τους γύρω τους υπαίτιους. Αφού ολοκληρώσουμε την διερεύνηση θα οδηγηθούμε στην αντιμετώπιση.
Εξετάζουμε πως μπορούμε να παρέμβουμε και σε ποιο βαθμό. Αν μας φαίνεται βουνό η διαχείριση οργανώνουμε μικρά βήματα και θέτουμε μικρούς στόχους, συνήθως αναζητούμε άμεση λύση με αποτέλεσμα να απογοητευόμαστε και να τα παρατάμε. Κάθε πρόβλημα έχει λύση, μπορεί μόνο μια ή πολλές, έτσι επιλέγουμε αυτό που μας ταιριάζει καλύτερα.
Όταν λέμε διαχείριση κρίσης μπορεί να αφορά τον γάμο μας, τα οικονομικά μας, την επαγγελματική μας ζωή, μια φιλία, κρίση πολιτική, αύξηση ή μείωση βάρους, θέμα υγείας, νέες συνθήκες διαβίωσης, πανδημία, απώλεια, κ.α. Αντιλαμβάνεται κανείς ότι καθ’ όλη την διάρκεια της ζωής μας θα χρειαστεί να έρθουμε συχνά αντιμέτωποι με θέματα όπως τα παραπάνω, είναι σημαντικά τα εργαλεία που θα έχουμε για όπλα μας. Για παράδειγμα αυτογνωσία (ποιος είμαι, τι μπορώ να πετύχω, τις αδυναμίες μου, τις ικανότητες μου), οικογενειακό / φιλικό υποστηρικτικό περιβάλλον, επιλογή κατάλληλων συνεργατών, να απευθυνθεί κανείς σε ειδικό (π.χ. ψυχολόγο, γιατρό, δικηγόρο) για στήριξη, εστίαση στην δίκη του ζωή και σε ότι μπορεί να επηρεάσει η εκάστοτε κρίση χωρίς να αναλωθεί τι κάνει ο διπλανός και να σπαταλά ενέργεια του για θέματα άλλων. Να φροντίσει τόσο την ψυχική όσο και την σωματική του υγεία. Καλή διατροφή, ποιοτικός ύπνος, άσκηση, δραστηριότητες που του προκαλούν ευεξία, σχεδιασμός πλάνου δράσης.
Το να διαχειριστούμε μια κρίση θέλει ψυχραιμία, διερεύνηση, μικρά βήματα, τόνωση της αυτοπεποίθησης μας, συλλογικότητα, ατομική ευθύνη, το να ενισχύουμε μια κρίση με συνεχή επίκριση στο σύμπαν όλο που συνωμοσίες, θεωρητικές σκέψεις χωρίς έμπρακτες πράξεις, εγκατάλειψη κάθε προσπάθειας μας περιμένοντας τον διπλανό να δράσει πρώτος, μόνο λύση δεν θα επιφέρει στις ζωές μας. Ένα χελιδόνι δεν φέρνει την άνοιξη, όμως αγάλι αγάλι γίνεται η αγουρίδα μέλι.
Μήπως έχουμε να αντιμετωπίσουμε όσα αντέχουμε τελικά;
* Η Μίκα Πανάγου είναι κοινωνική λειτουργός με εκπαίδευση στη συστημική οικογενειακή θεραπεία