Η Ελλάδα αποτελεί πυλώνα σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Αυτό τόνισε, μεταξύ, άλλων ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Παναγιωτόπουλος, μιλώντας, σήμερα, στο συνέδριο του Economist σε πάνελ για τις προκλήσεις ασφαλείας στην Ανατολική Μεσόγειο με θέμα: «Γεωπολιτική τριβή στην Ανατολική Μεσόγειο και ενεργειακή ασφάλεια – Περπατώντας σε τεντωμένο σχοινί».
«Κάθε φορά», υπογράμμισε ο Ν. Παναγιωτόπουλος, «που υπάρχουν προβλήματα στην Ανατολική Μεσόγειο, αυτά επεκτείνονται πέρα από τα όρια της περιοχής. Κάθε φορά που επικρατεί ειρήνη, υπάρχουν όλες εκείνες οι προϋποθέσεις για ευημερία στην περιοχή και πέρα από αυτήν».
«Είναι προς το συμφέρον μας να διασφαλίσουμε την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή» είπε και πρόσθεσε: «Υπό αυτό το πρίσμα, η Ελλάδα δραστηριοποιείται σε δύο μέτωπα. Το πρώτο είναι η εντατική διπλωματία. Και το δεύτερο η βελτιστοποίηση των δυνατοτήτων των Ενόπλων Δυνάμεων».
Για τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις, ο κ. Παναγιωτόπουλος επισήμανε ότι «η Ελλάδα έχει αλλάξει πολύ τα τελευταία 50 χρόνια» και «τιμά τις υποχρεώσεις της ως μέλος του ΝΑΤΟ». Χαρακτήρισε «στρατηγική» τη σχέση της Ελλάδας με τις ΗΠΑ ενώ εξέφρασε την πεποίθησή του ότι οι σχέσεις των δύο χωρών «βρίσκονται στο καλύτερο δυνατό σημείο».
Για την αναθεωρητική και επιθετική συμπεριφορά της Τουρκίας, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας ανέφερε ότι «το πρόβλημα δεν αντιμετωπίζεται, πλέον, ως διμερής διαφορά ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία ή την Κύπρο και την Τουρκία» αλλά συνιστά ευρύτερο πρόβλημα καθώς ελλοχεύει «ο κίνδυνος αποσταθεροποίησης ολόκληρης της περιοχής», με δεδομένο ότι η Τουρκία δρα «αψηφώντας το διεθνές δίκαιο».
«Η αναθεωρητική συμπεριφορά της Τουρκίας», είπε ο κ. Παναγιωτόπουλος, «είναι αποσταθεροποιητική για την ευρύτερη περιοχή. Από τη Συρία και τη Λιβύη έως την περιοχή του Καυκάσου».
«Το συμπέρασμα», πρόσθεσε, «είναι ότι η Τουρκία έχει εξελιχθεί σε πρόβλημα για όλους. Η Ευρωπαϊκή Ένωση το αντιλαμβάνεται τώρα. Οι ΗΠΑ εκτιμώ ότι έχουν ήδη αντιληφθεί». Κάλεσε, δε, την Τουρκία να «σεβαστεί τους κανόνες του διεθνούς δικαίου» τονίζοντας ότι «υπάρχει όριο στις εθνικές φιλοδοξίες». «Η Τουρκία», συμπλήρωσε, «πρέπει να παίξει σύμφωνα με τους κανόνες».
Από την πλευρά του, ο Χαράλαμπος Πετρίδης, υπουργός Άμυνας της Κύπρου επισήμανε ότι απαιτείται «συνεργασία ώστε να προκύψουν win win καταστάσεις στα ενεργειακά, που θα φέρουν ειρήνη και ευημερία» στην Ανατολική Μεσόγειο. «Η Κύπρος», τόνισε ο Χ. Πετρίδης, «στοχεύει να αποτελέσει πυλώνα σταθερότητας για την ευρύτερη περιοχή. Σε αυτή την κατεύθυνση, προχωρούμε σε διμερείς, τριμερείς και πολυμερείς συνεργασίες εντός αλλά και εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Έκανε ειδική μνεία στις σχέσεις που αναπτύσσει η Κύπρος με Ελλάδα, Ισραήλ και Αίγυπτο ενώ υπογράμμισε ότι «ανοίγει ένα νέο παράθυρο στις σχέσεις Κύπρου – ΗΠΑ». Καταδίκασε τις τουρκικές προκλήσεις στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας ενώ ανέφερε ότι «έχουν γίνει 13 έρευνες για υδρογονάνθρακες τα τελευταία δύο χρόνια στην Κύπρο αλλά και έξι γεωτρήσεις».
Για τη σημασία της Ανατολικής Μεσογείου, τοποθετήθηκε ο Σλόμο Μπεν ‘Αμι, πρώην υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ, τονίζοντας ότι η περιοχή «έχει εξελιχθεί σε ενεργειακό hub» ενώ έχει «αλλάξει και το στρατηγικό περιφερειακό παιχνίδι». Ανέφερε ότι για το Ισραήλ οι συνεργασίες με Ελλάδα και Κύπρο «έχουν στρατηγικό βάθος» ενώ υπογράμμισε ότι για την Ευρώπη οι εξελίξεις στα ενεργειακά ζητήματα της περιοχής έχουν «τρομερή σημασία» για το μέλλον.
Υπογράμμισε, επίσης, ότι η Τουρκία «πραγματοποιεί στροφή από την παραδοσιακή κεμαλική κληρονομιά της σε μια ισλαμιστική δύναμη, που περιφρονήθηκε από την Ευρώπη και για αυτό το λόγο είναι μια δύναμη που αναζητεί ρόλο στη Μέση Ανατολή».
«Στη Μέση Ανατολή», συνέχισε ο Μπιν ‘Αμι, «η Τουρκία είναι πρακτικά απομονωμένη με εξαίρεση το Κατάρ, που μοιράζονται κοινή ιδεολογία. Και για αυτό έχει σοβαρό πρόβλημα. Η Αίγυπτος δεν θα δεχθεί την Τουρκία σε ρόλο διαμεσολαβητή για το Παλαιστινιακό».
«Η λύση», είπε, «πρέπει να προέλθει από το εσωτερικό της Τουρκίας με αλλαγή στην διαμόρφωση της πολιτικής». «Η Τουρκία», συνέχισε, «είναι μια επαναστατική δύναμη, ανικανοποίητη με το status quo, που θα κάνει ό,τι μπορεί για να το αλλάξει».
Στο πάνελ, συμμετείχε και ο Αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα Τζέφρι Πάιατ, ο οποίος τόνισε ότι οι ΗΠΑ δεσμεύονται να εξελίξουν τις στρατιωτικές σχέσεις με την Ελλάδα με «αναβάθμιση και εμβάθυνση» των διμερών σχέσεων και «επέκταση της ελληνοαμερικανικής Συμφωνίας Αμυντικής Συνεργασίας».
Ειδικότερα, για τη στρατιωτική συνεργασία, ο Αμερικανός πρέσβης αναφέρθηκε στην παρουσία των αμερικανικών δυνάμεων σε κοινές ασκήσεις αλλά και για τις συνεργασίες με τις Ένοπλες Δυνάμεις της Ελλάδας στη Σούδα, την Αλεξανδρούπολη, το Πετροχώρι και το Στεφανοβίκειο. Χαρακτήρισε «κοινό το όραμα Ελλάδας και ΗΠΑ για την Ανατολική Μεσόγειο» καθώς οι δύο χώρες «μοιράζονται κοινά συμφέροντα και αξίες».