«Είμαι Ελεύθερος Γάλλος, πιστεύω στον Θεό και στην Πατρίδα μου». Με αυτά τα λόγια δήλωνε το 1941 την ιδεολογική ταυτότητά του ο Στρατηγός Σαρλ (Κάρολος) Ντε Γκωλ. Στις 9 Νοεμβρίου συμπληρώθηκαν 50 χρόνια από τον θάνατό του και ο Γάλλος Πρόεδρος Μακρόν κατέθεσε στεφάνι στον τάφο του Στρατηγού, στο χωριό Κολομπέ λε ντεζ Εγκλίζ (το Κολομπέ των δύο Εκκλησιών), όπου γεννήθηκε και όπου ζήτησε να ταφεί ο θρύλος της νεώτερης Γαλλίας.
Του Κωνσταντίνου Χολέβα *
Έγινε εθνικός ήρωας όταν ηγήθηκε του αγώνος των Γάλλων για την απελευθέρωση από τους Ναζί και σχημάτισε την εξόριστη Κυβέρνηση των Ελευθέρων Γάλλων. Έδινε θάρρος στους συμπατριώτες του κατά τη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής με τα ραδιοφωνικά μηνύματά του από το Λονδίνο. Κυβέρνησε τη Γαλλία από το 1944 έως το 1946 επικεφαλής της Προσωρινής Κυβερνήσεως μετά την απελευθέρωση. Επανήλθε στην πολιτική κατά την περίοδο 1958 – 1969 και διετέλεσε Πρόεδρος της χώρας και ιδρυτής της 5ης Γαλλικής Δημοκρατίας. Η ιδεολογία του ήταν η Χριστιανοιδημοκρατία σε συνδυασμό με τον σεβασμο στην εθνική ταυτότητα, στην ιστορία και στο μεγαλείο της χώρας του. Η ιδεολογική αυτή σχολή ονομάσθηκε Γκωλλισμός και επηρεάζει ακόμη και σήμερα την κεντροδεξιά παράταξη της Γαλλίας.
Ο πατριωτισμός του δεν ήταν ακραίος εθνικισμός. Γι’ αυτό είχε την τόλμη να καταδικάσει την αποικιοκρατία και να αποσύρει τα γαλλικά στρτατεύματα από την Αλγερία. Έδωσε το δικαίωμα στους Αλγερινούς να κυβερνηθούν ως ανεξάρτητο κράτος, αλλά συνάντησε την αντίδραση των Γάλλων στρατηγών που είχαν έδρα την Αλγερία κατά την περίοδο 1958- 1961. Κατέστειλε το πραξικόπημα του Απριλίου 1961 των στρατηγών Σαλ, Σαλάν και Ζουώ και αργότερα αντιμετώπισε απόπειρες κατά της ζωής του από την παραστρατιωτική οργάνωση ΟΑS λόγω της αντιαποικιοκρατικής πολιτικής του.
Είχε βαθειά πίστη στον Θεό και πήγαινε συχνά στην Εκκλησία ως συνειδητός Ρωμαιοκαθολικός. Παρά τον νόμο του 1905 για τον πλήρη διαχωρισμό της δημόσιας από τη θρησκευτική σφαίρα στη Γαλλία τόνιζε τον σεβασμό του στις Χριστιανικές ρίζες του γαλλικού και του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Το όραμά του για μία ενωμένη Ευρώπη «από τον Ατλαντικό ως τα Ουράλια» είχε ως θεμέλιό του το Ευαγγέλιο. Μαζί με άλλους Χριστιανοδημοκράτες ηγέτες των ευρωπαϊκών χωρών οραματίσθηκε τη συμφιλίωση των Γάλλων, των Γερμανών και των υπολοίπων Ευρωπαίων – μετά τον καταστροφικό Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο- σε μία Ευρώπη, η οποία θα ακολουθεί τις Χριστιανικές αρχές.
Εργάσθηκε συστηματικά για τη συνεργασία των ευρωπαϊκών λαών, αλλά έδινε έμφαση στη διατήρηση της εθνικής ταυτότητας κάθε λαού. Στις 15.5.1962 υπογράμμισε ότι ήθελε μία Ευρώπη με Γάλλους που θα μιλούν γαλλικά, Γερμανούς που θα μιλούν γερμανικά και Ιταλούς που θα μιλούν ιταλικά και όχι μία Ευρώπη με απάτριδες που θα μιλούν εσεπεράντο (μία κατασκευασμένη διεθνή γλώσσα).
Στις 4.11.1965 επανήλθε με μία σημαντική δήλωση για την τότε ΕΟΚ (Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα): Δεν θέλω στο μέλλον η ΕΟΚ να διοικείται από έναν Άρειο Πάγο απάτριδων και ανεύθυνων τεχνοκρατών. Με τον όρο «ανεύθυνων» προφητικά μιλούσε για το λεγόμενο «δημοκρατικό έλλειμμα», το οποίο σήμερα απασχολεί τους ευρωπαϊκούς θεσμούς.
Κατά τον ταραχώδη Παρισινό Μάιο του 1968 (εξέγερση φοιτητών και εργατών) αμφισβητήθηκε η παρουσία του στην Προεδρία της Δημοκρατίας. Όμως οι οπαδοί του απάντησαν με τη μεγαλειώδη διαδήλωσή τους στα Ηλύσια Πεδία. Στις 30 Μαίου εκατοντάδες χιλιάδες οπαδών και στελεχών της γκωλλικής (δεξιάς) παράταξης συγκεντρώθηκαν στους παρισινούς δρόμους και δήλωσαν ειρηνικά ότι στηρίζουν τον Ντε Γκωλ. Παραιτήθηκε μετά από ένα χρόνο, διότι οι Γάλλοι μετά από δημοψήφισμα δεν ενέκριναν τις πολιτειακές μεταρυθμίσεις, τις οποίες εκείνος είχε προτείνει. Στις 9 Νοεμβρίου 1970 ο Κάρολος Ντε Γκωλ έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 80 ετών και κηδεύθηκε στο χωριό του. Το φέρετρο καλυμμένο με τη γαλλική σημαία μεταφέρθηκε τιμητικά επάνω σε ένα ελαφρύ τεθωρακισμένο. Άλλωστε ως στρατιωτικός συνέγραψε ένα πολύτιμο εγχειρίδιο για τον ρολο των τεθωρακισμένων.
Ο Κάρολος Ντε Γκωλ σεβόταν την ελληνική ιστορία και επισκέφθηκε τη χώρα μας τον Μάιο του 1963. Υποστήριξε την ένταξή μας στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα μετά και το πρώτο Πρωτόκολλο, το οποίο υπεγράφη το 1961. Αξίζει να διαβάσουμε τα Απομνημονεύματά του και να προβληματισθούμε για το μέλλον της Ευρώπης. Πιστεύω ότι είχε δίκιο ο Ντε Γκωλ: Για να έχει μέλλον η Ευρώπη πρέπει να αξιοποιεί δημιουργικά την αρχαιοελληνική κλασική παιδεία και τη Χριστιανική κληρονομιά της!
* Ο κ. Κωνσταντίνος Χολέβας είναι Πολιτικός Επιστήμων