Στις 19 Σεπτεμβρίου, 601 Ευρωβουλευτές υπερψηφίσαμε την κοινή πρόταση ψηφίσματος σχετικά με την προετοιμασία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου με επίκεντρο την επικίνδυνη κλιμάκωση και τον ρόλο της Τουρκίας στην Ανατολική-Μεσόγειο.
Στο Ψήφισμα καταδικάσαμε τις παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην ΑΟΖ της Ελλάδος και της Κύπρου οι οποίες παραβιάζουν τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδος και της Κύπρου και εκφράσαμε την πλήρη αλληλεγγύη μας στην Ελλάδα και στην Κύπρο. Παροτρύναμε επίσης την Τουρκία να συμπράξει στην ειρηνική επίλυση των διαφορών και να απόσχει από κάθε μονομερή και παράνομη ενέργεια ή απειλή που θα μπορούσε να επηρεάσει δυσμενώς τις σχέσεις καλής γειτονίας.
Η σύνοδος Κορυφής αυτή την εβδομάδα συμπίπτει με την επέτειο 2500 χρόνων από την Ναυμαχία της Σαλαμίνας, μια καθοριστική στιγμή που άλλαξε το ρου της ιστορίας.
Πριν από δυόμισι χιλιάδες χρόνια, στις 29 Σεπτεμβρίου του 480 π.Χ, δύο μεγάλοι πολιτισμοί – οι οποίοι εκπροσωπούσαν δύο αντίθετες κοσμοθεωρίες – ήρθαν αντιμέτωποι στα στενά μεταξύ του λιμανιού του Πειραιά και του νησιού της Σαλαμίνας, σε μια μάχη που όπως πολλοί ιστορικοί λένε, καθόρισε την πορεία της Ευρώπης καθώς και του μεγαλύτερου μέρους του κόσμου.
Σύμφωνα με τον ιστορικό – φιλόσοφο Will Durant, «ο ελληνο – περσικός πόλεμος ήταν μια από τις σημαντικότερες μάχες στην ευρωπαϊκή ιστορία, διότι κατέστησε εφικτή την Ιδέα μιας ισχυρής Ευρώπης και σηματοδότησε την ανάπτυξη του ελληνικού και του μετέπειτα δυτικού πολιτισμού». Συμπληρώνει πως «έδωσε την ευκαιρία στον δυτικό πολιτισμό να αναπτύξει τους πολιτικούς του θεσμούς, απαλλαγμένους από τις επιταγές των βασιλέων της Ανατολής και έθεσε τις βάσεις για μια ελεύθερη και ενοποιημένη Ελλάδα».
Η απαρχή των συγκρούσεων Ανατολής και Δύσης εντοπίζεται ήδη από την περίοδο του Τρωικού πολέμου. Αποτελεί μια σύγκρουση πολιτισμών και αξιών, η οποία έχει διαμορφώσει την ιστορία κάθε γενιάς και απειλεί να αναζωπυρωθεί στην ίδια περιοχή με δυνητικά καταστροφικές συνέπειες.
Οι θεμελιώδεις αξίες του δυτικού πολιτισμού – δημοκρατία, ατομική ελευθερία, ισονομία – γεννήθηκαν στην ελληνική πόλη της Αθήνας, πριν από 25 αιώνες. Ωστόσο, λίγα χρόνια μετά την εδραίωση της δημοκρατίας στην Αθήνα, η Ελλάδα ήρθε αντιμέτωπη με την εισβολή της ισχυρότερης αυτοκρατορίας της Περσίας.
Το 490 π.Χ. ο βασιλιάς της Περσίας Δαρείος, έστειλε υπεράριθμο στρατό με στόχο να υποτάξει την Ελλάδα και να την προσαρτήσει στην αυτοκρατορία του, η οποία εκτεινόταν από το ανατολικό Αιγαίο έως και το σημερινό Αφγανιστάν. Ο Δαρείος ηττήθηκε ολοκληρωτικά στη μάχη του Μαραθώνα και απεβίωσε πέντε χρόνια αργότερα.
Ο γιος του, Ξέρξης τον διαδέχθηκε στον θρόνο και ορκίστηκε να πάρει εκδίκηση για την αποτυχία του πατέρα του. Το 480 π.Χ. συγκεντρώνοντας μια άνευ προηγουμένου στρατιωτική δύναμη – 3 εκατομμυρίων ανδρών και 1200 πλοίων – ηγήθηκε της εκστρατείας κατά των Ελλήνων. Μέχρι το τέλος του ίδιου καλοκαιριού, ο Ξέρξης είχε κατακτήσει όλη τη βόρεια Ελλάδα και παρ’ όλη τη σθεναρή αντίσταση των 300 Σπαρτιατών υπό τον βασιλιά Λεωνίδα, κατάφερε να περάσει το στενό των Θερμοπυλών.
Μόλις ενημερώθηκαν οι Αθηναίοι πως κάμφθηκε η αντίσταση των Σπαρτιατών τρομοκρατήθηκαν. Μετέτρεψαν ωστόσο, τον φόβο τους σε αυταπάρνηση σε σημείο που όταν ένας εκ των ηγετών τους συμβούλεψε να παραδοθούν, εκτελέσθηκε επί τόπου.
Σύμφωνα με τον στρατηγικό σχεδιασμό των Αθηναίων, η πόλη των Αθηνών θα ήταν έρημη. Κατά την απόβαση του περσικού στόλου, 1200 άνδρες εισέβαλλαν στον κόλπο της Σαλαμίνας όπου εκεί αντιπαρατάχθηκαν 380 ελληνικά πλοία. Αποφασισμένος ο Αθηναίος ηγέτης Θεμιστοκλής να αιφνιδιάσει τους Πέρσες, συνέθεσε ένα παραπλανητικό σχέδιο με σκοπό να πείσει τον Ξέρξη να επιτεθεί στα στενά της Σαλαμίνας όπου, όμως, η αριθμητική υπεροχή των πλοίων του θα ήταν άχρηστη. Έτσι έστειλε τον αξιόπιστο αιχμάλωτο Σίκινο, να ενημερώσει τον Ξέρξη πως ο Θεμιστοκλής παίρνοντας το μέρος των Περσών, στέλνει την πληροφορία ότι οι Έλληνες θέλουν να υποχωρήσουν και τον συμβουλεύει να τους επιτεθεί στα στενά της Σαλαμίνας και να τους εξοντώσει, ενώ βρίσκονται σε ταραχή. Ο Ξέρξης πίστεψε στα λεγόμενα του Σίκινου και αμέσως έδωσε διαταγή στους κυβερνήτες των πλοίων να επιτεθούν μαζικά για να μην ξεφύγει κανείς.
Καθήμενος σε θρόνο στην αττική ακτή απέναντι από τη Σαλαμίνα, ο Ξέρξης παρακολουθούσε καθώς τα πλοία του κινούνταν για να συντρίψουν τον ελληνικό στόλο. Παρά την αριθμητική υπεροχή, οι Πέρσες δεν μπόρεσαν να συγκριθούν με την ανώτερη στρατηγική που επινόησε ο Θεμιστοκλής και τελικώς ηττήθηκαν χάνοντας πάνω από 300 πλοία σε αντίθεση με τους Έλληνες που έχασαν μόνο 40. Μπροστά στο φόβο μιας ολοκληρωτικής καταστροφής, ο Ξέρξης υποχώρησε στην Ασία, αφήνοντας πίσω τον καλύτερο στρατηγό του, Μαρδόνιο, με έναν στρατό 300 χιλιάδων ανδρών. Ένα χρόνο αργότερα, εκείνος σκοτώθηκε και τα στρατεύματά του αποδεκατίστηκαν στη μάχη των Πλαταιών.
Η ναυμαχία της Σαλαμίνας, στις 29 Σεπτεμβρίου 480 π.Χ. μεταξύ Ελλήνων και Περσών, θεωρείται από πολλούς ιστορικούς ως μια σύγκρουση, η οποία αποτέλεσε ορόσημο στην ανθρώπινη ιστορία. Σε ενδεχόμενη ήττα των Ελλήνων, η κατάλυση του θεσμού της δημοκρατίας θα ήταν αναπόφευκτη και η δεσποτική διακυβέρνηση των αυτοκρατοριών της Ανατολής, θα καθόριζε το μέλλον της Δύσης.
Σε πλήρη αντιδιαστολή με τον αξιακό κώδικα της Ανατολής, οι Έλληνες ήδη από τις αρχές του 5ου αιώνα π.Χ., διέκριναν ότι μια υγιής κοινωνία πρέπει να αποτελείται από πολίτες με ενεργή συμμετοχή στα κοινά, σύμφωνα με το τρίπτυχο Ισονομία – Ισηγορία – Ισοπολιτεία. Στις ημέρες μας, οι εν λόγω αξίες επιβιώνουν σε ολόκληρη την Ευρώπη αλλά και σε ένα μεγάλο μέρος του κόσμου, χάρη στη γενναιότητα που επέδειξαν εκείνοι οι ολιγάριθμοι Έλληνες 2500 χρόνια πριν. Σε επανάληψη της ιστορίας, οι Έλληνες του σήμερα, αντιμετωπίζουν την ίδια απειλή εξ’ Ανατολών και καλούνται να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων.
Ένας σύγχρονος δυνάστης με αυτοκρατορικές επιδιώξεις, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν πρόεδρος της Τουρκίας, επανειλημμένα παραβιάζει το διεθνές δίκαιο, εκβιάζει την Ευρωπαϊκή Ένωση με την παράνομη προώθηση μεταναστών και προσφύγων και απειλεί αναίσχυντα να καταλάβει με τη βία χερσαίες και θαλάσσιες περιοχές που ανήκουν σε Ελλάδα και Κύπρο.Στην κοινή πρόταση Ψηφίσματος επαναλάβαμε ότι στο διάλογο με την Τουρκία πρέπει να μείνουμε πιστά αφοσιωμένοι στις θεμελιώδεις αρχές και αξίες της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένου του σεβασμού στα ανθρώπινα δικαιώματα, στη δημοκρατία, στο κράτος δικαίου και στην αλληλεγγύη. Καλέσαμε επίσης το Συμβούλιο να είναι έτοιμο να αναπτύξει μια λίστα με περαιτέρω περιοριστικά μέτρα, τομεακά και στοχευμένα, αν δεν υπάρξει σημαντική πρόοδος με την Τουρκία.
Ελπίζω οι αρχηγοί των Κρατών Μελών να ακούνε! Και ελπίζω ότι όταν θα πάρουν τις αποφάσεις τους, θα σταθούν σθεναρά στο πλευρό των ανθρώπων που ανέπτυξαν και εξασφάλισαν τις Ευρωπαϊκές μας αξίες με μεγάλες θυσίες πριν από 2500 χρόνια. Εξ’άλλου, όπως είπε και ο ποιητής Percy Shelly ότι «Είμαστε όλοι Έλληνες».
* Η κα Άννα Μισέλ Ασημακοπούλου είναι Ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας και Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Εργάστηκε ως δικηγόρος στις ΗΠΑ, στον ιδιωτικό τομέα στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, ως συνεργάτης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις Βρυξέλλες και στο Λουξεμβούργο και εξειδικεύεται σε θέματα Ευρωπαϊκού Δικαίου και νέων τεχνολογιών. Διετέλεσε Αντιδήμαρχος Ιωαννίνων και βουλευτής Ιωαννίνων και Β’ Αθηνών, Εκπρόσωπος Τύπου και Τομεάρχης Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης της Νέας Δημοκρατίας.
