Έντονες αναταράξεις σε Αθήνα και Σκόπια προκαλεί η συμφωνία των δύο Πρωθυπουργών σχετικά με την υπόσταση του “Μακεδονικού” κράτους των Σκοπίων.
Στα Σκόπια υφίσταται ήδη αντίδραση του Προέδρου Ιβανώφ, ενώ στην Αθήνα ο Πάνος Καμμένος εκτίμησε ότι η συμφωνία για το Σκοπιανό με τους όρους που περιέχει δεν θα γίνει αποδεκτή σε δημοψήφισμα ή ψηφοφορία στη Βουλή των Σκοπίων.
«Από τους όρους για τους οποίους ενημερώθηκα εγώ θεωρώ ότι δεν θα γίνει δεκτή από δημοψήφισμα ή από τη Βουλής των Σκοπίων» είπε ο κ. Καμμένος.
Όπως εξήγησε ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ «η διαδικασία που θα ακολουθηθεί (σ.σ. στα Σκόπια) και αυτό είναι κυβερνητική θέση είναι μετά την πιθανότητα να γίνει η δεκτή συμφωνία με τον Ζάεφ – εγώ κρατώ τις επιφυλάξεις μου γιατί είναι μια συμφωνία που δεν θα μπορεί να γίνει δεκτή εύκολα από τον Σκοπιανό πρωθυπουργό – θα υπογραφεί αλλά δεν θα έχει ισχύ μέχρι να φηφιστεί από τη Βουλή, να γίνει δημοψήφισμα, να επανέλθει στη Βουλή και αν όλα αυτά ολοκληρωθούν τότε θα έρθει στη Βουλή προς κύρωση».
«Ίσως πάμε και μετα τις εκλογές για κύρωση σε περίπτωση που γινει όλη αυτη η διαδικασία που ανέφερα» πρόσθεσε ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ ενώ σε άλλο σημείο εκτίμησε ότι δεν θα γίνει το φθινόπωρο η συμφωνία.
Παράλληλα ο κ. Καμμένος ζήτησε πριν να υπάρξει οποιαδήποτε διαδικασία στην Ελλάδα να υπάρξει συμβούλιο πόλιτικών αρχηγών προκειμένου να αλλάξει η απόφαση του 1992.
Σύμφωνα με τον ίδιο η συμφωνία που είναι στο τραπέζι περιέχει τους όρους της συμφωνίας Καραμανλή.
Ο κ. Καμμένος επανέλαβε ότι το κόμμα του δεν θα ψηφίσει συμφωνία που θα περιέχει τον όρο Μακεδονία τονίζοντας ότι θα θέσει θέμα κομματικής πειθαρχίας όταν έρθει η συμφωνία στη Βουλή προς ψήφιση.
«Δεν συμφωνούμε και δεν θα ψηφίσουμε καμία συμφωνία που θα περιέχει τον όρο Μακεδονία. Δεν είναι μια απόφαση που μπαίνει σε διαπραγμάτευση. Είμαι σε άμεση συνεννόηση με τον πρωθυπουργό, ενημερώθηκα χθες και εχθές το βράδυ μιλήσαμε με τον Τσίπρα. Είμαστε σε μια φάση πλέον που στη σημερινή ημέρα θα έχει το απόγευμα επικοινωνία με τον Ζάεφ προκειμένου να δοθεί μια απάντηση. Η πρόταση αυτή προκειμένου να έρθει προς κύρωση στη Βουλή όπου εκεί θα και η θέση μας θα είναι αρνητική, είναι η πρώτη φορά που θα θέσω θέμα κομματικής πειθαρχίας. Όποιος σκέφεται να αλλάξει θέση, να φύγει τώρα από το κίνημα» είπε χαρακτηριστικά.
Συγκεκριμενοποιώντας τη στάση των ΑΝΕΛ στη Βουλή είπε ότι «δεν απέχουμε ποτέ. Εμείς ή ψηφίζοιυμε είτε καταψηφίζουμε». «Από εκεί και πέρα υπάρχουν και άλλα μέτρα» συμπλήρωσε ο Πάνος Καμμένος αν και στην ερώτηση «ποια είναι τα άλλα μέτρα» αρκέστηκε να πει ότι θα τα δούμε όταν έρθει εκείνη η ώρα». «Αν φτάσει το θέμα στη ΒΟυλή το πώς θα είναι η συνεργασία με τους ΣΥΡΙΖΑ θα το δούμε εκείνη την ώρα» συμπλήρωσε.
Ερωτηθείς για τους όρους της συμφωνίας είπε ότι «βλέπω όρους που είναι αρκετά ισχυροί όσον αφορά τη σλαβική καταγωγή, τη σλαβική γλώσσα, το ξεκαθάρισμα της ιστορίας της Μακεδονίας, του Μεγάλου Αλεξάνδρου κτλ. Τέτοιους όρους που έχει συμπεριλάβει η Ελλάδα στην πρότασή της δεν τους έχω ξαναδεί. Εάν δεν υπήρχε το κομμάτι του όρου Μακεδονία δεν θα δεσμευόμασταν».
Είπε, επίσης, ότι «αφού δεν τιθεται θέμα ψηφοφορίας άμεσα στη Βουλή» για το θέμα της πΓΔΜ, οι ΑΝΕΛ δεν πρόκειται να υπονομεύσουν την έξοδο της χώρας από το μνημόνιο, τον Αύγουστο, υπενθυμίζοντας ότι η έξοδος της χώρας από τα μνημόνια ήταν ο λόγος και για τον οποίο ιδρύθηκαν οι ΑΝΕΛ και για τον οποίο συνεργάστηκαν με τον ΣΥΡΙΖΑ. «Όταν έρθει το θέμα στη Βουλή θα παραμείνουμε πιστοί σε αυτό που συμφωνήσαμε με το λάο όταν εκλεγήκαμε» είπε ακόμα ο Πάνος Καμμένος ωστόσο πρόσθεσε ότι «εγώ το χέρι μου για είσοδο των Σκοπίων με τον όρο Μακεδονία δεν θα το σηκώσω ποτέ».
Όλα δείχνουν ότι οι πρωθυπουργοί Ελλάδας και Σκοπίων συμφώνησαν στο όνομα «Βόρεια Μακεδονία» (Severna Makedonija – Republic of North Macedonia), το οποίο θα εγκριθεί έπειτα από συνταγματική αναθεώρηση στα Σκόπια και αναμένεται να υπογραφεί στις Πρέσπες μέχρι το τέλος της εβδομάδας.
Συμφωνία υπάρχει και για την εκχώρηση της «μακεδονικής γλώσσας» αλλά και του «Μακεδόνα πολίτη», με διευκρινίσεις στο κείμενο της συμφωνίας, σύμφωνα με πληροφορίες που μετέδωσε το ραδιόφωνο του news24/7.
Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες, στη συμφωνία περιλαμβάνονται:
- Απαλείφονται από το Σύνταγμα της γειτονικής χώρας αναφορές σε «προστασία μακεδονικών μειονοτήτων» εκτός συνόρων και εναρμονίζεται το σχετικό με την ομογένεια άρθρο με το ανάλογο που υπάρχει στο ελληνικό Σύνταγμα.
- Καθορίζονται μεταβατικές περίοδοι για την αλλαγή των εσωτερικών εγγράφων στη γειτονική χώρα, και αυτή η περίπλοκη διαδικασία θα συνδέεται με το άνοιγμα κεφαλαίων των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της «Βόρειας Μακεδονίας».
- Συγκροτείται επιτροπή η οποία θα εξετάσει τη χρήση εμπορικών σημάτων στις δύο χώρες.
- Αναγνωρίζεται «μακεδονική γλώσσα» («Macedonian language»), με τη σημείωση ότι η «Βόρεια Μακεδονία» αναγνωρίζει στο πλαίσιο της συμφωνίας ότι η γλώσσα αυτή είναι σλαβικής προέλευσης (όπως καταγράφεται στο πλαίσιο του ΟΗΕ).
- Σε σχέση με την εθνικότητα ισχύει ο όρος Macedonian/citizen of the Republic of North Macedonia, με τη ρητή αναφορά ότι ο λαός αυτής της χώρας δεν σχετίζεται με τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό.
Τα στάδια μετά τη συμφωνία
- Κύρωση της συμφωνίας από τη Βουλή της γειτονικής χώρας (η κυβέρνηση Ζάεφ έχει την αναγκαία πλειοψηφία).
- Η μη υπογραφή της από τον πρόεδρο Γκιόργκι Ιβάνοφ και η αναπομπή της στη Βουλή.
- Επιστολή από την ελληνική κυβέρνηση προς την ΕΕ και το ΝΑΤΟ ότι ενθαρρύνει την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της «Βόρειας Μακεδονίας» με την ΕΕ και την ένταξή της στο ΝΑΤΟ, υπό την προϋπόθεση ότι έχει πραγματοποιηθεί συνταγματική αναθεώρηση.
- Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ (25-26 Ιουνίου) και Σύνοδος Κορυφής (28-29), όπου αναμένεται να δοθεί ένα θετικό μήνυμα στη «Βόρεια Μακεδονία» για έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων, παρά τις ενστάσεις Γαλλίας και Ολλανδίας, και με τη στήριξη της Γερμανίας.
- Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ (11 Ιουλίου), στην οποία θα δοθεί πρόσκληση ένταξης στη «Βόρεια Μακεδονία», υπό την αίρεση της πραγματοποίησης συνταγματικής αναθεώρησης.
- Επιστολή της κυβέρνησης Ζάεφ στις 190+ χώρες που έχουν αναγνωρίσει τη «Δημοκρατία της Μακεδονίας» ότι στο εξής ισχύει το όνομα Severna Makedonija στις διμερείς σχέσεις και στα διεθνή fora.
- Στο διάστημα από τον Ιούλιο μέχρι τον Δεκέμβριο 2018 η κυβέρνηση Ζάεφ θα πρέπει να πραγματοποιήσει δημοψήφισμα και αν το αποτέλεσμα είναι θετικό θα προχωρήσει στη συνταγματική αναθεώρηση. Αν είναι αρνητικό, υπάρχει ως plan Β το ενδεχόμενο διενέργειας βουλευτικών εκλογών δημοψηφισματικού χαρακτήρα για το Σκοπιανό.
- Αφού ολοκληρωθεί όλη αυτή η διαδικασία στη «Βόρεια Μακεδονία», τότε θα έρθει η συμφωνία στο ελληνικό Κοινοβούλιο για κύρωση και ταυτόχρονα θα κυρωθεί η ένταξη της γειτονικής χώρας στο ΝΑΤΟ.
Τι κερδίζει η Αθήνα
Το νέο όνομα θα υιοθετηθεί μετά από την ολοκλήρωση ενός απαραίτητου χρονικού διαστήματος και θα είναι σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό για όλες τις χρήσεις (erga omnes), όπως παγίως επιδίωξαν οι ελληνικές κυβερνήσεις από το 2008 και μετά.
Αναμφίβολα η χρήση του «erga omnes» για το νέο όνομα αποτελεί το θετικό κομμάτι της συμφωνίας για την Αθήνα καθώς «δόθηκε μάχη» ώστε και τα εσωτερικά έγγραφα να αναφέρουν το νέο όνομα και η χρήση στο εσωτερικό της γειτονικής χώρας να είναι το ίδιο ένα συμφωνημένο όνομα, καθώς το αίτημα της άλλης πλευράς ήταν να ισχύσει το νυν («Μακεδονία»).
Το συνταγματικό όνομα για εσωτερικά έγγραφα αποτελούσε «Δούρειο Ιππο» της διπλής ονομασίας και επέμεινε μέχρι τέλους η Αθήνα σε αυτό. Συνεπώς, πέρα από τα διαβατήρια, και οι ταυτότητες των πολιτών της ΠΓΔΜ θα αναφέρουν το νέο όνομα της χώρας (North Macedonia), όταν ολοκληρωθεί το μεταβατικό διάστημα και η αλλαγή ονόματος κατοχυρωθεί στο Σύνταγμα.
Τα κέρδη για την ΠΓΔΜ
Tο στοιχείο που κερδίζουν οι γείτονες με τη συμφωνία είναι πως η ταυτότητά τους θα είναι «μακεδονική». Βέβαια θα υπάρχει αναφορά ότι δεν έχουν σχέση με τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, ωστόσο κερδίζουν σε αυτή τη διαπραγμάτευση την ταυτότητα καθώς η ελληνική κυβέρνηση έκανε βήμα πίσω προκειμένου να εξασφαλίσει το νέο όνομα και τη χρήση αυτού «έναντι όλων» (erga omnes).
Η «μακεδονική» γλώσσα (των σλαβικών έστω γλωσσών) αποτελεί το δεύτερο κέρδος των γειτόνων. Άλλωστε πολύ σθεναρά οι γείτονες όταν μιλούσαν για συμφωνία που θα «σέβεται» τις ευαισθησίες και την αξιοπρέπεια των λαών», εννοούσαν ότι δεν γίνεται να υποχωρήσουν στο ζήτημα της γλώσσας και της ταυτότητας.
ΝΑΤΟ-ΕΕ (υπό την αίρεση ολοκλήρωσης της συμφωνίας): Αποτελεί ίσως το κέρδος εκείνο που ο Ζόραν Ζάεφ θα φέρει στα χέρια του επιστρέφοντας από τις Βρυξέλλες, προκειμένου να πείσει τους πολίτες τους να υπερψηφίσουν τη συμφωνία, στο δημοψήφισμα που θα ακολουθήσει.
«Χωρίς συμφωνία δεν έχει ΝΑΤΟ» υποστήριξε χθες ο ίδιος στα Σκόπια, στέλνοντας σαφές μήνυμα στον πρόεδρο της χώρας Γκιόργκι Ιβάνοφ να μην επιχειρήσει να καθυστερήσει τη συμφωνία, γιατί υπάρχει η πιθανότητα απώλειας της νατοϊκής πρόσκλησης και προοπτικής. Στοιχείο που απαντά στην ανησυχία των γειτόνων για την ασφάλεια της χώρας τους.
«Είχαμε συμφωνήσει στο “Μακεδονία του Ιλιντεν”»
Μιλώντας στο telma, ο Ζάεφ αποκάλυψε ότι η πρότασή του «Μακεδονία του Ιλιντεν»- που είχε προκαλέσει την έντονη αντίδραση της αντιπολίτευσης στην Ελλάδα- έβρισκε σύμφωνο τον Αλέξη Τσίπρα.
- «Οταν είχαμε κάτι αποδεκτό για τους δύο πρωθυπουργούς, το ανακοινώσαμε. Ηταν το “Μακεδονία του Ιλιντεν”, αλλά μετά δεν έγινε αποδεκτό από την ελληνική κοινή γνώμη. Βλέπω ότι ο Ελληνας πρωθυπουργός είναι ειλικρινής και θέλει να επιλύσει το ονοματολογικό», ανέφερε ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ, σύμφωνα με το telma.
«Πιστεύω ότι η αισιοδοξία μου για την επίλυση του θέματος του ονόματος θα υλοποιηθεί » δήλωσε ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ Ζόραν Ζάεβ μιλώντας στο τηλεοπτικό σταθμό «Τέλμα» των Σκοπίων.
«Βρισκόμαστε μπροστά σε μια ιστορική ευκαιρία για την επίλυση του ζητήματος της ονομασίας και απομένει να διευκρινισθούν όλες τις λεπτομέρειες της συμφωνίας με την Ελλάδα ώστε αύριο με τον πρωθυπουργό Τσίπρα να ανακοινώσω την ευχάριστη είδηση», ανέφερε ο Ζάεφ .
“Έχουμε ήδη ανακοινώσει στο κοινή γνώμη , πως αφήσαμε για αύριο να μιλήσουμε και πάλι, για να κάνουμε το ιστορικό βήμα. Η αισιοδοξία μου αυτή, σας το λέω αποκλειστικά, μπορεί να επιτευχθεί, με μεγάλη εξειδίκευση και επαγγελματισμό των κρατικών θεσμών που ήταν μέρος αυτών των διαπραγματεύσεων. Για να επιτύχουμε μια δίκαιη συμφωνία, για να ενισχύσουμε την ταυτότητα, για να μείνουμε δίπλα στις πιο ισχυρές χώρες των διεθνών οργανισμών “, δήλωσε ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ.
Ο Ζόραν Ζάεφ τόνισε επίσης ότι για «τέτοια ζητήματα, εθνικού χαρακτήρα, σημαντικά για το έθνος, πρέπει όλα τα πολιτικά κόμματα , όλοι οι παράγοντες και όλες οι κοινότητες, να στέκονται μαζί. Όλοι θα ενημερωθούν, ακόμη και από την αντιπολίτευση, και αναμένω υποστήριξη από αυτούς, κάτι που θα αποτελεί μεγάλη ευκαιρία για ένταξη στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ», ανέφερε .
Μια ενδεχόμενη απόρριψη της συμφωνίας, στο δημοψήφισμα που θα διεξαχθεί στην ΠΓΔΜ, θα έχει ως συνέπεια την επιστροφή στην απογοήτευση, στον ριζοσπαστισμό, στον ψευτοπατριωτισμό και στον εθνικισμό, ανέφερε ο Ζόραν Ζάεφ.
«Δεν θέλω καν να σκεφτώ τι θα συμβεί αν αποτύχει. Πρέπει να κοιτάξουμε προς τα εμπρός και είμαι πεπεισμένος ότι αυτή η ευκαιρία δεν θα χαθεί. Αυτή η ιστορική ευκαιρία προσφέρει μόνο καλές προοπτικές για την πΓΔΜ, ενισχύει την ταυτότητα, και καθιστά την χώρα ισότιμο παράγοντα με όλες τις χώρες και αυτά είναι σπουδαία πράγματα. Πιστεύω ότι οι πολίτες θα το καταλάβουν αυτό», είπε ο Ζάεφ.
«Αναμένουμε βοήθεια και υποστήριξη από την Ελλάδα, όπως συμβαίνει τώρα με τη Βουλγαρία. Αναμένουμε από την Ελλάδα να γίνει στρατηγικός μας εταίρος, είπε ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ τονίζοντας πως δεν σχεδιάζει πρόωρες εκλογές μαζί με το δημοψήφισμα, διότι αυτές θα αποτελούν χάσιμο χρόνου.