του: ΓΙΑΝΝΗ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ
Ενας νέος φεμινισμός μοιάζει να απλώνει τα δίχτυα του στην Ευρώπη και την Αμερική, το τελευταίο διάστημα. Ο τρόπος εκδήλωσής του είναι στις δύο ηπείρους διαφορετικός αλλά, ειδικά στην ευρωπαϊκή Γαλλία, εντελώς απροσδόκητος: η ψήφιση νομοσχεδίου, βάσει του οποίου, όποιος σφυρίζει σε μία γυναίκα στο δρόμο ή γενικότερα την “παρενοχλεί”, θα πρέπει να πληρώνει πρόστιμο 750 ευρώ. Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο έχει δημιουργήσει ποικίλες αντιδράσεις και συζητήσεις. Το καμάκι ποινικοποιείται! Το νομοσχέδιο αποτελεί «πνευματικό παιδί» της υφυπουργού Ισότητας Μαρλέν Σιάπα, πρώην μπλόγκερ και φεμινίστριας, στενής συνεργάτιδος του Μακρόν και θεωρεί ως σεξουαλική παρενόχληση των γυναικών στο δρόμο τα πειράγματα, τα βλέμματα, τα σφυρίγματα κ.α. Ωστόσο τόσο ο εκπρόσωπος των αστυνομικών όσο και μέλη της κυβέρνησης Μακρόν, όπως η Sophie Auconie, επισημαίνουν το ανεδαφικό εφαρμογής του νόμου καθώς, εκτός των άλλων, «θα είναι πολύπλοκο να το αποδείξεις».
Χωρίς να θέλω να χρησιμοποιήσω επιχειρήματα…”κάγκουρα”, το όλο θέμα μού φαίνεται ότι αγγίζει τα όρια του γελοίου και του απολύτως μη ρεαλιστικού. Θυμίζει λίγο την κοινωνική μηχανική του Στάλιν. Θέλω να πω, για να μιλήσουμε “κανονικά”, ποιά γυναίκα δεν θέλει το σφύριγμά της, το κοπλιμέντο της, καμιά φορά ακόμη και “λαϊκά ειπωμένο”, την έκφραση ανδρικού θαυμασμού, το “ουά της!” ( που θα’λεγε κι ο Βαρουφάκης….).; Και ποιό ακριβώς ανδρικό πείραγμα συνιστά προσβολή; ( προφανώς πέραν χυδαίων και ακραίων περιπτώσεων ). Ας πούμε το “Μάνα μου!”, τι ακριβώς είναι; Σεξουαλική παρενόχληση; Υπαινικτικό αιμομιξίας; Ή απλώς μια αγνή έκφραση υπερέκκρισης τεστοστερόνης απέναντι σε μια ωραία, σέξι γυναίκα; Υπάρχει γυναίκα στον κόσμο που ένα ανδρικό κοπλιμέντο δεν κάνει καλύτερη τη μέρα της; Δεν της βελτιώνει τη διάθεση, δεν την κάνει να αισθάνεται επιθυμητή; Δεν δείχνει δυσφορία όταν το κοπλιμέντο απευθύνεται σε κάποια άλλη δίπλα της; ( Κι όλα αυτά πού; Στη Γαλλία, παρακαλώ. Με πρωτεύουσα την “ερωτική πόλη” των Παρισίων! Θα τρελαθούμε εντελώς! ).
Ενώ και οι Γερμανοί, προφανώς για να μην μείνουν πίσω.., βρέθηκαν να αντιμετωπίζουν μια έντονη διαμάχη για ένα ποίημα που κοσμεί τον τοίχο πανεπιστημίου στο Βερολίνου και φοιτητές ζητούν να σβηστεί, κρίνοντάς το ως σεξιστικό ( το ποίημα, εν τω μεταξύ, μιλά για “άνθη”…). Κάπου, λίγο έλεος.
Τώρα, στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, υπάρχει το θέμα που έχει προκύψει ¨( πού;;; ) στο ελευθεριακό Χόλιγουντ! Ας δούμε το πράγμα ψύχραιμα και ρεαλιστικά. Φίλος που έμενε σε αυτό επί 30ετία, μου έλεγε ότι ο Ζαν Κλοντ Βαν Νταμ καλούσε νεαρές ηθοποιούς στο σπίτι του για…οντισιόν, στις 12 το βράδυ! Ε, τώρα με συγχωρείς.Η ημέρα διαθέτει 24 ώρες. Είσαι γυναίκα-ηθοποιός και σε καλεί ο άλλος σπίτι του για να σου δώσει ρόλο, μες τα μαύρα μεσάνυχτα. Τι ακριβώς περιμένεις;Τι κάνει “νιάου-νιάου στα κεραμίδια” ( του σπιτιού του Βαν Νταμ ); Δεν είναι προφανές για ποιόν λόγο σε καλεί; Δηλαδή δηλώνεις αθώα και ανυποψίαστη; Ή παραγωγός σε καλεί στη βίλλα του το ΣΚ, για να τριγυρνάς με το μπικίνι σου γύρω-γύρω από την πισίνα και να κάνετε παιχνίδια με το νεράκι. Ε, τι διάολο σκοπούς περιμένεις να’χει; Δηλαδή αν σου την πέσει, θα εκπλαγείς πολύ; Ευπρεπή δικαιολογία για να μην πας, δεν μπορείς να βρεις;
Φυσικά, δεν ισχύει το ότι κάθε οντισιόν είναι και κλήση για σεξ. Αλλά όλα τα πράγματα με κάποιον τρόπο γίνονται. Και οντισιόν γίνονται και στη διάρκεια της ημέρας σε πιο…ουδέτερα μέρη ( στούντιο, θέατρα κ.α.). Οχι ότι και κει κάποιος δεν μπορεί να εκδηλώσει πονηρούς σκοπούς. Απλώς, κάποια πράγματα κραυγάζουν!
Σεξουαλική παρενόχληση υπάρχει σε κάθε χώρο και ασφαλώς αποτελεί μέγα θέμα (παραπέμπω στο εξαιρετικό σχετικό άρθρο της Κατερίνας Γκαγκάκη, πριν λίγες ημέρες, στο The President, με τίτλο #meToo ). Οσο για τον βιασμό, δεν αποτελεί topic συζήτησης, πρόκειται για έγκλημα. Η περίπτωση Γουάινστάιν φαίνεται να είναι υπεράνω πάσης αμφιβολίας, αφού έχουν μαζευτεί καμια…κατοσταριά γυναίκες και τον κατηγορούν, μεταξύ άλλων, και για βιασμούς.
Αλλά η περίπτωση τού Φρίμαν, δεν σας κρύβω ότι κάπως με προβληματίζει. Η μία λέει ότι της έκανε κοπλιμέντο για τα πόδια της. Η άλλη ότι την άγγιξε απαλά στην πλάτη. Sorry αλλά όλα αυτά δεν ακούγονται και πολύ πειστικά. Έπειτα το θέμα έχει και άλλη διάσταση, την οικονομική.
Αγωγή σε πλούσιο και διάσημο του Χόλιγουντ σημαίνει και κάποιες εκατοντάδες χιλιάδες δολλάρια ( στο Λος Αντζελες, Μεξικανοί συχνά πέφτουν από τις σκάλες στα εστιατόρια ή βάζουν…κατσαρίδες στη σαλάτα τους για να ζητήσουν αποζημίωση ). Εναν εύκολο τρόπο για να βγάλει κάποιος χρήματα. Δηλαδή δεν είναι απλώς ηθικών διαστάσεων το θέμα. Ότι -και καλά- θέλεις την ηθική δικαίωσή σου και την τιμωρία του ενόχου. Θέλεις και λεφτά. Πολλά λεφτά. Ε, όταν μπαίνουν στη μέση “τα λεφτά”, δεν είναι κακό να υπάρχουν κάποιες επιφυλάξεις για τις προθέσεις του ενάγοντος ( τουλάχιστον όταν τα πράγματα είναι κάπως νεφελώδη ).
Επίσης το όλο θέμα δύναται να αποτελέσει και ένα ευλογοφανές άλλοθι για την έλλειψη ταλέντου. Δηλαδή να επικαλείσαι την αντίδρασή σου στη σεξουαλική παρενόχληση όταν σε απέρριψαν ενώ απλώς εσύ δεν έκανες για κάτι. Τύπου, “Δεν του έκατσα, γι’αυτό και δεν πήρα τον ρόλο”. Να μην φταίει όμως η σκληροτράχηλη ηθική σου για την απόρριψη αλλά απλώς το ότι δεν είσαι κατάλληλη για μια δουλειά. Δεν ξέρω, η Μέριλ Στριπ ( η οποία ασφαλώς αποτελεί μια κατηγορία μόνη της ) δήλωσε ποτέ ότι δέχτηκε σεξουαλική παρενόχληση; Ή και αντίστροφα: υπάρχει περίπτωση μια όμορφη ηθοποιός στο Χόλιγουντ να μην προσεγγιστεί ερωτικά από..άπαντες; Το θέμα είναι ο τρόπος: πού σταματά το φλερτ και πού αρχίζει η χυδαιότητα και η εκπομπή βίας από τον ισχυρότερο προς τον πιο αδύναμο, προκειμένου εκείνος να ενδώσει στις ορέξεις του.
Επίσης και εδώ υπάρχει επιλεκτική προσέγγιση. Θα αναφέρω την περίπτωση Γούντι Αλεν. Υιοθετείς ένα κοριτσάκι από την Ασία. Το μεγαλώνεις σαν πατέρας. Και μετά, το παντρεύεσαι…Πόσο “νορμάλ” είναι όλο αυτό; Δεν είναι τεράστιο θέμα; Παντρεύεσαι την κόρη σου αφού εσύ είσαι ο πατέρας της. Οχι ο βιολογικός αλλά εσύ είσαι εκείνος που την έχει αναθρέψει, έχει επιδράσει στο μυαλό της, την ψυχολογία της, τη διαμόρφωση του χαρακτήρα της, παντού. Εδώ έγινε ένα σχετικό buzz αλλά επειδή ο Γούντι Αλεν ήταν….ο Γούντι Αλεν, το θέμα πέρασε κάπως στα μουλωχτά ( ενώ κάνει λίγο…Λέρο;).
Τέλος μπείτε και στη θέση όσων με το ταλέντο τους, τη δουλειά τους, την τύχη, τις συγκυρίες, με ό,τι θέλετε, βρέθηκαν είτε σε υψηλές επιδραστικά θέσεις είτε διαθέτουν εκατομμύρια δολάρια. Δηλαδή αυτοί οι άνθρωποι πρέπει να προσέχουν την κάθε λέξη τους, την κάθε χειρονομία τους, τα πάντα, γιατί αλλιώς μπορεί να θεωρηθεί ότι ασκούν βία; Δηλαδή όποιος διαθέτει κάποια ισχύ είναι αναγκασμένος να φέρεται σαν ρομπότ, όχι σαν κανονικός άνθρωπος; Ας πούμε, οι βουλευτές δικαιούνται να κάνουν καμάκι; Να εκδηλώσουν τον θαυμασμό τους για μια γυναίκα με κάποιον λόγο ή χειρονομία ( ή και -γιατί όχι- με…σφύριγμα); Ή αυτόματα θα θεωρηθεί ότι, λόγω της ισχύος τους, φέρνουν την όποια γυναίκα κολακεύσουν σε δύσκολη θέση; Επιτέλους, δεν είναι άντρες αυτοί; Δεν πρόκειται περί “ανάποδου ρατσισμού”; Αλίμονο αν ως κοινωνία, από σεβασμό στην πολιτική ορθότητα, περάσουμε στο τέλος σε “κυνήγι μάγων”!
