Διευκρινίσεις αλλά και φως σε αθέατες πλευρές του έργου της κατασκευής του Μετρό Θεσσαλονίκης παρέχει ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΑΚΤΩΡ, κ. Αλέξανδρος Εξάρχου, με συνέντευξή του στο Capital.gr και τον Δ.Δεβελέκο. Ο επικεφαλής της ελληνικής κατασκευαστικής που ηγείται της κοινοπραξίας που έχει αναλάβει τόσο τη βασική γραμμή, όσο και την επέκταση προς Καλαμαριά, αναφέρεται, μιλώντας αποκλειστικά στο Capital.gr, σε όσα έχουν λεχθεί κατά καιρούς για το Μετρό Θεσσαλονίκης, όπως και σε όσα είδαν, πρόσφατα, το φως της δημοσιότητας περί διεκδίκησης αποζημιώσεων.
– Κύριε Εξάρχου γιατί αποφασίσατε να μιλήσετε τώρα για το Μετρό Θεσσαλονίκης, όταν διαχρονικά από τότε που αναλάβατε δεν έχει σχολιάσει η ΑΚΤΩΡ ποτέ τα όσα έχουν γραφτεί και ειπωθεί;
Έχουμε επιδείξει μια κατά τη γνώμη μας υπεύθυνη στάση, επικεντρωνόμενοι στη δουλειά μας. Έχουμε αναλάβει ένα απαιτητικό και σημαντικό έργο και η μόνη μας προτεραιότητα είναι να το ολοκληρώσουμε άρτια και όσο το δυνατόν συντομότερα, ακολουθώντας τις εντολές της αναθέτουσας αρχής. Εμείς δεν είμαστε πολιτικοί, είμαστε τεχνικοί. Ειδικά ως προς το θέμα των διαρροών, θέλω να ξεκαθαρίσω πως καμία επιστολή δεν διοχετεύθηκε ποτέ εν γνώσει μου ή με την έγκρισή μου στον Τύπο, αφού η αλληλογραφία με τον οποιοδήποτε πελάτη είναι εμπιστευτική κι ως τέτοια αντιμετωπίζεται. Αυτός είναι και ο λόγος που ουδέποτε το Γραφείο Τύπου της ΑΚΤΩΡ σχολίασε επισήμως ή ανεπισήμως, θετικά ή αρνητικά τα όσα εμφανίζονται στον Τύπο και σχετίζονται με επιστολές προς την Αττικό Μετρό. Επειδή, όμως, μια κατά τα άλλα απολύτως ακριβής στο χρόνο που έγινε, παντελώς αχρωμάτιστη πολιτικά και ολιγόλογη δήλωσή μου, ποικιλοτρόπως ερμηνεύεται ή παρερμηνεύεται, μήνες τώρα, προς τέρψη ή παραπλάνηση πολιτικών ακροατηρίων, αισθάνομαι την υποχρέωση και ως πρόσωπο, αλλά και ως επικεφαλής μίας εταιρείας που αδίκως δυσφημείται, να προβώ στις απαραίτητες τελικά διευκρινίσεις.
– Σύμφωνα με όσα είχατε αναφέρει στις 16 Φεβρουαρίου 2019, στο περιθώριο του Thessaloniki Regional Forum, στο Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, το έργο είναι εντός χρονοδιαγράμματος και το 2020 θα έχει τελειώσει. Ισχύουν όσα είχατε, τότε, πει;
Πράγματι, μεταξύ άλλων, ερωτηθείς για το Μετρό της Θεσσαλονίκης είπα – και ορθώς αποδόθηκε από τη δημοσιογράφο και το Πρακτορείο – ότι “Είναι εντός χρονοδιαγράμματος. Το 2020 θα έχει τελειώσει. Διασώθηκε χάρη στην ΑΚΤΩΡ. Θα ήταν η μεγαλύτερη καταστροφή των μετρό στην Ευρώπη. Διακινδύνευσε εξαιρετικά η ΑΚΤΩΡ αναλαμβάνοντας υποχρεώσεις της ΑΕΓΕΚ στο παρελθόν. Δεν είχαμε να κερδίσουμε πολλά χρήματα, αντιθέτως διακινδυνεύτηκαν πολλές ζημιές, αλλά βάλαμε πλάτη όταν η ελληνική πολιτεία μας χρειάστηκε και πλέον το Μετρό της Θεσσαλονίκης όχι απλά θα γίνει, αλλά θα αποτελέσει σημείο αναφοράς για έργα μετρό σε ευρωπαϊκό επίπεδο”. Τι εννοούσα με αυτές τις δηλώσεις και γιατί ήταν απολύτως ακριβείς;
Το χρονοδιάγραμμα βάσει του οποίου εκτελούνταν οι εργασίες τη χρονική στιγμή που έγινε η δήλωση ήταν το χρονοδιάγραμμα που είχε εγκρίνει η Αττικό Μετρό με επιστολή της το 2017 και το οποίο προέβλεπε ολοκλήρωση της βασικής γραμμής του Μετρό Θεσσαλονίκης στις 30.11.2020, με τις επιφυλάξεις για τους σταθμούς “Αγίας Σοφίας” και “Βενιζέλου” και των λύσεων που θα επιλεγούν, για τους οποίους το κατασκευαστικό αντικείμενο δεν είχε προσδιοριστεί επακριβώς, λόγω του απρόβλεπτα μεγάλου αριθμού αρχαιολογικών ευρημάτων.
Κατά συνέπεια, το χρονοδιάγραμμα θα τροποποιούνταν μόλις οριστικοποιούνταν το νέο κατασκευαστικό αντικείμενο για τους προαναφερθέντες σταθμούς, σε χρόνο τέτοιο ώστε να μην επηρεάσει την κρίσιμη διαδρομή και να επιτευχθεί η ολοκλήρωση του έργου στις 30.11.2020. Στον χρόνο που γίνεται η δήλωσή μου το Φεβρουάριο του 2019, είναι βέβαιο ότι δεν υπάρχει πλέον το χρονικό περιθώριο να προσδιοριστεί το τεχνικό αντικείμενο για την κατασκευή του σταθμού “Βενιζέλου” και να τεθεί σε εμπορική λειτουργία το έργο πλήρως, έως το τέλος του 2020 με το Σταθμό “Βενιζέλου”. Κατά τον χρόνο εκείνο, η Αττικό Μετρό έχει ζητήσει πλέον οι συρμοί να διέρχονται από τη μελλοντική θέση του Σταθμού “Βενιζέλου” χωρίς να έχει κατασκευαστεί ο Σταθμός, και σε κάποιο μελλοντικό χρόνο, άγνωστο πότε κατά τη στιγμή της δήλωσής μου, να διακοπεί η λειτουργία του Μετρό στο σταθμό “Σιντριβάνι”, να προσδιοριστεί το νέο αντικείμενο του σταθμού “Βενιζέλου” σε σχέση με τα αρχαία, καθώς και να προσδιοριστεί ο χρόνος και το κόστος της πλήρους ολοκλήρωσης του έργου.
Άρα τον Φεβρουάριο του 2019 όταν δήλωνα ότι το έργο είναι εντός χρονοδιαγράμματος και θα έχει τελειώσει το 2020, ήμουν απόλυτα ειλικρινής και ακριβής, αφού αναφερόμουν στο έργο όπως είχε επαναπροσδιοριστεί από την Αττικό Μετρό – δηλαδή με τους συρμούς να διέρχονται χωρίς να σταματούν από τον σταθμό “Αγίας Σοφίας” ο οποίος θα είχε μεν κατασκευαστεί αλλά δεν θα είχε δοθεί σε λειτουργία, καθώς και μέσω της σήραγγας στη μελλοντική θέση του σταθμού “Βενιζέλου” χωρίς ο σταθμός να έχει κατασκευαστεί ούτε φυσικά να έχει δοθεί σε λειτουργία. Αυτό ήταν το επιθυμητό από την Αττικό Μετρό έργο για το οποίο εργαζόμασταν τον Φεβρουάριο του 2019, αυτό το έργο είχε χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης 30.11.2020 και αυτό το χρονοδιάγραμμα τηρούνταν κατά το χρόνο της δήλωσής μου τον Φεβρουάριο του 2019.
– Ακόμα κι έτσι όμως, κατηγορείται η κοινοπραξία ότι πρόσφατα ανακάλυψε τα προβλήματα και άρχισε να διεκδικεί αποζημιώσεις, ενώ μέχρι τη στιγμή της δήλωσής σας δεν είχε εγερθεί κανένα θέμα. Ισχύει αυτό;
Όχι, σε καμία περίπτωση. Τον Φεβρουάριο του 2019 δεσμευόμασταν από χρονοδιάγραμμα που όριζε την ολοκλήρωση του έργου στις 30.11.2020, με τις πολύ βασικές επισημάνσεις που προανέφερα ως προς τον Σταθμό “Βενιζέλου”, με την προϋπόθεση ότι θα εγκρίνονταν μέχρι το Μάρτιο 2019, 256 μελέτες που είχαν υποβληθεί στην Αττικό Μετρό και παράμεναν σε πολύμηνη εκκρεμότητα. Αυτό το ζήτημα το θέταμε επισήμως και γραπτώς στην αλληλογραφία μας με την Αττικό Μετρό, τόσο πριν (ήδη από την άνοιξη του 2018) όσο και μετά (από τον Μάρτιο του 2019) τη δήλωσή μου τον Φεβρουάριο του 2019 και λαμβάναμε προφορικές διαβεβαιώσεις πως τον Μάρτιο του 2019 όλα θα έχουν επιλυθεί. Συνολικά από τον Απρίλιο του 2018 έως τον Αύγουστο του 2019, υπάρχουν πέραν των 10 επιστολών που θέτουν αυτά τα ζητήματα, που επισημαίνουν τις ενέργειες που απαιτούνται και τονίζουν τα προβλήματα – οικονομικά, χρονικά και τεχνικά – που η απουσία επίλυσης αυτών δημιουργεί για την ολοκλήρωση του έργου. Πολύ περισσότερο, ακριβώς γιατί το κράτος, οι αναθέτουσες αρχές και οι εταιρείες οφείλουν να έχουν συνέπεια και συνέχεια, η αλληλογραφία αυτή συνεχίστηκε και μετά τον Αύγουστο του 2019, φθάνοντας στην πλέον πρόσφατη επιστολή προς την Αττικό Μετρό, της 20ης Μαρτίου 2020.
– Άρα οι αποζημιώσεις είναι απλά η πιο πρόσφατη εξέλιξη μιας διαδικασίας τουλάχιστον δυο ετών; Πώς συνδέονται όμως με την αλλαγή της λύσης για το σταθμό “Βενιζέλου”;
Ακριβώς. Σε ένα έργο, οφείλεις να ενημερώνεις τον πελάτη για όλα τα θέματα που ανακύπτουν, να του καταθέτεις προτάσεις επίλυσης και να περιμένεις τις οδηγίες του ή την έγκρισή του ή τις ενέργειες που απαιτούνται εκ μέρους του πριν προχωρήσεις. Καμία τεχνική εταιρεία στον κόσμο δεν μπορεί να προχωρά χωρίς εγκεκριμένες μελέτες. Το έργο λοιπόν δεν προχωρούσε μεν, τα έξοδα όμως σε μεγάλο βαθμό έτρεχαν και άρα αφού η καθυστέρηση δεν οφείλεται στην κοινοπραξία, ήταν αναμενόμενο να εγερθεί σε συνέχεια όλων αυτών των επιστολών που εστάλησαν τα τελευταία δύο χρόνια και θέμα αποζημιώσεων.
Οι όποιες αξιώσεις για αποζημιώσεις έχουν εγερθεί όμως, δεν έχουν σχέση με την τεχνική λύση για τον σταθμό “Βενιζέλου” αλλά, μεταξύ άλλων, με την καθυστέρηση επιλογής τεχνικής λύσης για τον σταθμό “Βενιζέλου” από το 2017 καθώς και με την καθυστέρηση εγκρίσεων των ως άνω μελετών, αφού όπως προανέφερα, το επιθυμητό από την Αττικό Μετρό κατά τον χρόνο της δήλωσής μου χρονοδιάγραμμα δεν προέβλεπε κατασκευή σταθμού “Βενιζέλου” πριν τις 30.11.2020, δηλαδή πριν την εμπορική λειτουργία του έργου, αλλά μόνο το ότι οι συρμοί θα διέρχονταν μέσω της σήραγγας σε εκείνη τη θέση, μέχρις ότου η Αττικό Μετρό να υποδείξει τι επιθυμεί να γίνει για τον συγκεκριμένο σταθμό, με ποιο κόστος και ποιο χρονοδιάγραμμα.
Ως εκ τούτου, όλη η αλληλογραφία που κατά καιρούς διαρρέεται και εμφανίζεται στον Τύπο εσφαλμένα εμπλέκει το θέμα της τεχνικής λύσης για τον σταθμό “Βενιζέλου” στο ζήτημα των αποζημιώσεων που έχουν ζητηθεί.
– Η κριτική που έχει ασκηθεί για το Μετρό Θεσσαλονίκης είναι άδικη;
Το έργο αυτό έχει κατακριθεί, λοιδορηθεί και γίνει πεδίο ευκαιριακής πολιτικής αντιπαράθεσης, 30 χρόνια τώρα για πολλούς και διαφορετικούς λόγους. Εγώ δεν εξετάζω το έργο συνολικά, μένω στο κομμάτι που αφορά στην ΑΚΤΩΡ κι εκεί πιστεύω πως πράγματι η κριτική είναι δυσανάλογη της προσφοράς της εταιρείας. Θέλω να θυμίσω ότι ζητήθηκε από την ΑΚΤΩΡ να υποκαταστήσει την ΑΕΓΕΚ ως leader της κοινοπραξίας κατασκευής του Μετρό της Θεσσαλονίκης, λόγω οικονομικής αδυναμίας της ΑΕΓΕΚ που κόντεψε να τινάξει το έργο στον αέρα, κρατώντας τα εργοτάξια κλειστά για χρόνια. Θέλω επίσης να θυμίσω ότι στο Μετρό της Θεσσαλονίκης η ΑΚΤΩΡ ενεπλάκη, το 2017 που ουσιαστικά υποκατέστησε την ΑΕΓΕΚ ως μέλος της Αναδόχου Κοινοπραξίας. Άρα είναι άδικο για την ΑΚΤΩΡ να της πιστώνεται οτιδήποτε θετικό ή να της χρεώνεται οτιδήποτε αρνητικό έχει συμβεί σε αυτό το έργο από τη δεκαετία του 1980 και μέχρι τη στιγμή που εντέλει ενεπλάκη στο έργο ως μέλος της κοινοπραξίας, απλά γιατί είναι βολικό να ερεθίζουμε το δημόσιο αίσθημα με τη δαιμονοποίηση του “εργολάβου”, που όταν είμαστε σε θέση ευθύνης σπεύδουμε να φωτογραφιζόμαστε μαζί του και την επόμενη ημέρα τον αντιμετωπίζουμε ως “μίασμα”.
