Την εκτίμηση ότι η Ελλάδα μπορεί και πρέπει να κεφαλαιοποιήσει, στην επόμενη μέρα της πανδημίας, το «άριστα» που έλαβαν διεθνώς οι Ελληνες εξαγωγείς στο διάστημα του lockdown, χάρη στον επαγγελματισμό τους, διατυπώνει σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εξαγωγέων (ΣΕΒΕ), δρ Γεώργιος Κωνσταντόπουλος.
Προσθέτει ότι στην παρούσα φάση αυξημένης αστάθειας και ρευστότητας είναι αδύνατο να προβλεφθεί πώς θα είναι η επόμενη μέρα για τις ελληνικές εξαγωγές, αν δηλαδή θα χαθεί σημαντικό έδαφος φέτος, σε σχέση με το έτος-ρεκόρ 2019, ή αν οι εξαγωγείς θα καταφέρουν να διατηρήσουν κάποια κεκτημένα, παρά τους ισχυρούς κραδασμούς λόγω της Covid-19.
«Αυτό το διάστημα οι Ελληνες εξαγωγείς δώσαμε εξετάσεις στις διεθνείς αγορές και περάσαμε με “άριστα”. Αυτό είναι κάτι που συζητιέται έντονα παντού στο εξωτερικό. Δεν ανεβάσαμε τις τιμές, όπως έκαναν εξαγωγείς άλλων χωρών, δεν κάναμε σπέκουλες και συνεργαστήκαμε άψογα με τις εταιρείες μεταφορών και logistics, ώστε τα προϊόντα να παραδίδονται γρήγορα και με ασφάλεια. Αποκτήσαμε το καλύτερο δυνατό όνομα και θα ξαναέρθουν σε εμάς. Η εμπιστοσύνη έχει “φουντώσει”» λέει χαρακτηριστικά ο δρ Κωνσταντόπουλος.
Αυξημένη ζήτηση για τα ελληνικά οπωροκηπευτικά- Επείγουν οι κινήσεις για εργάτες γης
Σε κάποιους τομείς, επισημαίνει, όπως τα οπωροκηπευτικά, η ζήτηση για ελληνικά προϊόντα είναι αισθητά αυξημένη εν μέσω πανδημίας, αν και το κατά πόσο θα μπορέσουν οι παραγωγοί και οι εξαγωγείς να την ικανοποιήσουν, προς όφελος και της ελληνικής οικονομίας, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τους εργάτες γης -αυτή τη στιγμή υπάρχει μεγάλη έλλειψη εργατικών χεριών.
«Οι Ελληνες δεν δουλεύουν στην πλειονότητά τους στα χωράφια και εργαζόμενοι από Αλβανία ή Βουλγαρία φαίνεται πως θα έρθουν λίγοι σε σχέση με τις ανάγκες, οπότε δεν αποκλείεται όλη αυτή η παραγωγή να μείνει στα δέντρα, παρά την αυξημένη ζήτηση. Επιπλέον, και η μεταποιητική βιομηχανία κινδυνεύει να βρεθεί χωρίς πρώτη ύλη για κονσέρβες κτλ. Μάλιστα, το να γίνουν σχετικές κινήσεις επείγει, γιατί η φράουλα ήδη ξεκίνησε και σε δύο εβδομάδες αρχίζει η συγκομιδή των κερασιών» εξηγεί.
Επισημαίνει ότι χρειάζεται να γίνουν συντονισμένες κινήσεις από τα υπουργεία Εξωτερικών και Αγροτικής Ανάπτυξης για εισαγόμενους εργάτες, με πολύ προσεκτικό σχεδιασμό και με υγειονομικό διαβατήριο, γιατί κατά την περίοδο της συγκομιδής μπορεί να χρειαστεί να συγχρωτιστούν χιλιάδες άνθρωποι, που θα δουλεύουν δίπλα-δίπλα.
Προσθέτει ότι επείγει ακόμα η δημοσιοποίηση συγκεκριμένων κατευθυντήριων γραμμών από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας για τη διαχείριση κι εξαγωγή νωπών προϊόντων, γιατί σήμερα παραγωγοί και εξαγωγείς βαδίζουν «στα τυφλά», έχοντας ως μοναδικό μπούσουλα τις σχετικές αναφορές στη διεθνή βιβλιογραφία.
Τα τρόφιμα “πάνε καλά” στη λιανική, αλλά χάνουν τα μερίδια της HORECA
O πρόεδρος του ΣΕΒΕ επισημαίνει ακόμα ότι στον τομέα του τροφίμου κι ιδίως της μεσογειακής διατροφής η ζήτηση για ελληνικά προϊόντα είναι αυξημένη στη λιανική (σούπερ μάρκετ), αν και έχουν χαθεί τα μερίδια της HORECA (ξενοδοχεία, εστιατόρια, catering), κάτι που είναι ιδιαίτερα έντονο σε αγορές όπως αυτές της Ιταλίας και της Ισπανίας.
«Στα τρόφιμα, στην πυραμίδα της μεσογειακής διατροφής, πηγαίνουμε καλά σε ό,τι έχει να κάνει με το retail, αλλά τα πράγματα είναι αστάθμητα. Πχ, στις ΗΠΑ, αρχικά υπήρξε τεράστια ζήτηση, αλλά όταν ελήφθη η απόφαση Τραμπ για τα μέτρα στα σούπερ μάρκετ, τα προϊόντα έμειναν μαζεμένα στις αποθήκες, οι οποίες “φράκαραν”. Το ίδιο συμβαίνει και με τις οικιακές αποθήκες διεθνώς, άρα δεν είναι εύκολο να γίνουν προβλέψεις για τη ζήτηση μελλοντικά, έχουμε μόνο ενδείξεις, γιατί τα δεδομένα αλλάζουν συνέχεια».
“Δυνατή διαπραγμάτευση” με Τραμπ για τους δασμούς, μπλε οικονομία, δομικά υλικά
Κατά τον δρα Κωνσταντόπουλο, για να διαφυλαχθεί η εξαγωγική δυναμική της Ελλάδας και να κεφαλαιοποιηθεί το καλό όνομα που αποκτήθηκε, χρειάζεται να γίνουν μια σειρά από κινήσεις, όπως μια «δυνατή διαπραγμάτευση» με τη διοίκηση Τραμπ για την άρση των δασμών σε περισσότερα ελληνικά προϊόντα, καθώς οι ΗΠΑ αποτελούν σημαντικό εμπορικό εταίρο για την Ελλάδα (αλλά ο εμπορικός πόλεμος HΠΑ-ΕΕ, με τις Airbus και Boeing στο επίκεντρο, δημιουργεί δυσκολίες).
Επιπλέον, οι επιχειρήσεις χρειάζεται να είναι έτοιμες να αδράξουν τις ευκαιρίες που θα προκύψουν σε τομείς που προς το παρόν έχουν «παγώσει», όπως τα δομικά υλικά ή και η λεγόμενη «μπλε οικονομία». «Στα δομικά υλικά, ανελκυστήρες, μάρμαρα, είχαμε κάνει ένα μεγάλο “μπαμ” στις αναδυόμενες αγορές και τώρα με την πανδημία υπήρξε οπισθοδρόμηση, αλλά πρέπει να είμαστε ετοιμοπόλεμοι για να επανέλθουμε» λέει.
Σε ό,τι αφορά τη μπλε οικονομία επισημαίνει ότι είναι το νέο στοίχημα για τις ελληνικές εξαγωγές «κι είχαμε αρχίσει να τα πηγαίνουμε καλά», αλλά με την πανδημία τα πράγματα πήγαν πίσω, αφού σταμάτησε η κατασκευή πλοίων (σ.σ. βάσει έρευνας της Τραπέζης της Ελλάδος, οι Έλληνες πλοιοκτήτες δημιουργούν ετήσια ζήτηση ναυτιλιακού εξοπλισμού της τάξης των 8 δισ. ευρώ ετησίως, αλλά η ελληνική παραγωγή προϊόντων του είδους ανέρχεται σε μόλις 150 εκατ. ευρώ).
Ισχυρότεροι οι…ισχυροί
Σε κάθε περίπτωση, συμπληρώνει, χρειάζονται τώρα πολύ προσεκτικά βήματα, για να μην έχουμε αξεπέραστα προβλήματα ως προς τη συνέχιση της παραγωγικής διαδικασίας. Για αυτό και, επικαλούμενος και την επιστημονική ιδιότητά του ως γιατρού, ο δρ Κωνσταντόπουλος επισημαίνει την ανάγκη να ληφθούν μέτρα για τους εργαζόμενους από ευπαθείς ομάδες, ώστε να μην υπάρχει κίνδυνος να “τιναχτεί” στον αέρα η λειτουργία μιας βιομηχανίας με 500 εργαζόμενους ή ενός ξενοδοχείου 1000 κλινών, με ό,τι αυτό σημαίνει μακροπρόθεσμα για την επιβίωσή της και τις θέσεις εργασίας.
«Όταν με το καλό χαλαρώσουν τα μέτρα, θα αρκεί να ασθενήσει ένας άνθρωπος, για να διακόψει προσωρινά τη λειτουργία της μια βιομηχανία που απασχολεί 500. Για αυτό έχουμε προτείνει αναστολή εργασίας για εργαζόμενους από ευπαθείς ομάδες, με την οικονομική επιβάρυνση να βαρύνει ισομερώς εμάς τις επιχειρήσεις και τα ασφαλιστικά ταμεία» τονίζει.
Προσθέτει ότι οι Ελληνες εξαγωγείς έχουν δείξει μεγάλη προσαρμοστικότητα. Ωστόσο, οι τράπεζες δίνουν ρευστότητα στους ήδη “δυνατούς”, κάτι που σημαίνει ότι οι ισχυροί (εξαγωγείς και επιχειρηματίες) θα γίνουν ισχυρότεροι και οι αδύναμοι ακόμα ασθενέστεροι, με κάποιους από τους δεύτερους να είναι αμφίβολο αν θα επιβιώσουν. «Αυτοί που έχουν ισχυρά οικονομικά αποθέματα, πιθανώς θα κάνουν επιθετικές κινήσεις προς πάσα κατεύθυνση. Αλλά και οι τράπεζες και ο Οργανισμός Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων (ΟΑΕΠ) και οι ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες, που προς το παρόν τα πηγαίνουν όλοι αρκετά καλά, χρειάζεται να στηρίξουν και τις μικρότερες ελληνικές επιχειρήσεις, γενόμενοι πιο ελαστικοί, πιο large» καταλήγει.
