Σχεδόν στο σύνολό τους οι εταιρίες, εξαιτίας των επιπτώσεων του κορονοϊού, κρίνουν ότι θα μειωθούν οι προγραμματισμένες τους επενδυτικές αποφάσεις και οι περισσότερες πιστεύουν ότι θα μειωθεί η ανάπτυξη της αγοράς στην οποία δραστηριοποιούνται. Εξαιρούνται οι επιχειρήσεις που κινούνται στους τομείς τροφίμων και ποτών, τεχνολογίας, αλλά και της υγείας όπου αναμένουν θετικές εξελίξεις τόσο στις επενδυτικές τους αποφάσεις όσο και στην απασχολησιμότητα.
Αυτό προκύπτει από τα αποτελέσματα της έρευνας του Ελληνο-Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου για τις επιπτώσεις του COVID-19 στην οικονομία και τις επιχειρήσεις ενώ πολλές είναι οι εταιρίες που αναφέρουν ότι δεν είναι σε θέση να προβλέψουν το διάστημα που απαιτείται για την επαναπροσαρμογή τους στο κανονικό επίπεδο λειτουργιών (59%). Παρόλα αυτά αρκετές εταιρίες (31%) θεωρούν ότι το καλοκαίρι θα σηματοδοτήσει και την ύφεση του φαινομένου, οπότε και θα είναι σε θέση επιστροφής στις φυσιολογικές επιχειρησιακές τους λειτουργίες.
Το επιμελητήριο προχώρησε στη διεξαγωγή έρευνας για τις επιπτώσεις του COVID-19 το διάστημα 16 έως 20 Μαρτίου 2020 και στην έρευνα συμμετείχαν 281 εταιρείες και οργανισμοί η πλειονότητα των οποίων έχει νόμιμη παρουσία στην Ελλάδα, αλλά και εταιρείες που δραστηριοποιούνται τόσο σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, στις Η.Π.Α αλλά και σε άλλες χώρες του κόσμου.
Όπως αναφέρεται, οι περισσότερες εταιρείες ανησυχούν για το οικονομικό τους μέλλον και προβλέπουν μείωση των εσόδων τους με εξαίρεση αυτές που δραστηριοποιούνται στον τομέα των τροφίμων, των ποτών, της τεχνολογίας και της εφοδιαστικής αλυσίδας.
Όλες οι επιχειρήσεις ζητούν μέτρα για χρηματοοικονομική στήριξη από το κράτος καθώς και δραστικά μέτρα για τον περιορισμό της εξάπλωσης του ιού, με στόχο την άμεση ανάκαμψη τους.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης το ποσοστό επίπτωσης του COVID-19, στα πρόσθετα μέτρα που έχουν λάβει οι εταιρίες με σκοπό τη συνεχίσουν τη λειτουργία τους και να προστατεύσουν τους εργαζόμενους τους, στις επιπτώσεις όσο αφορά την απασχολησιμότητα αλλά και τα ποσοστά που σχετίζονται με το επίπεδο παραγωγικότητας εργασίας στο σπίτι σε σχέση με την εργασία στο γραφείο.
Συμπεράσματα
Από τα αποτελέσματα της έρευνας φαίνεται ότι το μεγαλύτερο μέρος των συμμετεχουσών εταιριών επηρεάστηκε από τις συνέπειες του ιού με αποτέλεσμα να αναμένουν μείωση των προβλεπόμενων εσόδων τους. Αντίθετα, οι εταιρίες που ανέφεραν ότι δεν έχουν μέχρι στιγμής επηρεαστεί από το ξέσπασμα του COVID-19 απάντησαν πως προσβλέπουν ακόμη και σε μια πιθανή αύξηση των εσόδων. Οι εταιρίες αυτές δραστηριοποιούνται στον τομέα των τροφίμων και ποτών, της τεχνολογίας και της εφοδιαστικής αλυσίδας. Αξιοσημείωτο είναι και το γεγονός, πως οι περισσότερες από τις μικρού μεγέθους εταιρίες (<50 εργαζομένους), αναμένουν σημαντική μείωση των εσόδων τους κατά 50% και παραπάνω.
Επίσης, σύμφωνα με τις απόψεις των συμμετεχουσών εταιριών, τα αποτελέσματα της κρίσης αυτής θα γίνουν άμεσα αντιληπτά και σε λιγότερο από 1 έως και 3 μήνες θα έχουν φανεί οι αρνητικές επιπτώσεις της παρούσας ύφεσης στην οικονομία. Αυτό φαίνεται και από το γεγονός ότι περισσότερες από τις μισές εταιρίες δήλωσαν πως έχουν επηρεαστεί οι εισαγωγικές/εξαγωγικές τους δραστηριότητες. Τα προβλήματα στις μετακινήσεις και η αβεβαιότητα και αδυναμία στην λήψη αποφάσεων, καθώς και η μειωμένη ζήτηση για το προϊόν τους είναι τα βασικότερα προβλήματα που φαίνεται ότι απασχολούν τις επιχειρήσεις.
Πάντως, αξιολογώντας τις απαντήσεις των εταιριών, φαίνεται ότι η καθημερινή λειτουργία και τα έσοδα έχουν δεχθεί τις μεγαλύτερες επιπτώσεις από το ξέσπασμα του COVID-19. Αντίθετα, η παραγωγή έχει κλονιστεί λιγότερο, καθώς η ζήτηση κυρίως σε είδη πρώτης ανάγκης συνεχίζει να είναι αυξημένη.
Ακόμη ένα σημείο που αξίζει να σημειωθεί είναι πως σχεδόν στο σύνολό τους οι εταιρίες, κρίνουν ότι θα μειωθούν οι προγραμματισμένες τους επενδυτικές αποφάσεις και οι περισσότερες πιστεύουν ότι θα μειωθεί η ανάπτυξη της αγοράς στην οποία δραστηριοποιούνται. Όπως και προηγουμένως, οι εξαιρέσεις έγκεινται στο γεγονός ότι οι επιχειρήσεις που κινούνται στον τομέα των τροφίμων και ποτών, της τεχνολογίας, αλλά και της υγείας αναμένουν θετικές εξελίξεις τόσο στις επενδυτικές τους αποφάσεις όσο και στην απασχολησιμότητα.
Επιπρόσθετα, οι εταιρίες ανέφεραν πως λόγω του COVID-19 έχουν λάβει μέτρα για την αντιμετώπιση της κατάστασης. Η εφαρμογή μέτρων υγιεινής και ασφάλειας στους χώρους εργασίας, η ψηφιοποίηση των περισσότερων συστημάτων τους, καθώς και η ακύρωση όλων των επαγγελματικών τους δραστηριοτήτων (ταξίδια, συνέδρια, συναντήσεις), συγκαταλέγονται στις ενέργειες που πραγματοποίησαν οι περισσότερες εταιρίες, ως μία προσπάθεια περιορισμού του φαινομένου. Σε επόμενο στάδιο οι εταιρίες φαίνεται ότι επανεξετάζουν τη στρατηγική και τον προϋπολογισμό τους, περικόπτουν τις δαπάνες τους και επανεκτιμούν τα προβλεπόμενα έσοδά τους. Ορισμένες από τις συμμετέχουσες εταιρίες έχουν ήδη προβεί σε κλείσιμο των επιχειρήσεών τους εφαρμόζοντας την πολιτική “μένουμε σπίτι”, ενώ όσες δεν δύναται να κλείσουν, λόγω της φύσης της εργασίας, προβαίνουν σε λειτουργία με προσωπικό ασφαλείας.
Μέτρα
Όσον αφορά στα μέτρα που πρέπει να λάβει το κράτος στα μέσα αυτής της κρίσης, οι εταιρίες ανέφεραν πρωτίστως ότι χρειάζεται η επιβολή μέτρων για τη χρηματοοικονομική τους στήριξη. Παράλληλα, θα πρέπει να εξεταστεί το πάγωμα πληρωμών-οφειλών και γενικότερα των φορολογικών τους υποχρεώσεων προς το κράτος και η προσαρμογή των δανείων τους, είτε με την αναστολή δανειακών υποχρεώσεων, είτε με τη χορήγηση δανείων με χαμηλά ή μηδενικά επιτόκια. Επίσης κρίνουν πως πρέπει να εφαρμοστούν αυστηρά μέτρα τήρησης της πολιτικής “μένουμε σπίτι” και να κλείσουν όλες οι εταιρίες (εκτός από εκείνες με είδη πρώτης ανάγκης). Ορισμένες εταιρίες δήλωσαν ότι σημαντικό είναι να ρυθμιστούν τόσο οι εργοδοτικές εισφορές, όσο και να ενισχυθούν τα κονδύλια για τις πληρωμές των εργαζομένων από το κράτος σε όλες τις επιχειρήσεις που έχουν κλείσει. Σημαντική βάση στην ενδυνάμωση της απρόσκοπτης λειτουργίας των εταιριών από το σπίτι θα αποτελέσουν οι συνέργιες του κράτους με τις εταιρίες τηλεπικοινωνιών, ώστε να ενισχυθούν οι ψηφιακές υποδομές σε όλη τη χώρα. Η στοχευμένη ανάληψη πρωτοβουλιών από το κράτος και η εφαρμογή των οδηγιών από τις επιχειρήσεις μπορούν να συντελέσουν στην αντιμετώπιση της ασύμμετρης αυτής απειλής και να αναστρέψουν το υφεσιακό αυτό κλίμα.
Επίδραση του COVID-19 στις εισαγωγικές / εξαγωγικές δραστηριότητες
Με το ιδιαίτερα υψηλό ποσοστό ύψους 61% οι περισσότερες εταιρίες, οι οποίες ακολουθούν εισαγωγική/εξαγωγική δραστηριότητα έχουν επηρεαστεί σημαντικά στον τομέα αυτό, ενώ μόλις το 39% δεν έχει καμία επίπτωση από το ξέσπασμα του ιού. Αυτό οφείλεται και στο γεγονός πως οι περισσότερες χώρες έχουν εφαρμόσει ιδιαίτερα αυστηρά μέτρα, ως προς τις διακινήσεις προϊόντων από και προς τη χώρα τους.
Επίπεδο παραγωγικότητας εργασίας στο σπίτι
Οι εταιρίες που εφαρμόζουν πολιτικές απομακρυσμένης εργασίας, έχουν παρατηρήσει με ποσοστό 37% πως το προσωπικό είναι το ίδιο παραγωγικό, ενώ το 33% ότι παρουσιάζει λιγότερη παραγωγικότητα. Παρόλα αυτά, το 21% δεν έχει διαμορφωμένη άποψη επί του ζητήματος, ενώ μόλις το 7% θεωρεί ότι το προσωπικό της είναι περισσότερο παραγωγικό.
