Τι δηλώνω;

Στο Κτηματολόγιο καταγράφονται τα εμπράγματα δικαιώματά μας πάνω στα ακίνητα. Εδώ θα χρησιμοποιήσουμε καταχρηστικά τον όρο «δηλώνω», γιατί έτσι καθιερώθηκε στην καθημερινότητα. Στην πραγματικότητα, οι δηλώσεις αφορούν μόνο στην κτηματογράφηση, συνοπτικά όμως θα δούμε και τι ισχύει με τη λειτουργία του κτηματολογίου.

Όπως είπαμε, μόλις ξεκινήσει η κτηματογράφηση, οι δικαιούχοι εμπραγμάτων δικαιωμάτων σε ακίνητα στην περιοχή που κτηματογραφείται πρέπει να τα δηλώσουν. Την έναρξη της κτηματογράφησης, εφόσον είστε κάτοικος της περιοχής στην οποία αυτή γίνεται, είναι μάλλον δύσκολο να μην τη μάθετε. Το πρόβλημα είναι αν δεν κατοικείτε εκεί και δε σας ενημερώσει κάποιος δικός σας. Για αυτό λύση μπορεί να δώσει το site του Ελληνικού Κτηματολογίου, το οποίο καλό είναι να το κοιτάτε πότε-πότε (θα το συζητήσουμε αυτό αναλυτικότερα μια άλλη φορά).

Δράττομαι εδώ της ευκαιρίας για να επαναλάβω: ΚΑΝΤΕ ΤΗ ΔΗΛΩΣΗ ΚΤΗΜΑΤΟΓΡΑΦΗΣΗΣ!

Τι δηλώνουμε όμως στο κτηματολόγιο; Παρακάτω θα αναφερθούμε στα δικαιώματα τα οποία υπάρχουν ΠΡΙΝ την έναρξη της κτηματογράφησης και τα οποία πρέπει να τα δηλώσουμε στο κτηματολόγιο. Για κάθε δικαίωμα που θα συσταθεί, μεταβληθεί ή καταργηθεί ΜΕΤΑ την έναρξη της κτηματογράφησης, θα λαμβάνουμε ούτως ή άλλως οδηγίες από το δικηγόρο, το συμβολαιογράφο ή το δικαστικό επιμελητή που θα αναλάβει τη διεκπεραίωσή του.

Από τα δικαιώματα που έχουμε πάνω σε ακίνητα το χρόνο της έναρξης της κτηματογράφησης, στο κτηματολόγιο δηλώνουμε:

• Την κυριότητα, πλήρη και ψιλή.
• Την επικαρπία, την οίκηση και τις άλλες δουλείες, εφόσον έχουν συσταθεί υπέρ ημών ή υπέρ του ακινήτου μας. Αν είναι σε βάρος του ακινήτου μας, τη δήλωση δεν την υποβάλλουμε εμείς.
• Τις εμπράγματες ασφάλειες (υποθήκες, προσημειώσεις), εφόσον είναι υπέρ ημών και έχουν εγγραφεί σε ακίνητα τρίτων. Δε δηλώνουμε εμείς την προσημείωση που η τράπεζα έχει εγγράψει στο ακίνητό μας, αν και καλό είναι σε μεταγενέστερη φάση να δούμε αν η τράπεζα την έχει δηλώσει σωστά.
• Τις κατασχέσεις που έχουμε εγγράψει σε ακίνητα τρίτων. Και εδώ φυσικά και δε δηλώνουμε τις κατασχέσεις που ο ΕΦΚΑ ή άλλες εκφράσεις του πολυαγαπημένου μας Δημοσίου έχουν εγγράψει στο ακίνητό μας!
• Τις αγωγές που έχουμε ασκήσει πάνω σε ακίνητα άλλων. Φυσικά και δε δηλώνουμε τις αγωγές που άλλοι έχουν ασκήσει πάνω στο ακίνητό μας. Προσοχή: τη δήλωση των αγωγών συχνά την παραλείπουμε, με αποτέλεσμα να χρειάζονται διορθωτικές ενέργειες αργότερα. Επίσης, αν κατά τη διάρκεια της κτηματογράφησης εκδοθεί απόφαση πάνω σε αγωγή που ήδη εκκρεμεί, συνεννοούμαστε με το δικηγόρο μας για το αν χρειάζεται να δηλωθεί κι αυτή.
• Τις μακροχρόνιες μισθώσεις ακινήτων, αυτές δηλαδή που κάναμε με συμβόλαιο και έχουμε εγγράψει και στο υποθηκοφυλακείο.
• Ενδεχομένως να υπάρχουν και άλλα δικαιώματα που χρειάζεται να δηλωθούν, όπως ορισμένα που προκύπτουν από πράξεις εφαρμογής ή μεταφορά συντελεστή δόμησης, αλλά εδώ μπαίνουμε σε πολύ εξειδικευμένα ζητήματα.

Από την παραπάνω λίστα, η κυριότητα και οι δουλείες είναι εύκολα κατανοητές. Τα υπόλοιπα είναι κάπως ιδιαίτερες περιπτώσεις. Για το λόγο αυτό, καλό είναι, ακόμα κι αν μπορούμε μόνοι μας να συμπληρώσουμε τα έντυπα δήλωσης, να ρωτήσουμε το δικηγόρο μας για το ποια δικαιώματά μας δηλώνουμε. Σε γενικές γραμμές, ασφαλής οδηγός είναι πως δηλώνουμε ό,τι έχουμε εγγράψει-μεταγράψει στο υποθηκοφυλακείο, όμως για απόλυτα ασφαλή απάντηση στο τι δηλώνουμε, εφόσον έχουμε και κάτι άλλο πέρα από κυριότητα και δουλείες, επιμένω: επικοινωνία με δικηγόρο!

Κατά τη λειτουργία του κτηματολογίου, τα πράγματα είναι πιο απλά. Αν συντάξουμε ένα συμβόλαιο, θα μας πει ο συμβολαιογράφος να το καταχωρίσουμε στο κτηματολόγιο. Αν ασκήσουμε μία αγωγή, αν επιβάλουμε μια προσημείωση ή μία κατάσχεση, θα την καταχωρίσει ο δικηγόρος ή ο δικαστικός επιμελητής. Αν εκδοθεί μία διοικητική πράξη, θα την καταχωρίσει -με τους συνήθεις ρυθμούς του- το Δημόσιο. Σε γενικές γραμμές, στη λειτουργία του κτηματολογίου δεν έχουμε αμφιβολίες για το τι «δηλώνουμε», αφού δεν υπάρχει πιθανότητα να μη μας παραπέμψουν εκεί αν έχουμε κάτι προς «δήλωση». Σε όποια περίπτωση αμφιβολίας όμως, μια επικοινωνία με το δικηγόρο μας θα λύσει κάθε απορία.