Η Ελλάδα με τη Συμφωνία των Πρεσπών πρέπει να αναλάβει ηγετικό ρόλο στα Βαλκάνια, τόνισε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας από το βήμα ημερίδας του Economist για τα Δυτικά Βαλκάνια, που διεξάγεται στα Σκόπια.
«Είναι σαφές ότι έχουν γίνει πολύ μεγάλα βήματα για την υλοποίηση της Συμφωνίας, αλλά παραμένουν και άλλα», σημείωσε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ επισημαίνοντας πως αυτά έχουν να κάνουν «ειδικά σε σχέση με τα αρχαία ελληνικά πολιτιστικά σύμβολα, την εφαρμογή της Συμφωνίας που επετεύχθη τον Ιούνιο για τα σχολικά βιβλία από την αρμόδια επιτροπή, αλλά και την πρόοδο της επιτροπής για τα εμπορικά σήματα».
Αναφερόμενος στη δυναμική που δημιουργήθηκε, «όταν αποφασίσαμε να χτίσουμε μια σχέση αμοιβαίου σεβασμού και συνεργασίας, κόβοντας τα δεσμά που μας κρατούσαν πίσω», όπως χαρακτηριστικά είπε. Ο κ. Τσίπρας έκανε ιδιαίτερη μνεία στους τομείς της οικονομίας, του τουρισμού αλλά και της άμυνας, όπου υπεγράφη χθες συμφωνία για την αστυνόμευση του εναέριου χώρου της Βόρειας Μακεδονίας. Σημείωσε, δε, την ανάγκη να ενταθεί η συνεργασία αυτή και στον τομέα του περιβάλλοντος.
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ είπε ακόμα πως -τόσο όταν εγκαινιαζόταν το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών όσο και στις 17 Ιουνίου 2018- όταν οι τότε υπουργοί Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς και Νίκολα Ντιμιτρόφ υπέγραφαν τη Συμφωνία των Πρεσπών, «όλοι μας αισθανθήκαμε ότι γράφαμε ιστορία».
«Είναι ίσως αντιφατικό, αλλά η Συμφωνία αυτή – με όλους τους όρους και τα πολύπλοκα άρθρα της – επέτρεψε και επιτρέπει και σήμερα στις διμερείς μας σχέσεις να απελευθερωθούν και να αποκτήσουν μια μοναδική δυναμική», υποστήριξε ο κ. Τσίπρας.
«Ασφαλώς, η πιστή εφαρμογή της Συμφωνίας είναι ο μόνος δρόμος για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ μας» επισήμανε, λέγοντας παράλληλα πως «δεν πρέπει να αφήσουμε ανεκμετάλλευτη αυτήν την δυναμική για συνεργασία που η ίδια η Συμφωνία δημιούργησε, μεταξύ δύο γειτονικών κρατών».
Μιλώντας στη συνεδρία της ημερίδας του Economist με θέμα “Τα επόμενα βήματα προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση για τα Δυτικά Βαλκάνια. Πώς διαμορφώνεται το βαλκανικό τοπίο μετά τη Συμφωνία των Πρεσπών”, με τη συμμετοχή του πρωθυπουργού της Βόρειας Μακεδονίας Ζόραν Ζάεφ και του πρώην προέδρου του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς, ο κ. Τσίπρας χαρακτήρισε κρίσιμη καμπή για τις ευρωπαϊκές και περιφερειακές εξελίξεις τη Συμφωνία των Πρεσπών.
Όπως χαρακτηριστικά είπε, η Συμφωνία αφενός μεν συμβολίζει τη νίκη της διπλωματίας απέναντι στις δυνάμεις του εθνικισμού της αδράνειας και της εθνικής περιχαράκωσης, αφετέρου δε επιβεβαιώνει το ίδιο το διακύβευμα του ευρωπαϊκού εγχειρήματος, που είναι η εξασφάλιση και εξάπλωση της ειρήνης και της ευημερίας, ενώ αναδεικνύει και την αξία που έχει να τολμάμε να λαμβάνουμε γενναίες προοδευτικές αποφάσεις, αψηφώντας το πολιτικό κόστος.
Μείζον ζήτημα αξιοπιστίας για την ΕΕ να δώσει “πράσινο φως” στην έναρξη της ενταξιακής διαδικασίας
Ο κ. Τσίπρας χαρακτήρισε μείζον ζήτημα αξιοπιστίας για την ΕΕ να δώσει πράσινο φως στην έναρξη της ενταξιακής διαδικασίας στο επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Η ΕΕ οφείλει να αποδράσει από την εσωστρέφειά της και να δώσει το μήνυμα ότι αποτελεί όντως μιας ισχυρή παγκόσμια δύναμη που μπορεί να προωθήσει την ειρήνη και τη σταθερότητα στη γειτονιά της, που μπορεί να αρχίσει να κλείνει -οριστικά πια – τις πληγές που άφησε πίσω του ο πόλεμος στη Γιουγκοσλαβία».
Περιγράφοντας το πλαίσιο της πραγματικότητας των τελευταίων ετών στην περιοχή μας, ο κ. Τσίπρας αναφέρθηκε στο “πάγωμα” της διαδικασίας διεύρυνσης την περίοδο 2014-2017, στη «χειρότερη προσφυγική κρίση μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, με ισχυρές αντιπαραθέσεις μεταξύ μας στον Βαλκανικό Δρόμο», στις σοβαρές πολιτικές και εθνοτικές κρίσεις στο Μαυροβούνιο, τη Βόρεια Μακεδονία, την Αλβανία, αλλά και στην έλλειψη κάποιας δυναμικής, αμιγώς περιφερειακής, πρωτοβουλίας συνεργασίας στα Βαλκάνια.
«Το δύσκολο λοιπόν, το 2017, ήταν να δημιουργηθεί μια δυναμική απέναντι σε όλες αυτές τις δυνάμεις του εθνικισμού και της εσωστρέφειας στην Ευρώπη και τα Βαλκάνια», σημείωσε και αναφέρθηκε στις συναντήσεις που είχε ως πρωθυπουργός της Ελλάδας το 2017 με τους πρωθυπουργούς της Βουλγαρίας και της Σερβίας στη Θεσσαλονίκη, (αλλά και τον Οκτώβριο του 2017 στη Βάρνα, όπου στην πρωτοβουλία αυτή είχε προστεθεί και η Ρουμανία), όπου όλοι συμφώνησαν ότι «δεν υπήρχε άλλος δρόμος από την αναζωογόνηση της ευρωπαϊκής προοπτικής των Δυτικών Βαλκανίων».
Σε αυτό το πλαίσιο επισήμανε μια σειρά από πρωτοβουλίες που ανελήφθησαν, τις συναντήσεις των περιφερειακών σχημάτων που ακολούθησαν, το γεγονός ότι «η Ελλάδα συμφώνησε ένα διαπραγματευτικό πλαίσιο με την Αλβανία που, όταν τηρείτο, θα επέτρεπε τη στήριξη της ευρωπαϊκής της προοπτικής», τις προοπτικές για οικονομική συνεργασία και συνανάπτυξη στα Βαλκάνια με επίκεντρο τη Θεσσαλονίκη, που αναδείχθηκαν στο πλαίσιο της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης το 2018, με τιμώμενη χώρα τις ΗΠΑ, αλλά και τη συνάντηση που είχε ο ίδιος με τον Ζόραν Ζάεφ το 2018 στο Νταβός, όπου συμφώνησαν ότι έπρεπε να βρουν μια αμοιβαία αποδεκτή λύση στο ζήτημα του ονόματος.
