Πονοκέφαλο για την επερχόμενη Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν προκαλεί η κατ’ αρχήν απόρριψη δύο υποψηφίων Επιτρόπων από την επιτροπή Νομικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της Ρουμάνας Ροβάνα Πλουμπ, υποψήφιας για το χαρτοφυλάκιο των Μεταφορών, και του Ούγγρου Λάζλο Τροκσάνι υποψήφιου για τη Διεύρυνση, με την αιτιολογία της «σύγκρουσης συμφερόντων». Η εξέλιξη έχει προκαλέσει την αντίδραση της Ρουμανίας και της Ουγγαρίας που μιλάνε για απόφαση με πολιτικά κίνητρα, ενώ η νέα Πρόεδρος της Επιτροπής και ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου καλούνται να επιλύσουν το πρόβλημα, είτε με επανεξέταση των υποψηφίων, είτε, αν αυτό δεν καταστεί δυνατόν, με την εισήγηση προς τις δύο χώρες να προτείνουν νέα πρόσωπα.
Στο μεταξύ, όπως αναφέρει με ανακοίνωσή του το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στις 30 Σεπτεμβρίου αρχίζουν οι ακροάσεις των υποψήφιων Επιτρόπων από τις καθ’ ύλην αρμόδιες κοινοβουλευτικές επιτροπές. Αναμένεται η έγκρισή τους ως σώμα από την Ολομέλεια του ΕΚ στις 23 Οκτωβρίου και στη συνέχεια ο διορισμός τους από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο με ειδική πλειοψηφία ώστε την 1η Νοεμβρίου να αναλάβουν καθήκοντα.
Η εκπρόσωπος της Επιτροπής Μίνα Αντρέεβα δήλωσε ότι η διακοπή της διαδικασίας ακροάσεων για τους δύο υποψήφιους «δεν σημαίνει αναγκαστικά ότι θα προταθεί νέα υποψηφιότητα» και ότι «τα επόμενα βήματα θα καθοριστούν από το ευρωκοινοβούλιο και την φον ντερ Λάιεν.
Πηγές του ΕΚ δήλωσαν, σύμφωνα με το Politico, ότι τα κείμενα της Επιτροπής Νομικών Υποθέσεων περιέχουν ασάφειες και ο πρόεδρος του ΕΚ Νταβίντ Σασόλι αναμένεται να ζητήσει διευκρινίσεις από την εν λόγω επιτροπή πριν στείλει επιστολή, όπως προβλέπεται, στην φον ντερ Λάιεν.
Αν η επιτροπή του ΕΚ ξεκαθαρίσει ότι οι αμφιβολίες της δεν μπορούν να αρθούν, η γερμανίδα Πρόεδρος της Επιτροπής θα έρθει σε δύσκολη θέση έναντι των κυβερνήσεων της Βουδαπέστης και του Βουκουρεστίου, οι οποίες έχουν ήδη εκδηλώσει δυσφορία, σχολιάζει η ευρωπαϊκή ιστοσελίδα.
Η ακρόαση έγινε κεκλεισμένων των θυρών, αλλά σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες μη κατονομαζόμενων ευρωβουλευτών, η κριτική για την Πλουμπ, πρώην υπουργό του σοσιαλδημοκρατικού κυβερνώντος κόμματος εστιάζεται σε δύο δάνεια ύψους 1 εκατ. ευρώ τα οποία δεν ανέφερε στην οικονομική της δήλωση που ξεσκόνισαν οι ευρωβουλευτές.
Ο Τροκσάνι, πρώην υπουργός Δικαιοσύνης, εγκαλείται για τη σχέση της νομικής του εταιρείας με την ουγγρική κυβέρνηση.
Στο μεταξύ η κυβέρνηση του Βίκτορ Ορμπάν έσπευσε να κατηγορήσει την επιτροπή ότι η απόρριψη οφείλεται στη σκληρή γραμμή που ακολουθεί η Βουδαπέστη στο μεταναστευτικό.
Ο ίδιος ο Τροκσάνι μίλησε για πολιτική απόφαση χωρίς πραγματική βάση, τονίζοντας ότι θα πάρει όλα τα νομικά μέτρα εναντίον της.
Στη Ρουμανία, η κατ’ αρχήν απόρριψη της Πλουμπ τροφοδότησε την ένταση που υπάρχει μεταξύ του κεντροδεξιού προέδρου Κλάους Γιοχάνις και της σοσιαλδημοκρατικής κυβέρνησης. Ο Γιοχάνις ζήτησε νέα υποψηφιότητα και ο ΓΓ των σοσιαλδημοκρατών κατηγόρησε την αντιπολίτευση ότι σαμποτάρει την Πλουμπ στο ΕΚ.
Η διαδικασία των ακροάσεων
Η διαδικασία των ακροάσεων των υποψηφίων Επιτρόπων αρχίζει στις 30 Σεπτεμβρίου. Κάθε ακρόαση θα διαρκέσει τρεις ώρες και θα ξεκινάει με δηλώσεις του υποψηφίου Επιτρόπου διάρκειας 15 λεπτών, τις οποίες θα ακολουθήσουν ερωτήσεις από τα μέλη του ΕΚ.
Αν το χαρτοφυλάκιο ενός ορισθέντος Επιτρόπου εμπίπτει εξ ολοκλήρου στην αρμοδιότητα μίας κοινοβουλευτικής επιτροπής, μόνο αυτή η επιτροπή θα εμπλακεί στην ακρόαση (αρμόδια επιτροπή).
Οι ακροάσεις ωστόσο μπορεί να αφορούν περισσότερες κοινοβουλευτικές επιτροπές. Σε αυτή την περίπτωση, η ακρόαση θα πραγματοποιηθεί από κοινού από αυτές τις επιτροπές (μικτές επιτροπές).
Αξιολόγηση των ακροάσεων
Ο πρόεδρος και οι εκπρόσωποι των πολιτικών ομάδων (συντονιστές) κάθε επιτροπής θα συσκεφθούν αμέσως μετά τις ακροάσεις για να αξιολογήσουν τις επιδόσεις του κάθε ορισθέντος Επιτρόπου.
Εντός 24 ωρών από την ολοκλήρωση της αξιολόγησης των Επιτρόπων, οι συντονιστές των κοινοβουλευτικών επιτροπών θα στείλουν εμπιστευτική συστατική επιστολή στη Διάσκεψη των Προέδρων των Επιτροπών, δηλώνοντας αν ο υποψήφιος είναι κατάλληλος τόσο για να συμμετάσχει στο Σώμα των Επιτρόπων, όσο και για την εκπλήρωση των καθηκόντων του.
Αποτέλεσμα και ολοκλήρωση του συνόλου των ακροάσεων
Στις 15 Οκτωβρίου, η Διάσκεψη των Προέδρων των Επιτροπών θα αξιολογήσει τα αποτελέσματα όλων των ακροάσεων και θα προωθήσει τα συμπεράσματά της στη Διάσκεψη των Προέδρων του ΕΚ. Αυτή με τη σειρά της θα πραγματοποιήσει την τελική αξιολόγηση και θα κηρύξει την ολοκλήρωση των ακροάσεων στις 17 Οκτωβρίου, έχοντας αναλύσει τις επιστολές αξιολόγησης από τις αρμόδιες επιτροπές και τις συστάσεις της Διάσκεψης των Προέδρων των Επιτροπών. Η Διάσκεψη των Προέδρων εγκρίνει επίσης τη δημοσίευση των επιστολών αυτών, οι οποίες θα αναρτηθούν εκείνη την ώρα.
Ψηφοφορία στη σύνοδο της Ολομέλειας της 23ης Οκτωβρίου
Μετά την ολοκλήρωση των ακροάσεων, η εκλεγείσα Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα παρουσιάσει το πλήρες Σώμα των Επιτρόπων και το πρόγραμμά του στη σύνοδο της Ολομέλειας του ΕΚ.
Η Επιτροπή στο σύνολό της χρειάζεται την έγκριση του Κοινοβουλίου με απλή πλειοψηφία επί των εγκύρων.
Η ονομαστική ψηφοφορία είναι προγραμματισμένη για τις 23 Οκτωβρίου. Μετά την εκλογή της από το ΕΚ, η Επιτροπή διορίζεται επίσημα από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το οποίο αποφασίζει με ειδική πλειοψηφία.