Το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel σε Ανταπόκριση του Γιώργου Χρηστίδη από την Αθήνα, με τίτλο «Ο Μητσοτάκης επιδιώκει χαλαρότερους όρους εξοικονόμησης» τονίζει: «Ο Κυριάκος Μητσοτάκης κέρδισε τις εκλογές με υποσχέσεις για μεταρρυθμίσεις – τώρα ο νέος πρωθυπουργός της Ελλάδας θέλει να διαπραγματευτεί σύντομα με την ΕΕ για ελαφρύνσεις του χρέους.
Μόλις πέτυχε έναν εκλογικό θρίαμβο, αλλά το πρόγραμμα που έχει επιβάλει στον εαυτό του για τις πρώτες μέρες διακυβέρνησής του είναι σφιχτό: να επισπεύσει μεταρρυθμίσεις, να δρομολογήσει μειώσεις φόρων, να επανορθώσει τον δημόσιο τομέα και να επιλύσει ζητήματα που μπλοκάρουν τις επενδύσεις. Δίνοντας το Υπουργείο Οικονομικών στον Χρήστο Σταϊκούρα, το μετέφερε σε έναν αθόρυβο, αλλά αποτελεσματικό πολιτικό.
Μέχρι εδώ καλά – τουλάχιστον στα μάτια πολιτικών του Βερολίνου και των Βρυξελλών.
Αλλά μόλις αποδειχτούν οι μεταρρυθμιστικές προθέσεις του και η ανάπτυξη εκτοξευτεί – όπως ελπίζει – ο Μητσοτάκης σχεδιάζει να ζητήσει από το Βερολίνο και τους υπόλοιπους ευρωπαίους πιστωτές ανταμοιβή ύψους δισεκατομμυρίων ευρώ. Το βασικό του μήνυμα θα είναι το εξής περίπου: Αγαπητοί Ευρωπαίοι, λογικευτείτε. Η Ελλάδα δεν μπορεί να διατηρήσει τα υπέρογκα δημοσιονομικά πλεονάσματα, που υποσχέθηκε ο προκάτοχός μου Αλέξης Τσίπρας. Πρέπει να μιλήσουμε και να αλλάξουμε τους όρους.
Οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι θεωρούν αδιαπραγμάτευτες αυτές τις υποσχέσεις και προϋπόθεση για να παραμείνει βιώσιμο το ελληνικό χρέος και να μη χρειαστούν νέα πακέτα διάσωσης. Αντιθέτως, κατά την άποψη της νέας ελληνικής κυβέρνησης, οι όροι είναι παράλογοι και αντιφατικοί. Γιατί αφαιμάσσουν την οικονομία και εμποδίζουν την υλοποίηση του αναπτυξιακού στόχου του 4%, που είναι αναγκαία, για να φτάσει το ΑΕΠ και πάλι στα προ κρίσης επίπεδα.
Σ’ αυτό το εγχείρημά του ο Μητσοτάκης έχει έναν ισχυρό σύμμαχο: τον κεντρικό τραπεζίτη Γιάννη Στουρνάρα. Έχοντας το σεβασμό των ομολόγων του στην ΕΚΤ, αλλά υβριζόμενος από τον Τσίπρα και τους αριστερούς, ο Στουρνάρας ήταν για χρόνια απομονωμένος ή δεχόταν επιθέσεις ως ταξικός αντίπαλος και φερέφωνο συντήρησης. Πάντοτε ο οικονομολόγος εμφανιζόταν προσεκτικός, πάντοτε διαφήμιζε τις μεταρρυθμίσεις. Και ποτέ ο Στουρνάρας δεν δίστασε να επικρίνει ως πράξεις λαϊκισμού και αντιπαραγωγικότητας νόμους και χρηματικές ευεργεσίες.
Ο Στουρνάρας αναμένεται να γίνει ένας από τους σημαντικότερους συμβούλους του Μητσοτάκη. Συμφωνεί με τον πρωθυπουργό για την ανάγκη χαμηλότερων δημοσιονομικών στόχων. «Νομίζω ότι ο στόχος του 3,5% μέχρι το 2022 δεν είναι μόνο για την Ελλάδα αρνητικός, αλλά και για τους πιστωτές της», δήλωσε ο Στουρνάρας στο SPEIGEL, σε συνάντηση στο γραφείο του. «Το κύριο βάρος πρέπει να πέσει στην ανάπτυξη και στα χαμηλά επιτόκια, όχι στα δημοσιονομικά πλεονάσματα». Μια μείωση των στόχων λιτότητας θα σημάνει μια win-win situation για την Ελλάδα και την υπόλοιπη Ευρώπη, επιχειρηματολογεί ο Στουρνάρας και προσθέτει: Σε συνδυασμό με μεταρρυθμίσεις και ιδιωτικοποιήσεις δεν θα οδηγήσει κάτι τέτοιο σε υψηλότερο δημόσιο χρέος, αλλά θα μπορούσε κάλλιστα να το μειώσει. «Δεν είναι ανάγκη να ξανα-ανακαλύψουμε τον τροχό», λέει ο κεντρικός τραπεζίτης. «Χρειαζόμαστε ανάπτυξη, ανάπτυξη, ανάπτυξη. Και επενδύσεις, επενδύσεις, επενδύσεις».
Αν όλα πάνε όπως είναι το σχέδιο, ο Στουρνάρας αναμένει καλές ειδήσεις: Τα ελληνικά κρατικά ομόλογα, που έχουν ακόμα ‘στάτους σκουπίδια’, μπορεί να ανακτήσουν το λεγόμενο Investmentgrade-Rating, που αντιστοιχεί στην καλή ή πολύ καλή πιστοληπτική ικανότητα. «Είναι πολύ δύσκολο να προβλεφθεί πότε η Ελλάδα θα λάβει ένα Investmentgrade-Rating», λέει ο Στουρνάρας. Παρ’ όλα αυτά, για πρώτη φορά, τόλμησε μια συγκεκριμένη πρόβλεψη απέναντι στο SPIEGEL: «Ένας χρόνος θα μπορούσε να είναι μια λογική προσδοκία».
Ο κεντρικός τραπεζίτης είναι αισιόδοξος και σε σχέση με τους κεφαλαιακούς ελέγχους. Οι περιορισμοί που ίσχυσαν το καλοκαίρι του 2015 ισχύουν εν μέρει ακόμα και παρεμποδίζουν την οικονομία. «Περιμένω να αρθούν πλήρως μέσα στους επόμενους έξι μήνες», λέει.
Ωστόσο, ο Μητσοτάκης και ο Στουρνάρας θα πρέπει ακόμα να δουλέψουν πολύ για να πείσουν τους ευρωπαίους ομολόγους τους. Όταν ζητήθηκε από τον πορτογάλο επικεφαλής του Eurogroup, Μάριο Σεντένο, να στείλει μήνυμα στη νέα ελληνική κυβέρνηση, δήλωσε σύμφωνα με τους “Financial Times”: «Οι δεσμεύσεις είναι δεσμεύσεις και όταν τις παραβαίνουμε, καταρρέει πρώτα-πρώτα η αξιοπιστία. Κι αυτό συνεπάγεται έλλειψη εμπιστοσύνης, επενδύσεων και τελικά ανάπτυξης». Γι’ αυτό – κατά τον Σεντενο – «η συμβουλή μου θα ήταν να συνεχιστεί η τήρηση των δεσμεύσεων».
