Δύναμη, ικανότητα άσκησης εξουσίας, επιρροή η ισχύς με μυκηναϊκό παρελθόν, αφού ο σημερινός λεκτικός τύπος έχει μεγάλη ιστορία. Στις πινακίδες της μυκηναϊκής Β γραφής έχει βρεθεί η σύνθετη λέξη i-su-ku-wo-do, που αντιστοιχεί στο επίθετο ἰσχυό-δοτος (=δοσμένος με δύναμη).
Γράφει η Σοφία Μουρούτη – Γεωργάνα
Έχουν προταθεί διάφορες ετυμολογίες, η πιθανότερη είναι αυτή που την θέλει συγγενή με το ἔχω και μάλιστα με το θέμα του αορίστου –σχ.
Η μορφή της ήταν ἰσχύς – ἰσχύος, με αυτήν απαντάται και σήμερα, χωρίς τόνους και πνεύματα, αλλά σε ένα πλήθος γλωσσικών εκφράσεων. Δηλώνει την δύναμη, αλλά όχι την σωματική. Η σωματική είναι η ρώμη, ενώ η στρατιωτική, πολιτική, οικονομική, κυβερνητική είναι ισχύς. Αυτός που την έχει είναι ισχυρός, ενώ πολύ θα θέλαμε να μην είμαστε τόσο ανίσχυροι οικονομικά τα τελευταία χρόνια.
Η κυβέρνησή μας ισχυρίζεται ότι διαπραγματεύεται με σθένος, που είναι άλλη συνώνυμη λέξη για την ισχύ μας. Σήμερα, το ισχυρίζομαι σημαίνει έχω την άποψη, στην οποία εμμένω με σταθερότητα, ενώ η πρώτη σημασία του ρήματος ήταν ισχυροποιώ την θέση μου. Τώρα μάλλον οι ιθύνοντες περί τα οικονομικά δεν κάνουν ούτε το ένα ούτε το άλλο. Μακάρι τουλάχιστον να μην ενισχύουν, να μην ενδυναμώνουν την ήδη αρνητική κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στην χώρα μας.
Από την ισχύ έχουμε και το κατισχύω και υπερισχύω, συνώνυμα και τα δύο, για να περιγράψουν μια κατάσταση, όταν κάτι είναι πιο δυνατό έναντι κάποιου άλλου. Μία διάταξη υπερισχύει μιας άλλης, αλλά και μια εταιρεία οικονομικά κατισχύει των αντιπάλων της.
Μακάρι να έλθει μια μέρα που θα κάνουμε λόγο για κατίσχυση της ταπεινωμένης Ελλάδας μας, για υπερίσχυσή της, επικράτησή της στην βιομηχανική, γεωργική και αγροτική ανάπτυξη.
Με την ισχύ συμπορεύεται και η ισχυρογνωμοσύνη. Ο ισχυρογνώμων, όμως, εμμένοντας στις απόψεις του, χάνει το δίκιο του, γιατί δεν ακούει τις αντιρρήσεις των άλλων. Ακόμη, δεν ωφελείται από τις θέσεις των συνομιλητών του και δεν κάνει πράξη το η ισχύς εν τη ενώσει, η δύναμη βρίσκεται στην ένωση των χαρισμάτων που διαθέτει το κάθε μέλος ενός συνόλου.
Δεν θέλουμε να σας κουράζουμε ηθικολογώντας, γιατί ισχύς μας είναι η αγάπη του λαού. Αντλούμε κουράγιο από το ότι μας διαβάζετε καθημερινώς. Εξάλλου, είμαστε ανοιχτοί σε όλες τις απόψεις και μπορεί να έχουμε σαφή άποψη ως προς μερικά ζητήματα, αλλά ποτέ δεν εκφραζόμαστε από θέσεως ισχύος, από πλεονεκτική θέση ούτε κάνουμε επίδειξη ισχύος. Μελετούμε, παρατηρούμε και καταγράφουμε!
Α, και μην ξεχαστείτε, η ισχύς είναι μία και μοναδική, δεν έχει πληθυντικό!
*Η Σοφία Μουρούτη – Γεωργάνα είναι φιλόλογος και διδάσκει στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδας
