Για το δημοκρατικό μέλλον της Λευκορωσίας, τις προοπτικές της στην Ευρώπη και τις προτεραιότητές της εάν εκλεγεί μιλάει η ηγέτιδα της αντιπολίτευσης στη Λευκορωσία, Σβετλάνα Τιχανόφσκαγια στο ThePresident και την δημοσιογράφο Ειρήνη Μυλωνά στο πλαίσιο του 10ου Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών.
«Πιστεύω πραγματικά στο δημοκρατικό μέλλον της Λευκορωσίας. Και όχι μόνο ως όνειρο – αλλά ως μια πορεία που οικοδομούμε ενεργά κάθε μέρα», τονίζει η κα Τιχανόφσκαγια προσθέτοντας χαρακτηριστικά πως «δεν μπορεί να υπάρξει μια πραγματικά ελεύθερη Ουκρανία ή μια ασφαλής Ευρώπη χωρίς μια ελεύθερη Λευκορωσία».
Η ηγέτιδα της αντιπολίτευσης στη Λευκορωσίας δηλώνει πολύ ανήσυχη για την εδαφική ακεραιότητα της χώρας. «Ρωσικά στρατεύματα σταθμεύουν στο έδαφός μας, έχουν αναπτυχθεί πυρηνικά όπλα και ο Λουκασένκα πουλάει την κυριαρχία μας κομμάτι-κομμάτι στο Κρεμλίνο», αναφέρει.
Τέλος, η κα Τιχανόφσκαγια στάθηκε στις ευρωπαϊκές προοπτικές της Λευκορωσίας. «Βλέπω την Ευρωπαϊκή Ένωση όχι μόνο ως ένα πολιτικό σχέδιο, αλλά και ως μια κοινότητα ασφάλειας. Μια δημοκρατική Λευκορωσία θα ενισχύσει τα ανατολικά σύνορα της Ευρώπης, θα αποκόψει τον στρατιωτικό διάδρομο της Ρωσίας και θα συμβάλει στην ειρήνη στην περιοχή. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο λέω: Είναι μια στρατηγική αναγκαιότητα για την ευρωπαϊκή ασφάλεια», υπογράμμισε.
Αναλυτικά η συνέντευξη της κα Σβετλάνα Τιχανόφσκαγια στο ThePresident:
Έχει η Λευκορωσία δημοκρατικό μέλλον; Πιστεύετε ότι η δημοκρατία μπορεί να αποκατασταθεί στη Λευκορωσία μέσα στα επόμενα χρόνια;
Ναι, πιστεύω πραγματικά στο δημοκρατικό μέλλον της Λευκορωσίας. Και όχι μόνο ως όνειρο – αλλά ως μια πορεία που οικοδομούμε ενεργά κάθε μέρα. Το θάρρος του λαού της Λευκορωσίας το 2020 έδειξε στον κόσμο ότι είμαστε έτοιμοι για αλλαγή. Αυτή η στιγμή έχει περάσει, αλλά η θέληση για ελευθερία είναι ακόμα εδώ – υπόγεια, αλλά και στην εξορία.
Φυσικά, δεν θα είναι εύκολο. Η Ρωσία συνεχίζει να υποστηρίζει το καθεστώς του Λουκασένκα, προσπαθώντας να κρατήσει τη χώρα μας υπό τον έλεγχό της. Αλλά οι δικτατορίες δεν είναι αιώνιες. Μπορεί να φαίνονται ισχυρές στην επιφάνεια, αλλά είναι κούφιες στο εσωτερικό τους. Αυτό που κάνουμε τώρα – χτίζοντας δημοκρατικούς θεσμούς στην εξορία, υποστηρίζοντας τους πολιτικούς κρατούμενους, συνεργαζόμενοι με τους συμμάχους μας – προετοιμάζουμε τη Λευκορωσία για τη στιγμή που το παράθυρο της ευκαιρίας θα ανοίξει ξανά. Και με τον πόλεμο στην Ουκρανία να αναδιαμορφώνει την Ευρώπη, αυτή η στιγμή μπορεί να έρθει πιο γρήγορα από ό,τι πολλοί περιμένουν.
Η λευκορωσική δημοκρατία αποτελεί επίσης μέρος της περιφερειακής εξίσωσης. Δεν μπορεί να υπάρξει μια πραγματικά ελεύθερη Ουκρανία ή μια ασφαλής Ευρώπη χωρίς μια ελεύθερη Λευκορωσία. Γι’ αυτό λέμε: την ειρήνη για την Ουκρανία πρέπει να ακολουθήσει δημοκρατική αλλαγή στη Λευκορωσία.
Κατά τη γνώμη σας, ποιος είναι ο αντίκτυπος της εκλογής Τραμπ στη Λευκορωσία; Είναι θετική ή αρνητική από την άποψη της αποδέσμευσης από την επιρροή της Ρωσίας; Ανησυχείτε για την εδαφική ακεραιότητα της Λευκορωσίας;
Δεν σχολιάζουμε την εσωτερική πολιτική των δημοκρατικών συμμάχων μας, αλλά συνεργαζόμαστε με κάθε κυβέρνηση που υποστηρίζει τον λαό της Λευκορωσίας και το δικαίωμά μας να επιλέξουμε το μέλλον μας. Ο πρόεδρος Τραμπ στο παρελθόν επέβαλε κυρώσεις στο καθεστώς του Λουκασένκα και εξέφρασε την υποστήριξή του σε όσους αγωνίζονται για την ελευθερία. Ελπίζω αυτή η θέση να παραμείνει ισχυρή, διότι ο ρόλος των ΗΠΑ είναι κρίσιμος – όχι μόνο για την Ουκρανία, αλλά και για τη Λευκορωσία.
Πιστεύω ότι η ειρήνη δεν μπορεί να επιτευχθεί με τον κατευνασμό δικτατόρων. Ο Πούτιν και ο Λουκασένκα δεν θέλουν την ειρήνη – θέλουν να παραμείνουν στην εξουσία. Αυτός ο πόλεμος τροφοδοτεί τα καθεστώτα τους. Οποιαδήποτε συμφωνία πρέπει να βασίζεται στη δικαιοσύνη, τη λογοδοσία και το σεβασμό της κυριαρχίας της Ουκρανίας και της Λευκορωσίας. Διαφορετικά, κινδυνεύουμε να επαναλάβουμε τα λάθη του παρελθόντος – κινδυνεύουμε με μια νέα Γιάλτα, όπου η Ευρώπη χωρίζεται σε σφαίρες επιρροής.
Ανησυχούμε πολύ για την εδαφική ακεραιότητα της Λευκορωσίας. Ρωσικά στρατεύματα σταθμεύουν στο έδαφός μας, έχουν αναπτυχθεί πυρηνικά όπλα και ο Λουκασένκα πουλάει την κυριαρχία μας κομμάτι-κομμάτι στο Κρεμλίνο. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η διεθνής πίεση και η υποστήριξη του δημοκρατικού κινήματος είναι τόσο σημαντικές – είμαστε η μόνη πραγματική δύναμη που εργάζεται για τη διατήρηση της ανεξαρτησίας της Λευκορωσίας.
Εάν εκλεγείτε, ποιες θα είναι οι πρώτες σας προτεραιότητες και γιατί;
Η πρώτη μου προτεραιότητα είναι σαφής: να αποκαταστήσω την εξουσία στο λαό μέσω ελεύθερων και δίκαιων εκλογών. Ό,τι κάνουμε – από τη διπλωματία έως την ανθρωπιστική βοήθεια – αποσκοπεί στη δημιουργία των συνθηκών για αυτή τη μετάβαση.
Πρέπει επίσης να εργαστούμε για την απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων και να σταματήσουμε την καταστολή. Υπάρχουν πάνω από 1.200 επίσημα αναγνωρισμένοι πολιτικοί κρατούμενοι στη Λευκορωσία, αλλά ο πραγματικός αριθμός είναι πιθανότατα μεγαλύτερος. Ορισμένοι βασανίζονται, πολλοί κρατούνται σε απομόνωση και ολόκληρες οικογένειες υποφέρουν. Ο δικός μου σύζυγος, ο Siarhei, βρίσκεται στη φυλακή εδώ και πέντε χρόνια. Δεν έχω νέα του εδώ και πάνω από δύο χρόνια, δεν ξέρω αν είναι ζωντανός. Ναι, είναι προσωπικό, αλλά είναι επίσης ένα σύμβολο της σκληρότητας που πολεμάμε.
Πρέπει επίσης να ενισχύσουμε τους δημοκρατικούς θεσμούς μας στην εξορία – όπως το Ενιαίο Μεταβατικό Υπουργικό Συμβούλιο και το Συμβούλιο Συντονισμού – για να προετοιμαστούμε για τη στιγμή της αλλαγής. Όταν το καθεστώς πέσει, πρέπει να είμαστε έτοιμοι να παρέμβουμε, να σταθεροποιήσουμε τη χώρα και να διασφαλίσουμε ότι η Λευκορωσία δεν θα πέσει στο χάος ή στον ξένο έλεγχο.
Τέλος, πρέπει να εμβαθύνουμε τους δεσμούς με τους Ευρωπαίους και διατλαντικούς συμμάχους μας – όχι μόνο πολιτικά, αλλά και μέσω της κοινωνίας των πολιτών, των μέσων ενημέρωσης, της εκπαίδευσης και της άμυνας. Η Λευκορωσία δεν πρέπει να απομονωθεί ξανά.
Photo by Sviatlana Tsikhanouskaya’s Office
Πιστεύετε στις προοπτικές της Λευκορωσίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση;
Ναι, πιστεύω ότι η Λευκορωσία ανήκει στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Όχι μόνο γεωγραφικά, αλλά και από τις αξίες που μοιραζόμαστε: αξιοπρέπεια, δημοκρατία, ανεξαρτησία, κράτος δικαίου. Εκεί βλέπει το μέλλον του ο λαός της Λευκορωσίας.
Η ένταξη στην ΕΕ δεν θα γίνει από τη μια μέρα στην άλλη. Απαιτεί μεταρρυθμίσεις, βαθύ μετασχηματισμό και πολιτική βούληση – τόσο στη Λευκορωσία όσο και στην Ευρώπη. Αλλά πρέπει να ξεκινήσουμε αυτό το ταξίδι τώρα. Και το δημοκρατικό μας κίνημα αποτελεί ήδη μέρος αυτής της διαδικασίας: συνεργαζόμαστε με τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, ευθυγραμμίζουμε τις πολιτικές μας και δείχνουμε ότι είμαστε ένας σοβαρός εταίρος.
Βλέπω την Ευρωπαϊκή Ένωση όχι μόνο ως ένα πολιτικό σχέδιο, αλλά και ως μια κοινότητα ασφάλειας. Μια δημοκρατική Λευκορωσία θα ενισχύσει τα ανατολικά σύνορα της Ευρώπης, θα αποκόψει τον στρατιωτικό διάδρομο της Ρωσίας και θα συμβάλει στην ειρήνη στην περιοχή. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο λέω: Είναι μια στρατηγική αναγκαιότητα για την ευρωπαϊκή ασφάλεια. Και για αυτό το μέλλον αξίζει να αγωνιστούμε.
