today-is-a-good-day
15.5 C
Athens

Η ελληνική επανάσταση και η γέννηση του ελληνικού Τύπου – Γράφει ο Σωτήρης Τριανταφύλλου

Ημέρα εορτασμού της κήρυξης της επανάστασης του 1821 η 25η Μαρτίου. Κατά την ημέρα αυτή καθιερώθηκε να εορτάζεται η κήρυξη της επανάστασης του 1821 η οποία είχε ξεκινήσει νωρίτερα, με το πέρασμα του ποταμού Προύθου στο Ιάσιο της Μολδοβλαχίας από τον Αλέξανδρο Υψηλάντη στις 22 Φεβρουαρίου 1821 να θεωρείται η πρώτη πράξη της ελληνικής επανάστασης.

Του ΣΩΤΗΡΗ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

Ταυτόχρονα με τον αγώνα των Ελλήνων για απελευθέρωση από τους Οθωμανούς και τη δημιουργία του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους γεννήθηκε και ο ελληνικός Τύπος και η ελληνική δημοσιογραφία που αποτελεί σταθμό στην παγκόσμια ιστορία του Τύπου, διότι υπήρξε η πρώτη δημοσιογραφία στον κόσμο που συνέβαλε ενεργά και ουσιαστικά στην απελευθέρωση ενός κράτους. Επί της ουσίας ο ελληνικός Τύπος που γεννήθηκε στα τέλη του 18ου αιώνα στη Βιέννη, γεννήθηκε για να στηρίξει την ελληνική επανάσταση.

Η πρώτη ελληνική εφημερίδα εκδόθηκε στις 28 Ιουνίου 1874 στη Βιέννη από τον λόγιο ζακυνθινό Γεώργιο Βενδότη, ήταν εβδομαδιαία και ονομαζόταν «Ταχυδρόμος». Η εφημερίδα έκλεισε στις 15 Ιουλίου 1874 κατόπιν πιέσεων των οθωμανικών αρχών προς τις αυστριακές, που αρχικά είχαν δώσει άδεια για την κυκλοφορία της, καθώς την θεωρούσαν επικίνδυνη για την Υψηλή Πύλη. Η δεύτερη ελληνική εφημερίδα κυκλοφόρησε το 1790 πάλι στη Βιέννη και ήταν η εφημερίδα «Εφημερίς» των αδερφών Μαρκίδων Πούλιου που έκλεισε το 1797 μετά τη σύλληψη του Ρήγα Βελεστινλή, στενού φίλου των αδελφών Μαρκίδων Πούλιου και αφού αποκαλύφθηκε ότι είχαν τυπώσει το επαναστατικό μανιφέστο (Χάρτα) και το Θούριο του Ρήγα. Σημαντικό έντυπο για τις απαρχές του ελληνικού Τύπου θεωρείται και ο «Ερμής ο Λόγιος», που εκδόθηκε στη Βιέννη το 1811, με στόχο την προώθηση των ιδεών του Διαφωτισμού. Η εφημερίδα σταμάτησε την έκδοσή της το 1821, όταν οι αυστριακές αρχές απαγόρευσαν την κυκλοφορία της.

Στο έδαφος που αργότερα αποτέλεσε το ανεξάρτητο ελληνικό κράτος, οι πρώτες εφημερίδες εμφανίστηκαν με την κήρυξη της επανάστασης το 1821 και ήταν χειρόγραφές, αφού απαγορευόταν από τις οθωμανικές αρχές η κατοχή πιεστηρίων. Η πρώτη χειρόγραφη εφημερίδα ήταν η «Ψευτοφυλλάδα» του Γαλαξιδίου, που κυκλοφόρησε τον Μάρτιο του 1821 με στόχο να βοηθήσει τον απελευθερωτικό αγώνα. Η πρώτη έντυπη εφημερίδα ήταν η «Σάλπιγξ Ελληνική» η οποία κυκλοφόρησε την 1η Αυγούστου 1821 στην Καλαμάτα από τον πεφωτισμένο ιερέα Θεόκλητο Φαρμακίδη. Η εφημερίδα αυτή, που εκδόθηκε για να πληροφορεί τους Έλληνες για την έκβαση του απελευθερωτικού αγώνα, αποτελεί την πρώτη εφημερίδα που εκδόθηκε σε ελληνικό έδαφος. Η «Σάλπιγξ η Ελληνική» τυπώθηκε σε τυπογραφείο που έφερε στην Ελλάδα ο Δημήτριος Υψηλάντης από την Τεργέστη και το έδωσε στον Ιωάννη Τόμπρο από την Ύδρα, ο οποίος ήταν ο τυπογράφος που τύπωνε την εφημερίδα από την οποία σώζονται μόνο τρία φύλλα, που ίσως και να ήταν τα μόνα που κυκλοφόρησαν, διότι ο Θεόκλητος Φαρμακίδης αρνήθηκε τη λογοκρισία που επιχείρησαν να του επιβάλουν οι οθωμανικές αρχές.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ