Οι ηγέτες των αραβικών χωρών που συνεδρίασαν σήμερα στο Κάιρο υιοθέτησαν το αιγυπτιακό σχέδιο για την ανοικοδόμηση της Γάζας, ανακοίνωσε ο Αιγύπτιος πρόεδρος Άμπντελ Φάταχ αλ Σίσι.
Το σχέδιο, που είναι μια εναλλακτική πρόταση απέναντι σε εκείνη του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για τη δημιουργία μιας «Ριβιέρας της Μέσης Ανατολής» στον παλαιστινιακό θύλακα, στοχεύει στην ανοικοδόμηση της Λωρίδας της Γάζας χωρίς την εκτόπιση των κατοίκων της.
Ο Σίσι είπε ότι η πρότασή του έγινε δεκτή κατά την ολοκλήρωση της συνόδου. Νωρίτερα, είχε δηλώσει ότι είναι βέβαιος πως ο Τραμπ θα μπορούσε να φέρει την ειρήνη.
Τα βασικά ερωτήματα που θα πρέπει να απαντηθούν για το μέλλον της Γάζας είναι το ποιος θα κυβερνά τον θύλακα και ποιες χώρες θα χορηγήσουν τα δισεκατομμύρια δολάρια που απαιτούνται για την ανοικοδόμησή του.
Ο Σίσι είπε ότι η Αίγυπτος συνεργάζεται με τους Παλαιστίνιους για τη συγκρότηση μιας επιτροπής αποτελούμενης από ανεξάρτητους, Παλαιστίνιους τεχνοκράτες, που θα αναλάβουν τη διοίκηση της Γάζας. Η επιτροπή αυτή θα επιβλέπει τη διανομή της ανθρωπιστικής βοήθειας και θα διαχειρίζεται τις υποθέσεις του θύλακα προσωρινά, μέχρι να περάσει υπό τον έλεγχο της Παλαιστινιακής Αρχής, πρόσθεσε.
Ένα άλλο κρίσιμο ζήτημα είναι τι θα απογίνει η Χαμάς, η οργάνωση που προκάλεσε στον πόλεμο της Γάζας με την επίθεση που εξαπέλυσε στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023.
Ο Παλαιστίνιος πρόεδρος Μαχμούντ Αμπάς χαιρέτισε την αιγυπτιακή πρόταση και προέτρεψε τον Τραμπ να στηρίξει το σχέδιο που δεν περιλαμβάνει την εκτόπιση των Παλαιστινίων κατοίκων. Ο Αμπάς είπε επίσης ότι είναι έτοιμος να προκηρύξει προεδρικές και βουλευτικές εκλογές, εφόσον οι συνθήκες το επιτρέψουν, υπογραμμίζοντας ότι η Παλαιστινιακή Αρχή είναι η μοναδική νόμιμη κυβερνητική και στρατιωτική δύναμη στα Παλαιστινιακά Εδάφη.
Ο Αμπάς, ένας από τους αρχιτέκτονες των ειρηνευτικών συμφωνιών του Όσλο (1993) με το Ισραήλ, που δημιούργησαν ελπίδες για την ίδρυση παλαιστινιακού κράτους, βλέπει τη νομιμότητά του να υπονομεύεται σταθερά από τον ισραηλινό εποικισμό στη Δυτική Όχθη. Πολλοί Παλαιστίνιοι θεωρούν εξάλλου την κυβέρνησή του διεφθαρμένη, αντιδημοκρατική και εκτός πραγματικότητας.
Για οποιαδήποτε προσπάθεια ανοικοδόμησης πάντως θα χρειαστεί η στήριξη των πλούσιων χωρών του Κόλπου, όπως των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και της Σαουδικής Αραβίας, που διαθέτουν τα απαιτούμενα δισεκατομμύρια δολάρια.
Τα ΗΑΕ, που βλέπουν τη Χαμάς και άλλες ισλαμιστικές οργανώσεις ως υπαρξιακή απειλή, θέλουν τον άμεσο και πλήρη αφοπλισμό της, ωστόσο άλλες αραβικές χώρες προκρίνουν μια πιο σταδιακή προσέγγιση, ανέφεραν πηγές με γνώση του θέματος.
Μια πηγή προσκείμενη στην αυλή της Σαουδικής Αραβίας είπε ότι η συνεχιζόμενη παρουσία ενόπλων της Χαμάς στη Γάζα αποτελεί εμπόδιο, λόγω των ισχυρών αντιρρήσεων που θα προβάλουν οι ΗΠΑ και το Ισραήλ, οι χώρες που θα πρέπει να εγκρίνουν οποιοδήποτε σχέδιο.
Στην ομιλία του στη σύνοδο, ο υπουργός Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας πρίγκιπας Φαϊσάλ μπιν Φαρχάν, είπε ότι απαιτούνται διεθνείς εγγυήσεις ότι η τρέχουσα εκεχειρία θα διατηρηθεί.
Οι ηγέτες των ΗΑΕ και του Κατάρ δεν πήραν τον λόγο κατά τις ανοιχτές συνεδριάσεις της συνόδου.
Ένα υψηλόβαθμο στέλεχος της Χαμάς, ο Σάμι Άμπου Ζούχρι, απέρριψε την έκκληση για αφοπλισμό της οργάνωσης, επιμένοντας ότι το δικαίωμά της στην αντίσταση είναι αδιαπραγμάτευτο. Ο Άμπου Ζούχρι είπε στο πρακτορείο Reuters ότι η οργάνωση δεν θα δεχτεί καμία προσπάθεια επιβολής σχεδίων ή οποιαδήποτε μορφή μη παλαιστινιακής κυβέρνησης ή την παρουσία ξένων δυνάμεων.
Αφού η Χαμάς εκδίωξε την Παλαιστινιακή Αρχή από τη Γάζα, μετά τον σύντομο εμφύλιο πόλεμο του 2007, έχει καταπνίξει κάθε αντιπολίτευση στον θύλακα.
Μία πηγή είπε στο Reuters ότι το Ισραήλ δεν θα αντιταχθεί στο να αναλάβει την ευθύνη διακυβέρνησης της Γάζας μια αραβική οντότητα, εφόσον φύγει η Χαμάς από το προσκήνιο. Όμως άλλος Ισραηλινός αξιωματούχος υπογράμμισε ότι ο στόχος του πολέμου ήταν εξαρχής να καταστραφούν οι στρατιωτικές και διοικητικές δυνατότητες της παλαιστινιακής οργάνωσης. «Επομένως, εάν πρόκειται να πείσουν τη Χαμάς να αποστρατιωτικοποιηθεί, αυτό πρέπει να γίνει αμέσως. Τίποτα άλλο δεν θα γίνει δεκτό», είπε.
Ισραηλινοί αξιωματούχοι λένε ότι περίπου 20.000 μαχητές της Χαμάς έχουν σκοτωθεί από την έναρξη του πολέμου. Πηγές προσκείμενες στη Χαμάς όμως λένε ότι η οργάνωση έχει χάσει μόνο λίγες χιλιάδες μαχητές σε αυτόν τον πόλεμο κατά τον οποίο έχουν σκοτωθεί περισσότεροι από 48.000 άνθρωποι.
