Πρόβλημα στην προσπάθεια της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των Ηνωμένων Πολιτειών να τιθασεύσει τον πληθωρισμό, δημιουργούν τα στοιχεία που δόθηκαν χθες στη δημοσιότητα, όσο αφορά τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή. Ταυτόχρονα, αναδεικνύεται η διαφορά απόψεων όσο αφορά τη ύψος των επιτοκίων, μεταξύ του Αμερικανού Προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, και του επικεφαλής της FED, Τζερόμ Πάουελ. Ο Πρόεδρος Τραμπ, επιθυμεί μείωση των επιτοκίων, τη στιγμή που ο κ. Πάουελ, προδιαγράφει στασιμότητα, ίσως και πιθανή αύξηση των επιτοκίων μέσα στο 2025, έτσι ώστε να επιτευχθεί πτώση του πληθωρισμού στο στόχο του 2%. Η FED, είναι αντικείμενο σφοδρής κριτικής για την δραστική μείωση των επιτοκίων, κατά 75 μονάδες βάσης, την παραμονή των προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ.
Του Δημήτρη Γ. Απόκη*
Τα στοιχεία για τον πληθωρισμό στις ΗΠΑ, που δόθηκαν στη δημοσιότητα χθες, αποκαλύπτουν την πραγματικότητα που συγκαλύφθηκε από την κυβέρνηση Μπάιντεν.
Ο πληθωρισμός στις Ηνωμένες Πολιτείες, αυξήθηκε παραπάνω από το αναμενόμενο τον Ιανουάριο.
Το υπουργείο Εργασίας, ανακοίνωσε ότι ο δείκτης τιμών καταναλωτή (CPI) αυξήθηκε κατά 0,5% τον Ιανουάριο από τον προηγούμενο μήνα, πολύ περισσότερο από το αναμενόμενο. Σε σύγκριση με ένα χρόνο πριν, οι τιμές καταναλωτή αυξήθηκαν κατά 3%.
Οι οικονομολόγοι ανέμεναν ότι ο μηνιαίος ρυθμός πληθωρισμού θα μειωθεί στο 0,3% μετά την άνοδο των τιμών κατά 0,4% τον Δεκέμβριο. Η μέση πρόβλεψη έκανε λόγο για αύξηση 2,9% τους τελευταίους 12 μήνες, αντίστοιχη με την ετήσια αύξηση του προηγούμενου μήνα. Κανένας από τους οικονομολόγους που συμμετείχαν σε έρευνα της Econoday, δεν προέβλεπε ότι οι τιμές θα αυξηθούν τόσο γρήγορα, 0,5% για το μήνα ή τρία 3% για το έτος.
Ο δομικός πληθωρισμός, μια μέτρηση που εξαιρεί τις ευμετάβλητες τιμές των τροφίμων και της ενέργειας, αυξήθηκε κατά 0,4% για τον μήνα, διπλάσιο από τον ρυθμό του Δεκεμβρίου. Οι οικονομολόγοι είχαν προβλέψει μικρότερη αύξηση στο 0,3%.
Σε σύγκριση με ένα χρόνο πριν, οι βασικές τιμές αυξήθηκαν κατά 3,3%, περισσότερο από το 3,2% που καταγράφηκε τον Δεκέμβριο. Οι οικονομολόγοι είχαν προβλέψει μείωση του ετήσιου ρυθμού στο 3,2%.
Η απροσδόκητη ισχύς των πληθωριστικών δυνάμεων θέτει υπό αμφισβήτηση την απόφαση της FED να μειώσει τα επιτόκια σε κάθε μία από τις τρεις τελευταίες συνεδριάσεις πέρυσι, συμπεριλαμβανομένης της εκπληκτικής μείωσης κατά τρία τέταρτα της μονάδας την παραμονή των προεδρικών εκλογών.
Ο πρόεδρος της FED, Τζερόμ Πάουελ, δήλωσε σε καταθέσεις του στο Κογκρέσο, ότι η Fed δεν βιάζεται πλέον να μειώσει τα επιτόκια. Η αγορά εργασίας έχει αποδειχθεί πιο ανθεκτική από ότι ανέμενε η FED και ο πληθωρισμός πιο επίμονος.
Η κατάσταση περιπλέκεται, από τα σχέδια του Προέδρου Τραμπ, να επιβάλει εκτεταμένους δασμούς, να μειώσει τους φόρους και να περιορίσει τη μετανάστευση.
Ο Πάουελ είπε ότι δεν είναι ο ρόλος της FED να σχολιάσει τη σοφία των πολιτικών που θεσπίστηκαν από το Κογκρέσο ή την κυβέρνηση, αλλά είπε ότι είναι πιθανό νέες πολιτικές να ωθήσουν την κεντρική τράπεζα να αλλάξει τα επιτόκια.
«Η υποκείμενη οικονομία είναι πολύ ισχυρή, αλλά υπάρχει κάποια αβεβαιότητα εκεί έξω σχετικά με τις νέες πολιτικές», είπε. «Θα πρέπει απλώς να περιμένουμε και να δούμε ποιες είναι οι επιπτώσεις αυτών των πολιτικών πριν σκεφτούμε τι μπορούμε να κάνουμε».
Ο Αμερικανός πρόεδρος, λίγο πριν τη δημοσιοποίηση των στοιχείων για τον πληθωρισμό, με ανάρτησή του στο Truth Social, ζήτησε μείωση των επιτοκίων, έτσι ώστε να «συμβαδίζουν με τους επερχόμενους δασμούς». Ερωτηθείς για την ανάρτηση του Προέδρου Τραμπ, ο κ. Πάουελ αρνήθηκε να σχολιάσει.
Η αγορά είχε τιμολογήσει δύο περικοπές επιτοκίων για φέτος, αν και αυτές δεν αναμένονταν μέχρι αυτό το καλοκαίρι. Μετά τα χθεσινά στοιχεία για τον πληθωρισμό, η αγορά συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης ομοσπονδιακών κεφαλαίων έδειχνε ότι η FED ήταν πιο πιθανό να μειώσει μία φορά ή καθόλου. Ορισμένοι επενδυτές αναμένουν τώρα ότι η επόμενη κίνηση των επιτοκίων της FED θα μπορούσε να είναι αύξηση και όχι μείωση.
Οι μετοχές και τα ομόλογα βυθίστηκαν μετά τη δημοσίευση των στοιχείων. Το δολάριο ενισχύθηκε έναντι των περισσότερων ξένων νομισμάτων, καθώς τα υψηλότερα επιτόκια καθιστούν τα δολάρια πιο ελκυστικά.
Αυτό που μένει να δούμε είναι πως θα εξελιχθεί η διαφορά απόψεων, όσο αφορά τα επιτόκια, ανάμεσα στον Πρόεδρο Τραμπ και τη FED, με δεδομένο ότι ο πληθωρισμός και γενικά η οικονομία είναι κεντρικός παρονομαστής των πολιτικών του Αμερικανού Προέδρου.
* Ο Δημήτρης Γ. Απόκης, είναι Διεθνολόγος, με ειδίκευση στην Αμερικανική Εξωτερική Πολιτική, Γεωπολιτική και Διεθνή Οικονομία. Απόφοιτος των πανεπιστημίων The American University, School of International Service, και The Johns Hopkins University, The Paul H. Nitze, School of Advanced International Studies της Ουάσιγκτον. Είναι μέλος του The International Institute for Strategic Studies, του Λονδίνου. Ως Δημοσιογράφος, υπήρξε επί σειρά ετών διαπιστευμένος ανταποκριτής στο Λευκό Οίκο, στο Στέητ Ντιπάρτμεντ και στο Αμερικανικό Πεντάγωνο.
