Ισχυρή σεισμική δόνηση με μέγεθος 5,2 στην κλίμακα Ρίχτερ κατέγραψε, στις 21:09, το σεισμολογικό δίκτυο του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.
Το επίκεντρο της δόνησης εντοπίζεται στο θαλάσσιο χώρο, 16 χιλιόμετρα νότιο – νοτιοδυτικά της Αρκεσίνης Αμοργού.
Πρόκειται για την μεγαλύτερη δόνηση που καταγράφεται ως τώρα στην περιοχή.
Περισσότεροι από 6.400 σεισμοί στη ζώνη Σαντορίνης-Αμοργού από τις 26 Ιανουαρίου μέχρι τις 3 Φεβρουαρίου
Τα δεδομένα αναφορικά με τη σεισμικότητα στη ζώνη Σαντορίνης-Αμοργού κατά το τελευταίο δίμηνο κατέγραψε η Διεπιστημονική Επιτροπή Διαχείρισης Κινδύνων και Κρίσεων του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Συνολικά, η ανάλυση σεισμολογικών δεδομένων έως και την 3η Φεβρουαρίου, η οποία επικαιροποιήθηκε με τη χρήση μηχανικής μάθησης, απέδωσε ένα πλήθος άνω των 1.300 σεισμών την 2η Φεβρουαρίου και άνω των 1.400 σεισμών την 3η Φεβρουαρίου, ξεπερνώντας συνολικά τους 6.400 σεισμούς από τις 26 Ιανουαρίου μέχρι και τις 3 Φεβρουαρίου 2025.
Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, ο αριθμός σεισμών με μέγεθος Μ³2.5 αυξάνεται σταδιακά ανά ημέρα, με πλήθος 0, 1, 2, 6, 9, 25, 45, 340, και 437 σεισμούς από τις 26 Ιανουαρίου μέχρι και τις 3 Φεβρουαρίου. Στις 2 Φεβρουαρίου εκδηλώθηκαν 5 σεισμοί με Μ³4.5, στις 3 Φεβρουαρίου 7 σεισμοί και στις 4 Φεβρουαρίου 9 σεισμοί. Το μέγεθος του μεγαλύτερου σεισμού ήταν 4.6 στις 2 Φεβρουαρίου, ενώ στις 3 και 4 Φεβρουαρίου εκδηλώθηκαν τρεις σεισμοί με μεγέθη 4.9-5.0 και άλλοι τέσσερις με μέγεθος 4.8. Κατά τις πρώτες ώρες της 5ης Φεβρουαρίου, η σεισμική δραστηριότητα συνεχίζεται πλησίον της Ανύδρου. Έχουν εντοπιστεί πάνω από 30 σεισμοί, με το μέγεθος του μεγαλύτερου σεισμού να φτάνει το 4.4.
Η κατανομή των σεισμικών επικέντρων στις 2 Φεβρουαρίου ξεκίνησε συγκεντρωμένη περίπου στο μέσο της απόστασης Ανύδρου-Σαντορίνης, και στη συνέχεια μετανάστευσε στα ΒΑ προς την ‘Ανυδρο. Στις 3 Φεβρουαρίου, η σεισμικότητα παρέμεινε συσσωρευμένη κυρίως στα νοτιοδυτικά της Ανύδρου, ενώ μικρές συστάδες σεισμών εκδηλώθηκαν και σε περιοχές δυτικά και βόρεια της Ανύδρου, σε αποστάσεις γενικά μικρότερες των 10 km από αυτήν. Σύμφωνα με τα στοιχεία καθημερινής ανάλυσης σεισμικών δεδομένων του Εργαστηρίου Σεισμολογίας του ΕΚΠΑ, στις 4 Φεβρουαρίου παρέμεινε στην περιοχή κυρίως δυτικά της Ανύδρου, αλλά εξαπλώθηκε και λίγο ανατολικότερα. Κατά την περίοδο από 1 Φεβρουαρίου έως 4 Φεβρουαρίου, το άκρο της σεισμικά ενεργοποιημένης ζώνης φαίνεται να μετανάστευσε προς τα βορειοανατολικά με ταχύτητα ~4-5 χλμ/ημέρα (km/day) σε κατεύθυνση ~Β40 ° Α. Από την ανάλυση με μέθοδο μηχανικής μάθησης, φαίνεται κατά τη διάρκεια διαφόρων εξάρσεων, η μετανάστευση να γίνεται με ακόμη μεγαλύτερη ταχύτητα κατά περιοχές, καλύπτοντας μικρότερες αποστάσεις.
Σύμφωνα με την ίδια ανακοίνωση, η έως τώρα σεισμική δραστηριότητα στη ζώνη Σαντορίνης-Αμοργού «πιθανώς φέρει τα χαρακτηριστικά ενός σεισμικού σμήνους, καθώς δεν διακρίνεται κάποιος σεισμός με μέγεθος σαφώς μεγαλύτερο από όλους τους υπόλοιπους, ο οποίος θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως κύριος σεισμός».
Επιπλέον, ο ρυθμός σεισμικότητας αναφέρεται ότι βαίνει αυξανόμενος, ενώ οι μετασεισμικές ακολουθίες χαρακτηρίζονται από φθίνουσα χρονική κατανομή σεισμών, με το μέγεθος του μεγαλύτερου μετασεισμού συνήθως να είναι μικρότερο από ~0.5 συγκριτικά με τον κύριο σεισμό.
Ενημέρωση για τη Σαντορίνη: «Η ελληνική Πολιτεία προσπαθεί να είναι δίπλα στους πολίτες»
νημέρωση πραγματοποιήθηκε στο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας για τα γεωλογικά φαινόμενα και τα μέτρα πολιτικής προστασίας στη Σαντορίνη και τη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού, παρουσία του πρωθυπουργού.
Ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Βασίλης Κικίλιας αναφέρθηκε σε σημαντικές δράσεις που έχουν γίνει «όλο αυτό τον καιρό πριν την έξαρση του φαινομένου, κατά τη διάρκεια και παρακολουθώντας το». Μεταξύ άλλων αναφέρθηκε στις ομάδες ΕΜΑΚ και ΕΜΟΔΕ, το κινητό επιχειρησιακό κέντρο, την ενίσχυση στα νησιά των δυνάμεων της πολιτικής προστασίας, της Πυροσβεστικής και του Λιμενικού, καθώς και την παρουσία αρματαγωγού στην περιοχή στο σενάριο απεμπλοκής ευπαθών ομάδων. Επίσης, τόνισε ότι το ΤΕΕ κάνει ελέγχους σε κέντρα υγείας, νοσοκομεία και σχολεία, αλλά και η Διεύθυνση Αποκατάστασης Επιπτώσεων Φυσικών Καταστροφών ελέγχει τα κτίρια στη Σαντορίνη και τα γύρω νησιά. Επιπλέον, έχει γίνει ενίσχυση του ΕΚΑΒ και των κέντρων υγείας, έχουν οριστεί σημεία συγκέντρωσης, οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίας προσπαθούν να ενισχύσουν στο πεδίο τις δυνατότητες επικοινωνίας, ενώ και ο ΔΕΔΔΗΕ και ο ΑΔΜΗΕ βρίσκεται με συνεργεία στο νησί.
«Αυτό αναθεωρείται επιχειρησιακά κάθε πρωί», όπως επισήμανε.
«Γίνεται μια προσπάθεια επιχειρησιακά να δείξει η ελληνική Πολιτεία ότι είναι εκεί, ότι στηρίζει και ότι αντιλαμβάνεται και αυτή την κρίση και προσπαθεί να είναι δίπλα στους πολίτες και κυρίως στους νησιώτες», τόνισε ο υπουργός.
«Η κατάσταση φαίνεται να πηγαίνει σε ένα πιο ευνοϊκό σενάριο»
Την εξέλιξη των φαινομένων στη Σαντορίνη παρουσίασαν τρεις καθηγητές.
Ο καθηγητής και πρόεδρος του Ινστιτούτου Μελέτης και Παρακολούθησης του Ηφαιστείου της Σαντορίνης, Κώστας Παπαζάχος, παρατήρησε ότι «η κατάσταση φαίνεται να πηγαίνει σε ένα πιο ευνοϊκό σενάριο σε σχέση με τη σεισμική δραστηριότητα», ωστόσο «σε κάθε περίπτωση οι κάτοικοι θα συνεχίσουν να αισθάνονται δονήσεις και το επόμενο χρονικό διάστημα και θα πρέπει να είναι ψύχραιμοι».
Αναφορικά με το ηφαίστειο, τόνισε ότι «φαίνεται ότι υπάρχει μια ήπια σεισμοηφαιστειακή διέγερση στη Σαντορίνη. Αυτό είναι ένα φαινόμενο για το οποίο έχει ενημερωθεί η Πολιτεία, έχει πάρει τα μέτρα της. Είναι ένα πολύ αργό φαινόμενο και πρέπει να το ξεχωρίσουμε από αυτό που συμβαίνει τώρα».
Η καθηγήτρια του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του ΕΚΠΑ, Εύη Νομικού, αναφέρθηκε στις πολυετείς ωκεανογραφικές αποστολές με Έλληνες και ξένους επιστήμονες που γίνονται στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού. «Άρα γνωρίζουμε πολύ καλά το τι συμβαίνει στον υποθαλάσσιο χώρο μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού. Έχοντας όλα αυτά τα στοιχεία στη διάθεσή μας, δημιουργούμε τεκτονικούς υποθαλάσσιους χάρτες», τόνισε και διευκρίνισε ότι «τα σημερινά επίκεντρα είναι πολύ πιο μακριά από τα επίκεντρα του 1956. Όλα τα επίκεντρα των σεισμών εντοπίζονται στην περιοχή βορειοανατολικά του Κολούμπου, δηλαδή στην περιοχή του ρήγματος της Ανύδρου και όχι προς την περιοχή του ρήγματος της Αμοργού».
Ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ και πρόεδρος της Μόνιμης Επιστημονικής Επιτροπής Εκτίμησης Σεισμικού Κινδύνου και Μείωσης Σεισμικής Διακινδύνευσης, καθηγητής Ευθύμιος Λέκκας, ανέφερε ότι «ο κατολισθητικός κίνδυνος σε όλο το μήκος σχεδόν των πρανών της καλδέρας της Σαντορίνης είναι υψηλός, αλλά και η διακινδύνευση είναι υψηλή δεδομένου ότι σε αυτά τα σημεία συγκεντρώνεται πλήθος κόσμου τουλάχιστον για οκτώ μήνες κάθε χρόνο. Ο κ. Λέκκας εξήγησε ότι έχει γίνει χαρτογράφηση του κατολισθητικού κινδύνου και της κατολισθητικής διακινδύνευσης και επιλέχθηκαν πέντε περιοχές που συγκεντρώνουν υψηλή διακινδύνευση: ο παλαιός λιμένας Φηρών, το λιμάνι Αθηνιού, η περιοχή Αμμούδι στην Οία, η περιοχή της Αρμένης στην Οία και η Θηρασιά, στον οικισμό Κόρφου. Στη συνέχεια, ανέλυσε τα μέτρα που λαμβάνονται για να μειωθεί ο κίνδυνος και η διακινδύνευση.
Συγκεκριμένα, στην περιοχή του Αθηνιού, από όπου διέρχονται 1,5 εκατομμύρια άτομα κάθε χρόνο, έχουν εντοπιστεί τα επικίνδυνα σημεία και με βάση αυτή την ανάλυση γίνονται τα απαιτούμενα έργα, ώστε να μειωθεί ο κατολισθητικός κίνδυνος. Επίσης, προτείνονται δράσεις στο Λιμενικό και στην Αστυνομία ώστε να μειωθεί η έκθεση του μεγάλου όγκου του πληθυσμού που διέρχεται από την περιοχή. Στην περιοχή του παλαιού λιμένα Φηρών, από όπου διέρχονται δύο εκατομμύρια άνθρωποι κάθε χρόνο, έχει χαρτογραφηθεί ο κατολισθητικός κίνδυνος και έχουν γίνει δράσεις «για να υπολογίσουμε τον κίνδυνο και να προτείνουμε τα έργα τα οποία είχαν γίνει πριν μία δεκαετία και τα οποία θέλουν συντήρηση και ενίσχυση». Στην περιοχή της Αρμένης στην Οία γίνονται «ειδικές μελέτες σε τρισδιάστατο επίπεδο ώστε να βλέπουμε αν αποκολληθεί κάποιος όγκος πού θα καταλήξει ώστε να σχεδιάσουμε τα απαιτούμενα έργα για να πιάσουμε τους βραχώδεις όγκους πριν κατολισθήσουν ή αν κατολισθήσουν να πιάσουμε με ειδικούς φράκτες τους όγκους λίγο πριν τις οικιστικές περιοχές». Στην περιοχή του Αμμουδίου ο κ. Λέκκας παρατήρησε ότι «το οικιστικό περιβάλλον αναπτύχθηκε άναρχα τα τελευταία 30 χρόνια και γι’ αυτό έχουμε υψηλή έκθεση και διακινδύνευση». «Εκεί, υπολογίζουμε τα έργα με σύγχρονες διαδικασίες και λογισμικό ώστε να δούμε τι έργα χρειάζονται και να κατασκευαστούν τα έργα αυτά για να μειώσουμε τον κίνδυνο και την διακινδύνευση με ορισμένες διευθετήσεις που κάναμε» σημείωσε. Τέλος, στον οικισμό του Κόρφου, όπου πέρυσι τον Απρίλιο σημειώθηκε μεγάλη κατολίσθηση αλλά με μικρές ζημιές, ο ίδιος τόνισε ότι «δεν έχει γίνει κανένα έργο στο παρελθόν. Σχεδιάζουμε την ανάλυση των κατολισθήσεων ώστε να προτείνουμε έργα σε πολύ συγκεκριμένα σημεία, έργα που να είναι αποτελεσματικά, οικονομικά και συμβατά με το περιβάλλον της Σαντορίνης, ώστε να μειώσουμε τον κίνδυνο».
Στην ενημέρωση ήταν παρόντες, επίσης, οι αρχηγοί του Λιμενικού και του Πυροσβεστικού Σώματος, καθώς και οι στρατηγοί της Ελληνικής Αστυνομίας και των Ενόπλων Δυνάμεων.
