Ποιος ήταν ο πιο ισχυρός βασιλιάς του μυκηναϊκού κόσμου; Το ερώτημα έχει μια προφανή απάντηση: ο Αγαμέμνων, γι’ αυτό, άλλωστε, και ήταν αρχιστράτηγος των Ελλήνων που εκστράτευσαν εναντίον της Τροίας. Η δύναμη του Αγαμέμνονα επιβεβαιώνεται και από τον «κατάλογο των νηών» (των πλοίων) που έστειλε η κάθε μυκηναϊκή πόλη- κράτος, ώστε να μεταφερθούν τα στρατεύματα.
Ο Τρωικός Πόλεμος είναι ένα από τα μεγαλύτερα γεγονότα της ελληνικής μυθολογίας και ως τέτοιο θα πρέπει να τον αντιμετωπίζουμε. Οι βασιλιάδες που παρουσιάζονται στην «Ιλιάδα» και στην «Οδύσσεια» δεν ήταν υπαρκτά πρόσωπα. Ενδέχεται, όμως, να υπήρχε ως αχλύ η φήμη τους μερικούς αιώνες μετά, οπότε και ο Ομηρος (αν δεν είναι κι εκείνος μυθικό πρόσωπο) συνέθεσε τα δύο έπη. Σε κάθε περίπτωση, η αρχαιολογία μάς έχει βοηθήσει πολύ στην αποκάλυψη σπουδαίων πόλεων της μυκηναϊκής εποχής, πόλεων που αναφέρονται από τον ποιητή.
Ποιες ελληνικές πόλεις λέγεται ότι συμμετείχαν στον Τρωικό πόλεμο, ο οποίος, αν έγινε, έγινε περί το 1150 π.χ; Σύμφωνα με το Greekreporter, Στην Ιλιάδα, που γράφτηκε τον έβδομο αιώνα π.Χ., υπάρχει ένα τμήμα γνωστό ως Κατάλογος Πλοίων, όπως είπαμε. Αυτό παρέχει εκτενή παράθεση των ελληνικών πόλεων που έστειλαν στρατεύματα και πλοία.
Ο Κατάλογος Πλοίων παρέχει τα ονόματα των Ελλήνων διοικητών στον Τρωικό πόλεμο, καθώς και σε ποιες πόλεις ηγούνταν. Μας λέει επίσης πόσα πλοία ήταν σε κάθε αποστολή. Ένας από τους λόγους που αυτό είναι τόσο χρήσιμο είναι επειδή δείχνει τη δύναμη κάθε ομάδας πόλεων. Υπονοεί επίσης τη δύναμη του διοικητή που είναι υπεύθυνος για κάθε ομάδα.
Για παράδειγμα, ο Κατάλογος των Πλοίων δείχνει ότι οι πόλεις που παρείχαν τον μεγαλύτερο αριθμό στρατευμάτων ήταν εκείνες με επικεφαλής τον Αγαμέμνονα, τον Νέστορα, τον Διομήδη και τον Ιδομενέα. Εκείνοι με επικεφαλής τον Αγαμέμνονα, με επίκεντρο τις Μυκήνες και το Αργος, αριθμούσαν 100 πλοία. Ο Νέστορας, με αρχηγό του την Πύλο, είχε 90 πλοία. Ο Διομήδης, ο βασιλιάς του Άργους, είχε 80 πλοία, όπως και ο Ιδομενέας της Κρήτης.
Αρχηγός των ελληνικών δυνάμεων στον Τρωικό πόλεμο ήταν ο Αγαμέμνων, ο πιο διάσημος (μυθικός) βασιλιάς όλου του μυκηναϊκού κόσμου.
Ο Κατάλογος των Πλοίων απεικονίζει τον Αγαμέμνονα ως ηγέτη μαχητών από τις Μυκήνες, την Κόρινθο, τις Κλεωνές, τη Σικυώνα, την Πελλήνη, το Αίγιο και την Ελίκη ανάμεσα σε άλλα. Όλες αυτές οι πόλεις βρίσκονται στην Πελοπόννησο. Είναι ενδιαφέρον ότι οι περισσότεροι από αυτούς ήταν πιο κοντά στην Κόρινθο παρά στις Μυκήνες.
Αδερφός του Αγαμέμνονα ήταν ο Μενέλαος, ο βασιλιάς της Σπάρτης και σύζυγος της Ελένης. Οι πόλεις των οποίων τα στρατεύματα οδήγησε ήταν: Φάρις, Σπάρτη, Αυγεία, Αμύκλες, Ήλος, Λάας Οίτυλος κ.α.. Αυτές οι πόλεις βρίσκονται όλες στην περιοχή της Σπάρτης στην Πελοπόννησο, γενικά συγκεντρωμένες στο ή πάνω από το δυτικό ακρωτήριο του Λακωνικού κόλπου.
Εκτός από τον Αγαμέμνονα και τον Μενέλαο, άλλοι εξέχοντες διοικητές στον Τρωικό πόλεμο περιλαμβάνουν τον Νέστορα και τον Οδυσσέα.
Ο Κατάλογος Πλοίων παρέχει την ακόλουθη λίστα πόλεων για τον Νέστορα: Πύλος, Αρήνη, Αμφιγένεια, Πτελεός, Ήλος, Δώριο κ.α.. Αυτή η ομάδα πόλεων ήταν περίπου ισοδύναμη με αυτές του Μενέλαου.
Ο Οδυσσέας, ο οποίος αργότερα έκανε ένα διάσημο ταξίδι επιστροφής στην πατρίδα, οδήγησε στρατεύματα από τις ακόλουθες πόλεις: Ιθάκη, Σάμη Ζάκυνθο κλπ.. Πρόκειται για εδάφη στη δυτική πλευρά της Ελλάδας, βορειότερα από τις πόλεις του Νέστορα.
Το κύριο νησί του Οδυσσέα, η Ιθάκη, είναι πιθανώς το σύγχρονο νησί με αυτό το όνομα, αν και υπάρχουν κάποιες αμφιβολίες. Σε κάθε περίπτωση, όλες οι τοποθεσίες που αναφέρθηκαν ήταν νησιά της ίδιας περιοχής, στο Ιόνιο Πέλαγος στα ανοικτά των ακτών της δυτικής Ελλάδας. Μέχρι στιγμής, όσοι μετείχαν βρίσκονταν στην Πελοπόννησο ή στα νησιά του Ιονίου και την Κρήτη, ήδη υπό μυκηναϊκή κυριαρχία.
Αρχίζοντας να ανηφορίζει προς τη Στερεά Ελλάδα και τη Θεσσαλία, (όπου σταματούν τα μακεδονικά βασίλεια) βλέπουμε τα ονόματα των δύο Αιάντων: Αίας ο Λοκρός (στη Λοκρίδα) και Αίας ο Τελαμώνιος (στη Σαλαμίνα). Τέλος, παρουσιάζεται ο μεγαλύτερος ήρωας του Τρωικού πολέμου, ο Αχιλλέας, που είχε το βασίλειο των Μυρμιδόνων, στη σημερινή Θεσσαλία.
Όπως μπορούμε να δούμε, ακόμα και κοιτάζοντας μόνο τους πιο διάσημους διοικητές στον Τρωικό πόλεμο, μας μεταφέρει σε πόλεις σε όλη την Πελοπόννησο και σε μεγάλο μέρος της κεντρικής Ελλάδας. Ωστόσο, υπήρχαν πολλά άλλα σώματα εκτός από αυτά.
Εκεί βρίσκονταν οι Αργείοι, με αρχηγό τον Διομήδη, τον βασιλιά της πόλης του Άργους, με στρατεύματα από πολλές κοντινές πόλεις, όπως η Τίρυνθα και η Ασίνη. Υπήρχαν οι Άβαντες της Εύβοιας, με διάφορες πόλεις του νησιού να συνεισφέρουν στρατεύματα. Άξιοι αναφοράς είναι και οι Βοιωτοί, οι οποίοι συνεισέφεραν στρατεύματα από πάνω από δώδεκα διαφορετικές πόλεις της κεντρικής Ελλάδας.
Ο Κατάλογος Πλοίων δείχνει επίσης ότι πόλεις από μακρινά ελληνικά νησιά ενεπλάκησαν στον Τρωικό πόλεμο. Παραδείγματα περιλαμβάνουν εκτός από τις πόλεις από την Κρήτη, όπως η Κνωσός και η Γόρτυνα, πόλεις από τη Ρόδο, όπως η Λίνδος και η Κάμειρος.
Παρότι οι δυνάμεις και από τις δύο πλευρές, των Αχαιών και των Τρώων (οι οποίοι είχαν επίσης συμμάχους) ήταν μεγάλες, ωστόσο σύμφωνα πάντοτε με την Ιλιάδα χρειάστηκαν δέκα χρόνια για την άλωση του Ιλίου. Κι αυτό, επειδή οι Τρώες, όπως τους παρουσιάζει ο ποιητικό έπος, ήταν επίσης δυνατοί, καλοί πολεμιστές και ευφυείς, όπως άξιζε στους αντιπάλους των Ελλήνων.