Στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών στη Ρουμανία νικητής αναδείχθηκε ο ακροδεξιός αντιευρωπαίος και φιλορώσος υποψήφιος Καλίν Τζορτζέσκου. Οι εκλογές βέβαια ακυρώθηκαν, αλλά η ουσία δεν αλλάζει, ένας άγνωστος πολιτικός, αλλά γνωστός youtuber κατέλαβε την πρώτη θέση.
Στις τελευταίες ευρωεκλογές στην Κύπρο εξελέγη ευρωβουλευτής ο 24χρονος Φειδίας Παναγιώτου, ο οποίος δεν ανήκε σε κόμμα, κατέβηκε στις εκλογές ως ανεξάρτητος υποψήφιος, αλλά ήταν και αυτός πολύ γνωστός youtuber.
Του ΣΩΤΗΡΗ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ*
Στις πρόσφατες προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ και οι δύο υποψήφιοι στράφηκαν σε παραγωγούς περιεχομένου για την προεκλογική τους εκστρατεία και περιόρισαν τις εμφανίσεις τους στα Μέσα Ενημέρωσης. Ο Ντόναλντ Τραμπ έδινε κυρίως συνεντεύξεις σε podcasters παραγωγούς περιεχομένου.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Nielsen στις πρόσφατες αμερικάνικες εκλογές το Fox News το παρακολούθησαν 9,8 εκατ. τηλεθεατές στην prime time ζώνη, το CNN 4,7 εκατ. τηλεθεατές, ενώ η συνολική τηλεθέαση σε 18 δίκτυα στις prime time ζώνες έφθασε τα 42,29 εκατ. θεατές. Την ίδια ώρα το YouTube παρακολούθησαν 45 εκατ. άτομα, σύμφωνα μα τα στοιχεία της Google.
Όλα αυτά δείχνουν τη νέα εποχή και τη μεταβολή που παρατηρείται στα επικοινωνιακά πράγματα. Πρόκειται για μια εποχή αποδιαμεσολάβησης, της παράκαμψης των Μέσων Ενημέρωσης και των δημοσιογράφων και της στροφής στους influencers και τους παραγωγούς περιεχομένου. Πρόκειται για μια εποχή των Μέσων που ο ιδιοκτήτης του Χ και φανατικός υποστηρικτής του Τραμπ Ελον Μασκ χαρακτηρίζει με τη φράση «you are the media now». Δεν είναι τυχαίο ότι ο Ελον Μασκ τάχθηκε κατά της επιβολής κανόνων στη χρήση των πλατφορμών χαρακτηρίζοντάς τη λογοκρισία.
Πρόκειται για μια νέα πραγματικότητα κατά την οποία τα συστημικά ΜΜΕ και οι επαγγελματίες δημοσιογράφοι επιχειρείται να παρακαμφθούν και να τεθούν στο περιθώριο. Μια νέα πραγματικότητα, αποτέλεσμα της ψηφιακής εποχής και του νέου επικοινωνιακού πεδίου, η οποία, όμως, εγκυμονεί μεγάλους κινδύνους για το δημοκρατικό πολίτευμα και οδηγεί στην εκλογή προσωπικοτήτων όπως ο Καλίν Τζορτζέσκου στη Ρουμανία.
Τα Μέσα Ενημέρωσης διέρχονται περίοδο κρίσης και χαμηλής αξιοπιστίας, κάτι που είναι προφανές πως ενισχύει την αποδιαμεσολάβηση. Είναι επίσης σαφές ότι οφείλουν να επαναπροσδιορίσουν το ρόλο τους και να επανακτήσουν τη χαμένη αξιοπιστία των πολιτών απέναντι τους. Τόσο, όμως, αυτά όσοι και οι επαγγελματίες δημοσιογράφοι δεν λειτουργούν απλά ως πυλώνες της ενημέρωσης, αλλά είναι και εγγυητές του πολιτεύματος και της αποφυγής ανάδειξης ακραίων φωνών. Δεν είναι άλλωστε μακρινό το σκάνδαλο της Cambridge Analytica και η παραδοχή από μέρους της εταιρείας για χειραγώγηση εκλογικών αποτελεσμάτων εκλογικών αναμετρήσεων, όπως οι προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ το 2016 και τα δημοψηφίσματα για το Brexit και την ανεξαρτησία της Καταλονίας.
*Ο Δρ. Σωτήρης Τριανταφύλλου είναι δημοσιογράφος – συγγραφέας, Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ενώσεων Συντακτών, μέλος του Διδακτικού προσωπικού του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και Mέλος ΣΕΠ του Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου
