Αν και δεν έγιναν επίσημες δηλώσεις, η συνάντηση Μητσοτάκη – Στάρμερ δεν ήταν μόνο μια συμβολική χειραψία, αλλά μια ευκαιρία για στρατηγικό διάλογο και ενίσχυση της συνεργασίας των δυο χωρών σε πολλά επίπεδα.
Του Κώστα Πασίση
Οι δυο ηγέτες φαίνεται να συμφώνησαν ότι Ελλάδα και Βρετανία μπορούν να οικοδομήσουν μια ισχυρή «συμμαχία» στη βάση μιας αμοιβαίας επωφελούς σχέσης…
Ωστόσο για την απουσία των κοινών δηλώσεων μπορεί να …ευθύνεται το καυτό ζήτημα των Γλυπτών του Παρθενώνα, ένα ευαίσθητο και περίπλοκο θέμα, που πιέζει και τις δυο κυβερνήσεις.
Ο Έλληνας Πρωθυπουργός φαίνεται να κράτησε μια προσεκτική διπλωματική στάση με δεδομένο ότι τουλάχιστον μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν απτές εγγυήσεις για επιστροφή τους στην Ελλάδα, παρά μόνο συζητήσεις με το Βρετανικό Μουσείο που γίνονται πάντως με καλούς …οιωνούς αυτή τη φορά…
Επίσης ο Βρετανός Πρωθυπουργός μάλλον έδειξε πως επιθυμεί να κρατήσει αποστάσεις από το ζήτημα, αποφεύγοντας να προκαλέσει αντιδράσεις εντός του Ηνωμένου Βασιλείου, δεδομένης της ευθύνης του Βρετανικού Μουσείου και της κείμενης νομοθεσίας που αποτελεί μέγα εμπόδιο…
Η δημόσια …σιωπή για το ζήτημα ενδεχομένως να υποδηλώνει ότι οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε ένα στάδιο όπου η δημοσιοποίηση λεπτομερειών θα μπορούσε να διαταράξει την πρόοδο.
«Χαιρετίζουμε το γεγονός ότι η βρετανική κυβέρνηση δεν θα σταθεί εμπόδιο εφόσον υπάρξει συμφωνία με το Βρετανικό Μουσείο», σχολίαζαν κυβερνητικές πηγές μετά τη συνάντηση Μητσοτάκη – Στάρμερ.
«Γίνονται συζητήσεις, υπάρχουν διαβουλεύσεις με το βρετανικό μουσείο, κάνουμε έναν ανοιχτό διάλογο με όλη την επιστημονική κοινότητα. Υπάρχει ένα κλίμα το οποίο είναι θετικό για όλες τις περιπτώσεις επαναπατρισμού πολιτιστικών αγαθών στις χώρες προέλευσης τους», ανέφερε η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη για τα Γλυπτά του Παρθενώνα, μεταφέροντας το …κλίμα των συνομιλιών.
Σύμφωνα με τους Financial Times, ο κ. Στάρμερ έχει καταστήσει σαφές ότι δεν θα εμποδίσει μια συμφωνία για το «δανεισμό» ορισμένων από τα Γλυπτά του Παρθενώνα πίσω στην Αθήνα, εάν επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ του Βρετανικού Μουσείου και της Ελλάδας.
Αυτή η προσέγγιση διαφέρει από τη ψυχρή υποδοχή που είχε λάβει ο Μητσοτάκης κατά την επίσκεψή του στο Λονδίνο τον Νοέμβριο του προηγούμενου έτους, όταν ο τότε πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ ακύρωσε τη συνάντηση τους την τελευταία στιγμή.
Παράλληλα δημοσίευμα της Sun αναφέρει ότι ο κ. Στάρμερ δεν θα παρέμβει εάν το Βρετανικό Μουσείο συμφωνήσει σε μια δανειακή συμφωνία με την ελληνική κυβέρνηση, αλλά δεν θα προωθήσει ενεργά μια τέτοια συμφωνία.
Οι διμερείς σχέσεις στο επίκεντρο
Ταυτόχρονα όμως η συνάντηση του Έλληνα Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Βρετανό Πρωθυπουργό Σερ Κιρ Στάρμερ στην Ντάουνινγκ Στριτ σηματοδοτεί ένα σημαντικό βήμα προς την αναβάθμιση των διμερών σχέσεων.
Όπως έγινε γνωστό μετά το πέρας της συνάντησης των δυο ηγετών η Ελλάδα και το Ηνωμένο Βασίλειο δεσμεύονται να διευρύνουν την οικονομική συνεργασία τους, δίνοντας έμφαση στους τομείς του τουρισμού, της ναυτιλίας και των επενδύσεων.
Η μετά-Brexit εποχή δημιουργεί νέες ευκαιρίες για διμερείς εμπορικές συμφωνίες, ενώ η Ελλάδα αναδεικνύεται σε ενεργειακό και επενδυτικό κόμβο.
Επίσης η θητεία της Ελλάδας ως μη μόνιμου μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ (2025-2026) ανοίγει νέες δυνατότητες συνεργασίας σε θέματα ασφάλειας, άμυνας και περιφερειακής σταθερότητας.
Ειδικότερα, οι εξελίξεις στην Ουκρανία, τη Νοτιοανατολική Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή αναδεικνύονται ως βασικοί τομείς στρατηγικής σύμπλευσης.
Στενή συνεργασία προβλέπεται και για το ζήτημα της μετανάστευσης, καθώς η Ελλάδα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή ως σημείο εισόδου στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Κατά τη συνάντηση ετέθη και το Κυπριακό όπου ο Πρωθυπουργός εξέφρασε την ικανοποίησή του για το άτυπο δείπνο των κκ. Χριστοδουλίδη και Τατάρ υπό τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες στις 15 Οκτωβρίου στη Νέα Υόρκη και τόνισε ότι προσβλέπει σε επανέναρξη των συνομιλιών.
