Η ξεκάθαρη νίκη του Ντόναλντ Τραμπ, στις προεδρικές εκλογές της Αμερικής έχει αναμφισβήτητα δημιουργήσει μια νέα διεθνή ατζέντα. Οι Ρεπουμπλικάνοι του Τραμπ έχουν πλέον τον πλήρη έλεγχο της Γερουσίας και της Βουλής των Αντιπροσώπων. Είτε τον συμπαθεί κανείς είτε τον μισεί, έχει γίνει, αναμφισβήτητα, ο πιο ισχυρός ηγέτης στον κόσμο. Ο Ντόναλντ Τραμπ επιστρέφει στον Λευκό Οίκο με την υπόσχεση στους ψηφοφόρους, ότι είναι ειρηνοποιός και με δέσμευση να τερματίσει τους ξένους πολέμους. Είναι μια εξαιρετικά δύσκολη αποστολή.
Του Δημήτρη Γ. Απόκη*
Στη Μέση Ανατολή, ο πόλεμος συνεχίζεται εδώ και περισσότερο από ένα χρόνο. Η ισχυρή υποστήριξη του Τραμπ προς το Ισραήλ και ο ανοιχτός ανταγωνισμός του εναντίον του ιρανικού καθεστώτος, θα τον φέρουν αντιμέτωπο με την πρώτη μεγάλη πρόκληση. Η εγγύησή του να συνεχίσει να βοηθά το Ισραήλ, έρχεται σε έντονη αντίθεση με τη δέσμευσή του να τερματίσει τη σύγκρουση. Η επιθυμία του νεοεκλεγέντος προέδρου να τερματίσει τα δεινά, στη Γάζα και τον Λίβανο ενισχύεται από το γεγονός ότι η μικρότερη κόρη του Τίφανι είναι παντρεμένη με τον Μάικλ Μπούλος, γιο του Λιβανοαμερικανού δισεκατομμυριούχου Μασάντ Μπούλος, βασικού συμβούλου για τις αραβοαμερικανικές σχέσεις.
Ο υποψήφιος Υπουργός Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, είναι ένθερμος υποστηρικτής του Ισραήλ. Τον Οκτώβριο του 2023, έγραψε στο «X»: «Η Χαμάς είναι μια τρομοκρατική οργάνωση που δημιουργήθηκε με ρητό και ρητό σκοπό να εκδιώξει κάθε Εβραίο από την περιοχή και να αντικαταστήσει το Ισραήλ με ένα φονταμενταλιστικό ισλαμικό παλαιστινιακό κράτος που εκτείνεται από τον Ιορδάνη έως τη Μεσόγειο. Το Ισραήλ δεν έχει άλλη επιλογή από το να εξαλείψει τη Χαμάς». Τον Απρίλιο του τρέχοντος έτους, ο Ρούμπιο δήλωσε στο X: «Η κύρια πηγή βίας, συγκρούσεων, δυστυχίας και αστάθειας στη Μέση Ανατολή είναι το εγκληματικό καθεστώς της Ισλαμικής Δημοκρατίας (Ιράν)».
Ταυτόχρονα, η είδηση ότι το FBI απήγγειλε κατηγορίες σε έναν άνδρα που ισχυρίστηκε ότι είχε επιφορτιστεί από το Σώμα των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης (IRGC) του ιρανικού καθεστώτος να δολοφονήσει τον Τραμπ κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας για τις προεδρικές εκλογές, πιθανότατα εξόργισε τον εκλεγμένο πρόεδρο. Μπορεί σύντομα να δούμε μια σκληρή πολιτική εναντίον των μουλάδων.
Ο Τραμπ και ο Ρούμπιο γνωρίζουν καλά ότι το θεοκρατικό καθεστώς στο Ιράν βρίσκεται, απειλητικά, στο κέντρο ενός δικτύου συγκρούσεων στη Μέση Ανατολή. Οι μουλάδες υποστηρίζουν την τρομοκρατική ομάδα Χεζμπολάχ στο Λίβανο εδώ και δεκαετίες. Χρηματοδότησαν, προμήθευσαν και εκπαίδευσαν τη Χαμάς στη Γάζα, κατευθύνοντας την τρομοκρατική επίθεση της 10/7 στο Ισραήλ. Υποστηρίζουν τις σιιτικές πολιτοφυλακές στο Ιράκ που εξαπολύουν επανειλημμένες επιθέσεις σε αμερικανικούς στρατιωτικούς στόχους και χρηματοδοτούν και διατηρούν τον Μπασάρ αλ-Άσαντ στη Συρία. Ο βασικός ρόλος τους στην υποστήριξη των ανταρτών Χούτι στην Υεμένη, ενθαρρύνοντας τις σποραδικές επιθέσεις πυραύλων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών στη Σαουδική Αραβία και το Ισραήλ στην εμπορική ναυτιλία στον Κόλπο του Άντεν και την Ερυθρά Θάλασσα, έχει διαταράξει σοβαρά το παγκόσμιο εμπόριο.
Ο κοινός παράγοντας σε κάθε μία από τις συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή είναι η φονταμενταλιστική Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν. Το κεφάλι του φιδιού της διεθνούς τρομοκρατίας και της πολεμοκαπηλίας βρίσκεται στην Τεχεράνη. Η διαρκής αποτυχία της πολιτικής κατευνασμού της Δύσης προς το Ιράν απαιτεί μια βαθιά και στρατηγική επανεκτίμηση.
Η Δύση, ιδιαίτερα η Ευρώπη, έχει ακολουθήσει για πάρα πολύ καιρό μια πορεία ανοχής και κατευνασμού του Ιράν, ριζωμένη στην εσφαλμένη πεποίθηση ότι ο διάλογος και οι παραχωρήσεις θα μπορούσαν να μετριάσουν την απειλητική συμπεριφορά των μουλάδων. Αυτή η προσέγγιση όχι μόνο απέτυχε να επιτύχει τους στόχους της, αλλά και ενθάρρυνε το καθεστώς.
Η δυτική πολιτική έχει παραβλέψει εδώ και καιρό τον ιρανικό λαό και την οργανωμένη αντίστασή του, μια αμέλεια που έχει σημαντικό κόστος. Οι επικριτές της αλλαγής καθεστώτος υποστηρίζουν ότι η κατάρρευση του ιρανικού καθεστώτος θα προκαλέσει χάος που θυμίζει την αναταραχή στη Λιβύη ή το Ιράκ. Ωστόσο, το Ιράν είναι εξοπλισμένο με μια καλά οργανωμένη και ώριμη αντιπολίτευση, πλήρως προετοιμασμένη να οδηγήσει το έθνος μέσω μιας ομαλής μετάβασης.
Η πτώση του καθεστώτος της Τεχεράνης, επομένως, δεν είναι απαραίτητο να βυθίσει τη χώρα στο χάος, αλλά θα μπορούσε αντ ‘αυτού να σηματοδοτήσει τη γέννηση μιας νέας, πιο ευημερούσας εποχής για τη σημαντική αυτή χώρα.
Οι γεωστρατηγικές συνέπειες αυτού του μετασχηματισμού θα αντηχούσαν πολύ πέρα από τα σύνορα του Ιράν. Το σημερινό καθεστώς χρησιμεύει ως κεντρικός πυλώνας στον άξονα της παγκόσμιας αποσταθεροποίησης μαζί με τη Ρωσία, τη Βόρεια Κορέα και τη Βενεζουέλα. Η μετατροπή του Ιράν σε δημοκρατία θα αποτελούσε αποφασιστικό πλήγμα εναντίον αυτής της συμμαχίας, προκαλώντας αλυσιδωτές επιπτώσεις που θα οδηγούσαν σε μια βαθιά και ευνοϊκή επανευθυγράμμιση της διεθνούς τάξης.
Μια νέα πολιτική προσέγγιση πρέπει να βασίζεται στην αποφασιστική δράση, τη στρατηγική πίεση και την ακλόνητη υποστήριξη του ιρανικού λαού και της οργανωμένης αντίστασής του. Όταν εισέλθει ξανά στον Λευκό Οίκο τον Ιανουάριο, ο πρόεδρος Τραμπ και ο υπουργός Εξωτερικών του Μάρκο Ρούμπιο, μπορούν να διαμορφώσουν τις διεθνείς σχέσεις υιοθετώντας αυτή την πορεία.
Η Δύση μπορεί να βοηθήσει στην ενορχήστρωση της κατάρρευσης του καθεστώτος των μουλάδων, ανοίγοντας το δρόμο για τη μετάβαση του Ιράν σε μια σταθερή, δημοκρατική, κοσμική δημοκρατία. Κόβοντας το κεφάλι του φιδιού, θα αποκαθιστούσαμε την ειρήνη στη Μέση Ανατολή και στον ευρύτερο κόσμο. Αυτό το αποτέλεσμα όχι μόνο θα ανυψώσει τον ιρανικό λαό, αλλά και θα επιφέρει ένα κρίσιμο πλήγμα στον παγκόσμιο άξονα αποσταθεροποίησης, προωθώντας έτσι μια πιο ασφαλή και ειρηνική διεθνή τάξη.
Με τη Μέση Ανατολή να φλέγεται και τους πληρεξούσιους του Ιράν να έχουν ουσιαστικά αποκεφαλιστεί, η στιγμή για αποφασιστική αλλαγή πολιτικής είναι προ των πυλών και πρέπει να αξιοποιηθεί πριν κλείσει το παράθυρο ευκαιρίας.
* Ο Δημήτρης Γ. Απόκης, είναι Διεθνολόγος, με ειδίκευση στην Αμερικανική Εξωτερική Πολιτική, Γεωπολιτική και Διεθνή Οικονομία. Απόφοιτος των πανεπιστημίων The American University, School of International Service, και The Johns Hopkins University, The Paul H. Nitze, School of Advanced International Studies της Ουάσιγκτον. Είναι μέλος του The International Institute for Strategic Studies, του Λονδίνου. Ως Δημοσιογράφος, υπήρξε επί σειρά ετών διαπιστευμένος ανταποκριτής στο Λευκό Οίκο, στο Στέητ Ντιπάρτμεντ και στο Αμερικανικό Πεντάγωνο.
