Ένα «κενό» σημείο στα ανατολικά της Ακρόπολης των Αθηνών, το πλάτωμα που βρίσκεται κοντά στο παλαιό μουσείο και στα «διάσπαρτα», τα αρχιτεκτονικά μέλη που δεν είναι γνωστό πού ανήκουν αλλά έχουν συγκεντρωθεί, θα αλλάξει όψη. Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο συζήτησε χθες την αρχιτεκτονική μελέτη διαμόρφωσης και ανάδειξης του ανατολικού τμήματος του πλατώματος της Ακρόπολης και δημιουργίας διαδρομών επισκεπτών.
Η μελέτη εκπονήθηκε από το γραφείο MEAmuseS.A.– P. Tzonos, CEO, M. Scaltsa, για λογαριασμό της Εφορείας Αρχαιοτήτων πόλεως Αθηνών, σε επίπεδο οριστικής μελέτης. Στόχος των μελετητών ήταν α) να αναδειχθούν τα σημαντικά τεκμήρια της περιοχής και η ιστορία της θέσης στην περιοχή ανατολικά και βόρεια του παλαιού μουσείου, β) να ολοκληρωθεί η πορεία επίσκεψης από το εσωτερικό του παλαιού μουσείου και γ) να αναβαθμιστούν οι παρεχόμενες υπηρεσίες προς τους επισκέπτες του αρχαιολογικού χώρου.
Η περιοχή στην οποία θα εφαρμοστεί, παρά την ύπαρξη των αρχαίων καταλοίπων που την καθιστούν σημαντική τόσο για τους επισκέπτες του αρχαιολογικού χώρου όσο και για τους μελετητές, παραμένει μη προσβάσιμη στο κοινό. Σήμερα η εν λόγω περιοχή λειτουργεί κυρίως ως χώρος συγκέντρωσης και τακτοποίησης αρχιτεκτονικών και άλλων διάσπαρτων μελών τα οποία, στο μεγαλύτερο μέρος τους, έχουν τεκμηριωθεί και καταγραφεί από το αρμόδιο Γραφείο της Υπηρεσίας Συντήρησης Μνημείων Ακροπόλεως.
Σύμφωνα με την εισήγηση, τα πλέον σημαντικά μνημεία και σημεία ενδιαφέροντος που εντοπίζονται στην περιοχή Ανάδειξης είναι τα παρακάτω: 1) Σημαντικό τμήμα του μυκηναϊκού τείχους. Σώζεται σε μήκος 8,00 μ.. και η εξωτερική παρειά του διατηρείται σε ύψος 2,90 μ., περίπου. Η έδραση του τείχους αποκαλύφθηκε πλήρως κατόπιν ανασκαφικής διερεύνησης που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του έργου. Κατάλοιπα της μυκηναϊκής οχύρωσης της Ακρόπολης σώζονται και στο υπόγειο στη νοτιοανατολική γωνία του παλαιού μουσείου 2) Ηανατολική και η νότια πλευρά της οχύρωσης των κλασικών χρόνων, που βρίσκεται στα ανατολικά και τα νότια του αναδεικνυόμενου τμήματος του μυκηναϊκού τείχους, 3) Το λάξευμα της βορειοανατολικής γωνίας του «Ιερού του Πανδίονος», καθώς και του προπύλου του, που βρίσκονται κατά μήκος της βόρειας πλευράς του παλαιού μουσείου. Αναδεικνύονται επίσης, οι πώρινες λιθόπλινθοι, που ανήκαν στο δυτικό τοίχο του περιβόλου του ιερού και είχαν απομακρυνθεί από τη θέση τους κατά τη διάρκεια της ανέγερσης της επέκτασης του κτηρίου. 4) Η πώρινη θεμελίωση του μικρού μονόπτερου ιωνικού ναΐσκου, που ανεγέρθηκε μετά το 27 π.Χ., πιθανώς μεταξύ 17 και 10 π.Χ., και είναι αφιερωμένος στη Ρώμη και τον Αύγουστο. Βρίσκεται στο δυτικό πέρας της περιοχής.
Οι επεμβάσεις θα περιλαμβάνουν διαμόρφωση του ανατολικού αύλειου χώρου του Μουσείου και ανάδειξη του εκεί σωζόμενου τμήματος του Μυκηναϊκού Τείχους. Γι’ αυτό, θα γίνει διαμόρφωση της ανατολικής θύρας εξόδου από το Παλαιό Μουσείο Ακρόπολης στον αύλειο χώρο. Η θύρα θα λειτουργεί ως ανεμοφράκτης για τους εσωτερικούς εκθεσιακούς χώρους. Επίσης, θα γίνει επίστρωση του υφιστάμενου δαπέδου του αύλειου χώρου με στρώμα μίγματος ανάλογου με εκείνο των λοιπών διαδρόμων επισκεπτών στην βόρεια πλευρά του Μουσείου.
Από ειδική μελέτη διαχείρισης των ομβρίων υδάτων (εκτός αντικειμένου της υπό εξέταση μελέτης) θα προβλεφθεί κανάλι, επάνω ανοικτό και καλυμμένο με μεταλλική σχάρα, το οποίο θα ενσωματωθεί στο τελικό πάχος του τελικού δαπέδου- συμπεριλαμβανομένης και της νέας επίστρωσης, και θα οδηγεί τα όμβρια στο νότιο άκρο της περιοχής μελέτης. Θα κατασκευασθούν δύο πετάσματα για να εμποδίζεται η επαφή προς τη νότια ζώνη του μουσείου, όπου υπάρχει σημείο συγκέντρωσης και αποκομιδής απορριμάτων.
Κατασκευή κλίμακας πλησίον της ΒΑ γωνίας του παλαιού μουσείου, μια κατασκευή για τη μετάβαση από το επίπεδο του δαπέδου του αύλειου χώρου στο επίπεδο της πλατφόρμας έναρξης της περαιτέρω διαδρομής. Ο επισκέπτης θα ανεβαίνει επάνω από τη στάθμη διατήρησης του μυκηναϊκού τείχους. Η ανατολική παρειά του τείχους θα συντηρηθεί και θα αναδειχθεί.
Η προτεινόμενη διαδρομή επισκεπτών στη βόρεια πλευρά του Παλαιού Μουσείου Ακρόπολης θα ξεκινά μετά την κλίμακα ανόδου από τον ανατολικό αύλειο χώρο και την πλατφόρμα γεφύρωσης (με γυάλινο δάπεδο) τμήματος του Μυκηναϊκού Τείχους και καταλήγει στον υφιστάμενο διάδρομο επισκεπτών, ο οποίος είναι παράλληλος προς την ανατολική όψη του Παρθενώνα. Πριν από την κατασκευή θα γίνουν δοκιμές με εναλλακτικές συνθέσεις χρώματος αδρανών και τσιμέντου, ώστε να επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Το επόμενο τμήμα της διαδρομής επισκεπτών, σχεδιάζεται ως ενιαίος χώρος στάσης και ανάπαυλας για τους επισκέπτες. Πρόκειται για το τμήμα μετά το πλάτωμα στάσης για ανάδειξη του ιερού του Πανδίονος και έως τον διάδρομο επισκεπτών, ανατολικά του Παρθενώνα. Στην περιοχή αυτή συγκεντρώνονται οι εξής λειτουργίες: 1. Ζώνη καθιστικών και κρήνης για τους επισκέπτες. 2. Είσοδος στους χώρους υγιεινής επισκεπτών. 3. Ζώνη καθόδου στον δυτικό αύλειο χώρο και στην είσοδο του Μουσείου.
Η Εφορεία Πόλεως Αθηνών εξέφρασε την ικανοποίησή της για το έργο και ειδικά καθώς το τμήμα του μυκηναϊκού τείχους θα καταστεί για πρώτη φορά προσιτό στο ευρύ κοινό και πλεόν θα γίνεται αντιληπτή με ουσιαστικό τρόπο η διαχρονικότητα της ιστορίας του βράχου της Ακρόπολης. Η ανάδειξη της διαχρονικότητας της θέσης επιτυγχάνεται περαιτέρω με την εγκατάσταση πλατφόρμας επισκεπτών πλησίον του ανατολικού τμήματος της κλασικής οχύρωσης, το οποίο είχε συμπληρωθεί, μετά από την κατάρρευση του κεντρικού τμήματός του κατά τον 18ο αιώνα. Η χρήση άθραυστου υαλοπίνακα ως δαπέδου της πλατφόρμας επάνω από το μυκηναϊκό τείχος, θα δώσει στους επισκέπτες τη δυνατότητα να αντιληφθούν πλήρως το πλάτος της μυκηναϊκής οχύρωσης (4,00 μ., περίπου, στο συγκεκριμένο σημείο). Η χρήση του ίδιου υλικού και ως δαπέδου της πλατφόρμας θέασης του μυκηναϊκού τείχους, προσφέρει παράλληλα, και τη δυνατότητα ανάδειξης της βυζαντινής δεξαμενής που έχει εν μέρει αποκαλυφθεί στη συγκεκριμένη θέση. Στην κατανόηση των φάσεων της οχύρωσης της Ακρόπολης θα συνεισφέρει σημαντικά και η πληροφοριακή πινακίδα που προτείνεται να τοποθετηθεί επί της δεύτερης πλατφόρμας, μεταξύ μυκηναϊκού και κλασικού τείχους.
Τα διάσπαρτα αρχιτεκτονικά μέλη που θα παραμείνουν κατά μήκος της νότιας πλευράς του συγκεκριμένου κλάδου της διαδρομής, θα διευθετηθούν με τρόπο που θα αναδεικνύονται παράλληλα με τη διαχρονική εργασία τεκμηρίωσης των διάσπαρτων λίθων στον αρχαιολογικό χώρο της Ακρόπολης.
Αναφορικά με τη διαχείριση των ομβρίων υδάτων, επισημαίνεται ότι πρόκειται να υπάρξει εξειδικευμένη υδραυλική μελέτη, οι προτάσεις της οποίας ενσωματωθούν ως εφαρμογή στην αρχιτεκτονική μελέτη.
