Έμφαση στις ενεργητικές πολιτικές, μέσω της εφαρμογής ενός ολοκληρωμένου πλέγματος δράσεων, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται και τα προγράμματα απασχόλησης, δίνει το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης.
Σύμφωνα με αρμόδια στελέχη του υπουργείου, τα μέχρι τώρα αποτελέσματα κρίνονται ιδιαιτέρως ικανοποιητικά, καθώς, όπως προκύπτει από τα διαθέσιμα στοιχεία, την τελευταία πενταετία, οι ωφελούμενοι των προγραμμάτων απασχόλησης της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (ΔΥΠΑ) ξεπέρασαν τους 200.000, καταγράφοντας αυξητική τάση χρόνο με τον χρόνο.
Πρόκειται για στοχευμένες δράσεις σε πολλές περιφέρειες της χώρας, για προγράμματα απόκτησης επαγγελματικής εμπειρίας, νέας επιχειρηματικότητας, ειδικά προγράμματα απασχόλησης, αλλά και για προγράμματα τα οποία απευθύνονται σε κλάδους που βρίσκονται στο επίκεντρο της νέας εποχής.
Συγκεκριμένα, τα τελευταία πέντε χρόνια (από 01/08/2019 έως και 31/10/2024), η ΔΥΠΑ υλοποίησε συνολικά 51 προγράμματα απασχόλησης:
– 28 προγράμματα νέων θέσεων εργασίας,
– 11 προγράμματα απόκτησης εργασιακής-επαγγελματικής εμπειρίας/προεργασίας,
– 6 προγράμματα νέων ελεύθερων επαγγελματιών και 6 ειδικά προγράμματα.
Μέσω της υλοποίησης όλων των προαναφερόμενων προγραμμάτων απασχόλησης, την περίοδο αυτή, προσλήφθηκαν συνολικά 180.053 άνεργοι και εγκρίθηκαν 21.186 επιχειρηματικά σχέδια. Ο συνολικός αριθμός των ωφελουμένων ανήλθε στους 201.239.
Όπως επισημαίνουν στελέχη του Υπουργείου Εργασίας, αυτά τα προγράμματα, ο αντίκτυπος των οποίων στην απασχολησιμότητα και στη διαμόρφωση των εισοδημάτων των ωφελουμένων είναι ιδιαίτερα σημαντικός, στοχεύουν στην ενίσχυση της απασχόλησης, αλλά αποτελούν και μέρος της λύσης για επανένταξη των μακροχρόνια ανέργων, των νέων, των γυναικών και των ευάλωτων ομάδων, στην αγορά εργασίας.
Επίσης, τονίζουν ότι η προσπάθεια προς την επίτευξη του στόχου για περαιτέρω μείωση της ανεργίας είναι αδιάλειπτη. Προς την κατεύθυνση αυτή, η ΔΥΠΑ παρακολουθεί συνεχώς τις μεταβολές των αναγκών της αγοράς εργασίας και προσαρμόζει ανάλογα τα προγράμματα απασχόλησης και επενδύει στο ανθρώπινο δυναμικό της χώρας, ώστε να πετύχει το «πάντρεμα» μεταξύ προσφοράς και ζήτησης εργασίας.
Μάλιστα, όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά, η υποχώρηση του δείκτη της ανεργίας κάτω από 10% και, συγκεκριμένα, στο 9,3%, με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, επιβεβαιώνει την προσήλωση του Υπουργείου Εργασίας στην εφαρμογή των κατάλληλων πολιτικών, ώστε η ανεργία να μειωθεί ακόμα περισσότερο, όσο το δυνατόν πιο σύντομα.
Τι δείχνουν τα στοιχεία
Από την ανάλυση των στοιχείων προκύπτει ότι, από το 2019, παρατηρείται μια σημαντική κατ’ έτος αύξηση του αριθμού των ωφελουμένων, με κορύφωση το έτος 2023, κατά το οποίο ο αριθμός των ωφελουμένων σχεδόν διπλασιάστηκε.
Ειδικότερα, το 2019 (από 1/8 έως 31/12), το σύνολο των ωφελουμένων των προγραμμάτων απασχόλησης ανήλθε σε 13.368, το 2020 οι ωφελούμενοι αυξήθηκαν σε 28.504, το 2021 ο αριθμός των ωφελουμένων έφτασε τους 30.926, το 2022 και το 2023 οι ωφελούμενοι αυξήθηκαν περαιτέρω σε 33.850 και 50.680 αντίστοιχα, ενώ, από τις αρχές του 2024 έως τις 31 Οκτωβρίου της τρέχουσας χρονιάς, το σύνολο των ωφελουμένων άγγιξε τους 43.911. Αθροιστικά, την τελευταία πενταετία, οι ωφελούμενοι των προγραμμάτων απασχόλησης ανήλθαν σε 201.239.
Επισυνάπτεται ΠΙΝΑΚΑΣ 1, όπου εμφανίζονται αναλυτικά οι αριθμοί ωφελουμένων ανά πρόγραμμα.
Πώς κατανέμονται γεωγραφικά οι ωφελούμενοι
Με βάση τα στοιχεία, υψηλότερη συγκέντρωση εμφανίζεται στις Περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας (23%) και Αττικής (22%), ενώ το υπόλοιπο 55% των ωφελουμένων κατοικούν εκτός των Περιφερειών Αττικής και Κεντρικής Μακεδονίας.
Σημειώνεται ότι η κατανομή των ωφελουμένων ανά διοικητική περιφέρεια της χώρας επηρεάζεται εύλογα από τη συγκέντρωση του πληθυσμού σε αυτές, αλλά και από τη στόχευση ορισμένων προγραμμάτων σε συγκεκριμένες περιφέρειες.
Επισυνάπτεται ΠΙΝΑΚΑΣ 2 με τους ωφελούμενους ανά διοικητική Περιφέρεια
Ωφελούμενοι κατά φύλο και ηλικιακή ομάδα
Το μεγαλύτερο ποσοστό ωφελουμένων (60%) αφορά σε γυναίκες.
Ως προς τις ηλικιακές ομάδες, πρώτη κατατάσσεται η ηλικιακή ομάδα των νέων έως 29 ετών, με ποσοστό 46% επί του συνόλου. Ακολουθούν η ηλικιακή ομάδα 30 έως 54 ετών (35%) και η ομάδα ατόμων 55 ετών και άνω, με ποσοστό 19%.
Οι γυναίκες ηλικίας έως 29 ετών αποτελούν το 29% του συνόλου των ωφελουμένων και ακολουθούν οι γυναίκες 30 έως 54 ετών (22%), οι άνδρες ηλικίας έως 29 ετών (16%), οι άνδρες 30 έως 54 ετών (13%), οι άνδρες ηλικίας 55 ετών και άνω (10%) και οι γυναίκες ηλικίας 55 ετών και άνω, με ποσοστό 9% επί του συνόλου.
Η μέση ηλικία των ωφελουμένων είναι τα 36 έτη.
Το εκπαιδευτικό επίπεδο
Το μεγαλύτερο ποσοστό ωφελουμένων αφορά σε αποφοίτους δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σε ποσοστό 42% και ακολουθούν οι απόφοιτοι τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε ποσοστό 30%. Το σύνολο των αποφοίτων δευτεροβάθμιας, μεταδευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ανέρχεται στο 83%.
Ενδιαφέρον εμφανίζει το γεγονός ότι, συναθροίζοντας κατά σειρά βαθμίδας, το 68% των ωφελουμένων είναι απόφοιτοι έως και μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ οι απόφοιτοι των ανώτατων εκπαιδευτικών βαθμίδων αποτελούν το 32%.
Οι γυναίκες απόφοιτοι δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης υπερτερούν σε ποσοστά (24% και 21% αντίστοιχα) ως προς το σύνολο των ωφελουμένων και ακολουθούν οι άνδρες απόφοιτοι δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (18%).
Πόσοι ήταν μακροχρόνια άνεργοι
Το 60% των ωφελουμένων (δεν συμπεριλαμβάνονται οι ωφελούμενοι των προγραμμάτων επιχειρηματικότητας) είχαν διάρκεια ανεργίας, κατά την πρόσληψη, έως και 11 πλήρεις μήνες.
Οι γυναίκες ήταν σε ελαφρώς μεγαλύτερο ποσοστό μακροχρόνια άνεργες (41%) από ό,τι οι άνδρες (38%).
Οι ωφελούμενοι νέοι έως 29 ετών ήταν κυρίως μη μακροχρόνια άνεργοι (84%), ενώ οι ωφελούμενοι άνω των 55 ετών ήταν κυρίως μακροχρόνια άνεργοι (75%).
Η μέση διάρκεια ανεργίας των ωφελουμένων είναι 16 πλήρεις μήνες.
Περισσότεροι ωφελούμενοι σε πολύ μικρές επιχειρήσεις
Η κατανομή των ωφελουμένων, βάσει μεγέθους των επιχειρήσεων, που συμμετείχαν στα προγράμματα απασχόλησης, δείχνει ότι κυρίως οι πολύ μικρές επιχειρήσεις (1 έως 9 απασχολούμενοι) είναι αυτές που αιτούνται τη συμμετοχή τους στα προγράμματα. Το ποσοστό προσλήψεων σε αυτές ανέρχεται στο 90%.
Ακολουθούν οι μικρές επιχειρήσεις (10 έως 49 απασχολούμενοι), με πολύ χαμηλότερο ποσοστό (7%).
Επισημαίνεται ότι δεν συμπεριλαμβάνονται οι ωφελούμενοι των ειδικών προγραμμάτων απασχόλησης, καθώς αφορούν κυρίως τον δημόσιο τομέα και επιχειρήσεις των ΟΤΑ και οι ωφελούμενοι των προγραμμάτων επιχειρηματικότητας.
Ωφελούμενοι ανά κλάδο οικονομικής δραστηριότητας
Βάσει της δραστηριότητας που ασκούν οι επιχειρήσεις, οι ωφελούμενοι -εκτός από αυτούς των ειδικών προγραμμάτων απασχόλησης, καθώς αφορούν κυρίως τον δημόσιο τομέα και επιχειρήσεις των ΟΤΑ και τους ωφελούμενους των προγραμμάτων επιχειρηματικότητας- κατανέμονται στους κλάδους οικονομικής δραστηριότητας, ως εξής:
Το υψηλότερο ποσοστό (33%) κατέχει το χονδρικό και λιανικό εμπόριο, επισκευή μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσικλετών. Ακολουθούν οι επαγγελματικές, επιστημονικές και τεχνικές δραστηριότητες με 14%. Με μονοψήφια πλέον ποσοστά έπονται οι δραστηριότητες υπηρεσιών παροχής καταλύματος και υπηρεσιών εστίασης και η μεταποίηση με 9% έκαστη και οι δραστηριότητες σχετικές με την ανθρώπινη υγεία και την κοινωνική μέριμνα με 8%. Στη συνέχεια, ακολουθούν οι λοιποί κλάδοι με ποσοστά χαμηλότερα του 5%.
