Ένα μήνα πριν τη συνάντηση Γεραπετρίτη – Φιντάν στην Αθήνα, η Άγκυρα, μέσω της Χουριέτ, επιμένει στις μαξιμαλιστικές διεκδικήσεις της και ζητά λύση «πακέτο» στο Αιγαίο ή Χάγη, δείχνοντας τις προθέσεις της για τον εν εξελίξει δύσκολο ελληνοτουρκικό διάλογο.
Του Κώστα Πασίση
Προηγουμένως ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης χάραξε το πεδίο διαλόγου με τον ομόλογο του, με σαφείς «κόκκινες γραμμές» αλλά και περιθώρια για διαπραγμάτευση…
Ειδικότερα σε δηλώσεις του ανέφερε: «Αυτή τη στιγμή οι δύο υπουργοί Εξωτερικών έχουμε λάβει εντολή να αξιολογήσουμε αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για να προχωρήσουμε στην ουσιαστική συζήτηση για την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης. Οι προϋποθέσεις συνδέονται με το περιεχόμενο της συζήτησης, που μπορεί να αφορά μόνο το συγκεκριμένο ζήτημα, τις γενικές αρχές που θα εφαρμοσθούν για την οριοθέτηση, ήτοι την πλήρη εφαρμογή του ∆ιεθνούς ∆ικαίου, το χρονοδιάγραμμα και τη μορφή του διαλόγου, και την τυχόν παραπομπή σε διεθνή δικαιοδοσία, που θα μπορούσε να είναι το τέλος αυτής της διαδρομής στη βάση συνυποσχετικού. Θα έχω την ευκαιρία να συζητήσω τα θέματα αυτά με τον υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας σε επίσκεψή του στην Αθήνα, πιθανόν εντός του Νοεμβρίου».
Στην προκειμένη περίπτωση ο κ. Γεραπετρίτης επιμένει ότι υπάρχει μόνο ένα θέμα διαπραγμάτευσης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας: η οριοθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας. Οποιαδήποτε προσπάθεια από την Άγκυρα να βάλει στο τραπέζι άλλα ζητήματα, όπως αποστρατικοποίηση νησιών ή «γκρίζες ζώνες», θα οδηγήσει σε ναυάγιο.
Επίσης υπογραμμίζει ότι η οποιαδήποτε λύση θα πρέπει να βασίζεται στην πλήρη εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου.
Αυτό αποτελεί “κόκκινη γραμμή” για την Αθήνα, η οποία δεν πρόκειται να δεχθεί λύσεις «a la carte» που θα ευνοούν τις τουρκικές θέσεις.
Όσον αφορά την περιβόητη Χάγη, το Δικαστήριο θα είναι το τελευταίο …χαρτί με βάση συνυποσχετικό, δηλαδή με συμφωνία των δύο χωρών για το ακριβές αντικείμενο της διαφοράς.
Η Τουρκία απάντησε στις δηλώσεις Γεραπετρίτη και έθεσε ξεκάθαρα τους όρους της για τον ελληνοτουρκικό διάλογο.
Εν ολίγοις μιλά για λύση «πακέτο» ή Χάγη. «Πακέτο» όμως σημαίνει από χωρικά ύδατα και εναέριο χώρο έως “γκρίζες ζώνες” και αποστρατικοποίηση νησιών.
“Δεν μπορούμε να περιοριστούμε σε ένα θέμα”, υπογραμμίζουν “ανώτερες διπλωματικές πηγές” στην Hurriyet.
Κατά τον Δημ. Καιρίδη, βουλευτή της ΝΔ και καθηγητή διεθνών σχέσεων, η Τουρκία δε θέλει να πάει στη Χάγη. Την τελευταία φορά, επί Ντεμιρέλ, που συμφώνησε να πάμε στο Διεθνές Δικαστήριο, την τελευταία στιγμή έκανε πίσω και πήρε την υπογραφή της από το συνυποσχετικό.
Δεν μπορεί να βγει και να πει ξεκάθαρα ότι δε θέλει τη Χάγη. Έτσι βρίσκει μια έμμεση στρατηγική, βάζει όλα τα θέματα για να τορπιλίσει αυτή την προοπτική…
Επίσης όπως προκύπτει από το ρεπορτάζ της τουρκικής εφημερίδας το άνοιγμα της Θεολογικής σχολής της Χάλκης δε θα γίνει χωρίς ανταλλάγματα.
Η Άγκυρα θέτει θέμα «ανθρωπίνων δικαιωμάτων της «τουρκικής μειονότητας», στη Θράκη όπως τη χαρακτηρίζει προκλητικά, ενώ είναι μουσουλμανική και ζητά αναγνώριση των εκλεγμένων μουφτήδων, καλύτερες εκπαιδευτικές ευκαιρίες και σεβασμό στα μειονοτικά ιδρύματα.
Μάλιστα, η Hurriyet “βάζει στο παιχνίδι” και τους “ομογενείς” σε Θεσσαλονίκη, Ρόδο και Κω, διεκδικώντας δικαιώματα και για αυτούς, παρότι δεν καλύπτονται από τη Συνθήκη της Λωζάνης.
