Οσκαρ καλύτερης ταινίας; Οσκαρ σκηνοθεσίας; Σεναρίου; Μουσικής; Πρώτου και δεύτερου ανδρικού και πρώτου και δεύτερου γυναικείου ρόλου; Εφέ; Μοντάζ; Τίποτα δεν είναι αρκετό. Όλα τα Οσκαρ που απονέμει η Αμερικάνικη Ακαδημία Κινηματογράφου και ένα παραπάνω, θα πρέπει να απονεμηθούν στη διεύθυνση κινηματογραφίας του υπουργείου Πολιτισμού: το Οσκαρ αλαλούμ. Πρέπει όμως να προστεθεί ένα ακόμη, το οποίο να απονεμηθεί στην αξιωματική αντιπολίτευση. Το Οσκαρ χαζομάρας.
Εδώ και λίγα εικοσιτετράωρα, έχουν αναστατωθεί κόμματα και αποκόμματα, σωματεία και ανθυποσωματεία, καθώς και καλλιτέχνες και κατηγορούν το υπουργείο Πολιτισμού επειδή ΔΕΝ παρανόμησε! Απίστευτο; Κι όμως… ελληνικό. Απόδειξη πως τα συμφέροντα είναι δυνατόν να αδιαφορούν για νόμους, διαδικασίες και σωστή συγκρότηση επιτροπών και διοικήσεων. Αρκεί να γίνεται αυτό που τους συμφέρει. Όλα τα άλλα, παρέλκουν.
Σύμφωνα με όσα είπε ο αρμόδιος υφυπουργός Ιάσων Φωτήλας σε χθεσινή συνέντευξη Τύπου, έμαθε τυχαία την Κυριακή 11 Αυγούστου πως ένα email στάλθηκε την ίδια μέρα από τη διεύθυνση Παραστατικών Τεχνών και Κινηματογράφου του ΥΠΠΟ, από υπάλληλο του υπουργείου, ενημέρωνε επτά άτομα, τα οποία η Διεύθυνση είχε επιλέξει να εισηγηθεί στον υφυπουργό να αποτελούν την επιτροπή, ότι είναι αυτοί που την αποτελούν.
«Όριζε επίσης πρόεδρο και αντιπρόεδρο, έστελνε όλο το υλικό, δηλαδή τις ταινίες που θα έπρεπε να δουν προκειμένου να αποφασίσουν ποιες θα ψηφίσουν και στο τέλος τους έλεγε ότι απομένει μόνο η τυπική υπογραφή του αρμόδιου υπουργού. («Επισημαίνω δε ότι τα υπόλοιπα μέλη της Επιτροπής θα τα πληροφορηθείτε επίσημα πολύ σύντομα, μόλις έχουμε την υπογραφή της κυρίας Υπουργού» έγραφε η αποστολέας – το δικαίωμα υπογραφής έχει και ο υφυπουργός, που δεν αναφέρθηκε). Όλα αυτά πριν καν φτάσει η εισήγηση στο γραφείο τόσο της γενικής γραμματέως Πολιτισμού για υπογραφή όσο και στο δικό μου για την τελική υπογραφή. Δηλαδή για κάποιον λόγο που δεν τον γνωρίζω, ο συγκεκριμένος υπάλληλος αποφάσισε να αγνοήσει και να παρακάμψει όλη την ιεραρχική διαδικασία όπως την ορίζει ο νόμος», τόνισε ο κ. Φωτήλας.
Όταν ο υπάλληλος ρωτήθηκε, είπε πως όλα έγιναν από υπερβάλλοντα ζήλο προκειμένου να τρέξουν πιο γρήγορα οι διαδικασίες και να κερδηθεί χρόνος. Προφανώς, κατά τα προηγούμενα έτη, συνηθιζόταν να γίνονται δεκτές οι συνθέσεις των επιτροπών που πρότεινε η συγκεκριμένη διεύθυνση, χωρίς αλλαγές. Ετσι, (κακώς) η διεύθυνση παραστατικών τεχνών θεώρησε πως δεν χρειαζόταν να περιμένει για το τυπικόν της υπόθεσης. Που, πάντως, δεν ήταν καθόλου τυπικό. Αυτό είναι το ουσιαστικό σημείο.
Όπως συμβαίνει στη δημόσια διοίκηση, αλλά και ορίζεται στον νόμο για την κινηματογραφία, δεν νοείται συγκρότηση επιτροπής χωρίς υπογραφή από τον αρμόδιο υπουργό (ή υφυπουργό, εν προκειμένω). Εάν η πολιτική ηγεσία δεν έχει υπογράψει, επιτροπή δεν υφίσταται. Ούτε μπορεί να αναρτηθεί στη Διαύγεια. Ούτε έχει καθήκοντα. Ούτε συνεδριάζει. Απολύτως τίποτα.
«Η εισήγηση θα υπογραφόταν γιατί δεν υπήρχε κανένας λόγος να αμφισβητήσουμε την επιτροπή. Η υπογραφή ήταν τυπική διαδικασία κατά κάποιον τρόπο», συμπλήρωσε ο Ι. Φωτήλας, που όπως σημείωσε, έπρεπε να ενεργήσει πολύ γρήγορα, καθώς σε τρεις μέρες, στις 15/8, έπρεπε να ενημερωθεί η αμερικανική ακαδημία των Όσκαρ για τα μέλη της επιτροπής – «αλλιώς χάναμε τη διαδικασία των Όσκαρ», τόνισε ο υφυπουργός.
Σημειώνεται ότι από τα 7 μέλη της αρχικής πρότασης, δεν συμπεριλήφθηκαν τα τρία.
«Αν μπορούσα θα τους άλλαζα όλους -εκτός από τη νικήτρια των βραβείων της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου της περασμένης χρονιάς, γιατί ο νικητής είναι πάντα μέλος της επιτροπής- γιατί αυτό θα ήταν και το σωστό. Όμως δεν υπήρχε χρόνος. Διάλεξα καλλιτέχνες μέσα από τη λίστα των καλλιτεχνών που μου έδωσε το ΥΠΠΟ, όχι από το μυαλό μου. Κάποιους δε, η ίδια η διεύθυνση του ΥΠΠΟ είχε προσπαθήσει, αλλά δεν τους είχε βρει στο τηλέφωνο. Εγώ προσπάθησα ξανά και τους βρήκα. Το σκεπτικό μου ήταν, πρώτον, όσο μπορώ να συγκροτήσω μια επιτροπή ώστε να μην χάσουμε τη διαδικασία των Όσκαρ. Και δεύτερον, να αποτελείται από ανθρώπους οι οποίοι είναι εγνωσμένου κύρους, όπως και αυτοί που ήταν στην αρχική πρόταση» σημείωσε.
Οι εξηγήσεις του υφυπουργού θα φαίνονταν λογικές σε μια λογική χώρα. Είναι πέρα για πέρα αληθινές και λογικές. Όχι για τη χώρα του παραλόγου στην οποία ζούμε. Ας δούμε τη συνέχεια της υπόθεσης:
Ο κ. Φωτήλας φρόντισε να συγκροτηθεί κανονικά και νόμιμα η επιτροπή επιλογής ελληνικής ταινίας για υποψηφιότητα στα Οσκαρ. Αλλά, δεν συμφώνησαν όλοι με αυτό. Πρώτοι- πρώτοι, οι τέσσερις που είχαν προταθεί για την επιτροπή, αλλά δεν επελέγησαν από τον υφυπουργό. Ξεκίνησαν διαμαρτυρίες για την αντικατάστασή τους. Η οποία, βεβαίως δεν ήταν αντικατάσταση. Ολοι το γνωρίζουν, και οι ίδιοι, πως μία πρόταση κάποιας διεύθυνσης δεν σημαίνει τίποτα. Πρέπει να υιοθετηθεί από την πολιτική ηγεσία και να υπογραφεί. Αυτό δεν είχε γίνει και επισημαινόταν. Προφανώς κανέναν δεν βόλευε να το δει. Ούτε τους δήθεν αποπεφθέντες ούτε και τα σωματεία και φορείς που μπήκαν στον χορό της διαμαρτυρίας.
Τι ήθελαν δηλαδή όσοι «καταγγέλλουν»; Να συγκροτηθεί μια επιτροπή παράνομα; Είναι αντίδραση σοβαρών προσώπων αυτή; Υπάρχει περίπτωση να μην ακολουθηθεί ο νόμος; Επειδή ένας υπάλληλος έκανε (τυχαία, ή όχι, θα το δείξει η Ενορκη Διοικητική Εξέταση που γίνεται) μια παρατυπία; Και γιατί πρέπει αυτή η παρατυπία να καλυφθεί; Είναι και θέμα προσώπων μήπως; Δηλαδή δεν μάς αρέσουν/ κάνουν αυτοί, θέλουμε τους άλλους;
Τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι πάρα πολλά. Φερ’ ειπείν, ως προς την πρόταση της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου (ΕΑΚ) να έχει αυτή την ευθύνη επιλογής της ελληνικής υποψηφιότητας για το βραβείο Όσκαρ Διεθνούς Ταινίας. Τι γίνεται σε άλλες χώρες; Σε χώρες μεγαλύτερες και με ισχυρότερο σινεμά από τη δική μας; Μήπως κατά συντριπτική πλειονότητα οι τοπικές ακαδημίες ΔΕΝ επιλέγουν τις ταινίες; Ρητορική η ερώτηση. Αυτό ισχύει. Αλλά στην Ελλάδα όλοι οι φορείς και τα σωματεία θέλουν να έχουν λόγο. Γιατί; Πιθανώς και για συντεχνιακούς λόγους. Ο χώρος του κινηματογράφου μαστίζεται από αυτή τη λογική γι’ αυτό και ουδέποτε μπόρεσαν να συνεννοηθούν έστω μεταξύ τους.
Αρα, τι να περιμένει κανείς; Ας στρώνουμε σιγά- σιγά το κόκκινο χαλί για τις απονομές και ας σκεφτούμε ποιοι και γιατί πρέπει να πάρουν το Οσκαρ αλαλούμ, το οποίο πρέπει δικαίως να τους απονεμηθεί, διότι το κέρδισαν με την επιπολαιότητά τους.
Η γνώμη της γενικής διεύθυνσης σύγχρονου πολιτισμού θα είχε επίσης σημασία σε στιγμές τέτοιας αναταραχής. Να την περιμένουμε;
